Als het over energiemanagement gaat, dan gaat het vaak over zonnepanelen. Maar Lieke Wolfraad, founder van Onewave The Agency, heeft het over het managen van je eigen energie. En dat gaat over meer dan goed slapen, gezond eten en regelmatig bewegen.
Bij FC Groningen heeft ze als jonge bewegingswetenschapper de impact van het afwisselen van inspannen en ontspannen onderzocht. Die kennis past ze al meer dan vijftien jaar toe in het bedrijfsleven, onder meer bij Accenture, Gasunie, Eneco en Tony’s Chocolonely.
Leiderschap vergelijkt ze dan ook met topsport. Maar er is wel een duidelijk verschil, zegt ze tegen MT/Sprout. ‘Topsporters nemen tenminste tijd om te herstellen. Leiders staan altijd aan.’ Ze heeft met haar team inmiddels al heel wat directieteams onder haar vleugels genomen.
Stress is niet erg
Ze krijgt ook steeds meer van die teams over de vloer. Daarmee geven ze niet alleen het goede voorbeeld. Als topmanagers weten hoe ze hun energie beter managen, dan straalt dat ook af op de rest van de organisatie. En dat is hard nodig, weet Wolfraad. ‘We leren van alles over planningen, over timemanagement, over allerhande vakgebieden.’
‘Wat we niet leren is hoe we zorgen dat we genoeg energie hebben voor de taken die gedaan moeten worden. En hoe we energie overhouden voor het einde van de dag. Het is natuurlijk ook belangrijk om buiten het werk een leuke vriend, partner of wat dan ook te zijn.’
Wolfraad ziet leiders dagelijks worstelen met hun energie. Ze hebben veel ballen in de lucht te houden, ze staan onder hevige druk. ‘Maar die stress is helemaal niet erg, als je maar voldoende tijd neemt om te herstellen.’
Lees ook: Zo ga je het gesprek aan over werkstress
Goede conditie
Alleen gebeurt dat niet of veel te weinig in de praktijk. ‘Hoe meer stress, hoe harder we gaan pushen. Harder werken, nog productiever zijn. Dat kun je een tijdje volhouden, maar niet continu. Wat je op dat moment echt nodig hebt, is juist even helemaal niks.’
Sport helpt om dat drukke hoofd leeg te maken. En onder leiders bevinden zich ook heel wat fanatieke sporters. Een goede conditie is prima, maar dat wil nog niet zeggen dat ze hun energie goed managen, geeft Wolfraad aan.
Dat blijkt ook uit de resultaten wanneer ze een tijdje een wearable dragen. Dat is een apparaatje op de huid dat allerhande signalen van hun lichaam registreert. Uit die data blijkt dat hun energieniveau pieken en dalen vertoont.
Wie zijn of haar energie goed managet, komt na een aantal dagen wél op ongeveer hetzelfde startniveau uit. Slechts tien tot twintig procent slaagt daarin. Dat komt dus wel binnen.
Enorme impact
Dat geldt eigenlijk nog meer voor de leiders van de categorie niet lullen maar poetsen. ‘Zij hebben van huis uit al meegekregen dat hard werken normaal is. Dus niet zeuren en vooral doorgaan Ze reflecteren dus nooit over hoe ze zich voelen. Ze zitten zo in hun hoofd, dat ze hun lichaam vergeten.’
Als deze m/v’s de resultaten van hun wearables krijgen, zien ze het effect van alcohol met een etentje met klanten op donderdag, de borrel op vrijdag en de nachtvlucht naar de VS. Ze zien het aan hun slaap, aan hun verstoorde energiebalans. En dat heeft ‘een enorme impact’, weet Wolfraad.
Dan blijkt namelijk dat het helemaal niet zo goed met ze gaat. Ergens weten ze dat ook wel. ‘Maar dit is de feedback van hun lichaam, daar kunnen ze gewoon niet omheen. Als ik het op deze manier doe, houd ik het niet lang vol. Dat is een inzicht dat ze echt bijblijft.’
Positieve verandering
Als het hele directieteam zo onder de loep is genomen ziet Wolfraad een positieve verandering ontstaan. Er wordt meer naar elkaar geluisterd en er worden veel persoonlijke verhalen verteld. ‘Als is het nog altijd spannend om te vertellen dat je soms wat minder goed slaapt. Dat kan toch als een zwakte overkomen.’
‘Maar je bent een mens, iedereen slaapt weleens wat minder. Het moet gewoon normaal worden om te kunnen zeggen dat de stress je ook even hoog zit of dat je even niet weet hoe je met die moeilijke klant moet omgaan.’
Bovendien ontstaat meer begrip voor wat de anderen nodig hebben. ‘Dat jij als leider vijf keer per week sport, daar hoeven je teamgenoten zich niet aan te spiegelen.’ Wolfraad benadrukt dat energie krijgen en verliezen juist voor iedereen anders is.
Lees ook: Waarom we moeite hebben met het managen van onze tijd
Rode vlaggen
Een one-size-fits-all-oplossing bestaat niet. De een laadt de batterij op door in het middelpunt van de belangstelling te staan, bij een ander gebeurt op dat moment juist het omgekeerde. Energiemanagement is dus puur persoonlijk.
Maar er zijn wel red flags die erop wijzen dat de batterij aan het leeglopen is. ‘Een kort lontje op het werk of thuis. Dat is een duidelijke. Dat je uitvalt naar de kinderen en dat je later in bed bedenkt dat het niet aan hen lag maar aan jezelf.’
Een andere rode vlag is er met je gedachten niet bij zijn. ‘Dat zie ik veel gebeuren. Leiders hebben te veel aan hun hoofd. Ze zijn wel aanwezig in een meeting, maar eigenlijk zijn ze al bezig met het volgende, of met hun mail of hun smartphone. Ze zijn er dus maar half.’
Niet kunnen genieten
‘Dat komt ook voor in andere situaties. Je luistert thuis niet echt naar wat je kinderen vertellen, of je bent afgeleid tijdens een afspraak met een vriendin. Je bent er niet met volle overgave, je maakt niet echt een keuze om er te zijn.’
‘Daardoor pak je ook geen eigenaarschap. Maar dat half aanwezig zijn, dat verschuilen, kost veel energie. Het is bovendien niet productief.’
Niet kunnen genieten, is nog zo’n rode vlag. ‘Je hoeft niet altijd te genieten, maar je moet wel ergens in een proces even kunnen stilstaan, kunnen waarderen, afvragen of je wel de goede dingen doet.’
‘We zijn natuurlijk ook opgeleid vanuit doelen en resultaten en daar gaan we dus recht op af. We kijken niet meer naar links of naar rechts. Als er dan iets gebeurt wat niet op die weg past, dan zie je dat mensen even flippen.’
Netflixen is geen oplossing
‘Dat ze daar niet mee om kunnen gaan, dat ze de wendbaarheid veerkracht missen. Als je in zo’n proces weinig flexibel wordt, dan is dat een belangrijk signaal.’
Is thuis uitgeput op de bank ploffen en Netflix gaan kijken een oplossing? ‘Je ontspant vaak niet echt op die bank. Je verwerkt de stress niet op dat moment, je gaat dat ‘s nachts oplossen. Als je overdag niet je stressoren opruimt, dan ga je dat in bed doen en slaap je slechter.’
Wolfraad wil niet alleen inzicht bieden, maar organisaties ook activeren. Dat kan over kleine persoonlijke ingrepen gaan, zoals even gaan wandelen zonder smartphone, maar soms ook grote.
‘Zo hebben we laatst een offshoreteam gehad dat veel op zee was. Ze kwamen erachter dat ze weinig herstelmomenten hadden. Dat het moeilijk was om te ontspannen. Ze hadden dat zelf helemaal niet door, maar nu zagen ze het aan de data.’
‘Ze hebben dat besproken en de roosters aangepast, zodat ze veel meer rustmomenten hebben. Dat is de bedoeling, dat energiemanagement ook echt wordt geïntegreerd in de manier van werken.’
Lees ook: 9 tips om na je vakantie energie terug te winnen
