Geen producten in de winkelwagen.
‘Als je een grote mond hebt, moet je ook laten zien dat je het kan’, zegt directeur en mede-eigenaar Remco Wagemakers van Oscar Circulair vastberaden. Met zijn bedrijf wil hij het grondstoffenprobleem oplossen. Hij wil meer grondstoffen gebruiken uit een stad zelf, minder druk op de mobiliteit, maar wél met een sociaal karakter.
Het bedrijf werkt grotendeels met medewerkers die een kwetsbare positie tot de arbeidsmarkt hebben. ‘We noemen ze ook wel onze Social Oscars’, vertelt Wagemakers. Een aanspreekvorm voor de medewerkers en dat als bedrijfsnaam: dat leek hem wel wat.
‘Afvalverwerking gebeurt veelal anoniem: het wordt opgehaald bij de achterdeur van een bedrijf en dat was het. Wij geven de medewerkers een gezicht en afval een identiteit.’
Focus op de Randstad
Samen met mede-oprichter Jan Willem van Bokhorst richtte Wagemakers eind 2019 Oscar Circulair op: een afvalverwerkingsbedrijf dat bedrijfsafval inzamelt voor hergebruik. Nu alleen nog in Amsterdam, want juist dat lokale aspect is onderdeel van de duurzame manier van afvalinzameling.
De focus ligt voorlopig dus op de Randstad. Met de 1,5 miljoen euro die de onderneming onlangs ophaalde van impactinvesteerders DOEN Participaties (het fonds van de Postcode Loterij, red.), Social Impact Fonds Rotterdam (SIF-R) en de Rabo Foundation gaan ze uitbreiden naar Rotterdam.
Daarna zijn middelgrote steden zoals Utrecht, Den Haag en Haarlem aan de beurt. Het afval wordt niet opgehaald door tientallen vrachtwagens, maar door compacte, elektrische karretjes. De startup werkt al samen met bekende partijen als Kika en Theater Walhalla.
Balans tussen hard en soft skills
Toch vinden ze niet helemaal het wiel opnieuw uit, benadrukt Wagemakers. Juist door samen te werken met partners, brengen ze heel duidelijk focus aan in hun bedrijf en ontstaat er een goede samenwerking met hun personeel op lange termijn.
‘Door de samenwerking met onze partners vinden we die balans. Later zorgt dat voor minder uitval van personeel, want mensen met een beperking tot de arbeidsmarkt vallen soms tijdelijk uit. Onze partners, die veelal gefocust zijn op soft skills, weten dan waar uitvallers terecht kunnen en zorgen ervoor dat ze daarna weer bij ons terugkomen.’
Nieuwe economie
‘Bouwen aan een nieuwe economie’, noemt Wagemakers het ook wel. Bij de praktische beroepen ontstaat steeds vaker schaarste onder personeel. Oftewel: de samenleving wordt steeds meer een kenniseconomie. Daar speelt Oscar Circulair op in.
‘Er is een grote groep met potentieel die met wat extra aandacht enorm gemotiveerd is om het maximale te doen. Als het afval van de straten gehouden moet worden, zul je aandacht moeten hebben voor hun werkgeluk en een goede werk-privébalans.’
Ontstaan vanuit adviesbureau
Het idee voor de onderneming is voortgekomen uit Bureau 8080, een voormalig adviesbureau van Wagemakers dat binnenstedelijke duurzaamheidsvraagstukken oploste voor bedrijven en instellingen. De ondernemer merkte dat er veel vraagstukken binnenkwamen rondom afvalverwerking.
‘Ik was het beu om voor de zoveelste keer op te schrijven dat het anders moet. Ik wilde niet meer leven met het idee dat ik adviezen schreef en hoopte dat iemand het oppakte. Ik wilde impact zien. Dat was het einde van mijn advieswerkzaamheden.’
Met dat ondernemende karakter werd Wagemakers afgelopen februari nog benoemd tot één van de FD Talenten van 2023. Met de oprichting van Oscar Circulair bracht hij het theoretisch kader van zijn adviesbureau naar de werkelijkheid. Maar dat betekent niet dat ze altijd weten wat ze moeten doen als bedrijf, benadrukt hij.
‘Juist door te leren, creëer je. Je moet als bedrijf niet altijd voor een 100 procent duurzame aanpak gaan als dat betekent dat je daarmee je verdienmodel verliest. Je kan beter beginnen met iets dat niet perfect is en van daaruit bestaansrecht opbouwen en dán verbeteren. Anders krijg je een heel wetenschappelijke, academische benadering voor een probleem dat dat niet is.’
Lees ook: Sabine Biesheuvel (BlueCity): ‘De maakindustrie moet terugkomen om ketens korter te maken’
Businessmodel is een uitdaging
Je kunt dus bevlogen mensen in je bedrijf hebben die laten zien hoe je de wereld moet verbeteren. Maar als je geen businessmodel hebt, is de impact gewoon nul. ‘Ja, ik ben daarin heel pragmatisch’, zegt Wagemakers.
Maar niet alle problemen zijn praktisch op te lossen. Tegelijkertijd is de afvalverwerkingsmarkt wel heel complex, legt de ondernemer uit. Economische waarden staan bij marktpartijen vaak nog haaks op duurzaamheidswaarden, merkt hij. Het introduceren van een afgebakend businessmodel is daardoor nog een uitdaging.
‘Enerzijds zien marktpartijen dat er een transitie nodig is naar een meer circulaire manier van met afval omgaan. Tegelijkertijd willen ze als bedrijf alsnog zoveel mogelijk ophalen, want het moet wel geld opleveren.’
Wagemakers ziet dat de partijen veelal op de oude manier verder willen, maar dat ziet de sociale ondernemer zeker niet zitten. ‘We hebben hen nodig maar we vechten er ook tegen. We willen de stromen kwijt, maar wél op een duurzame manier. Op oude voet verder gaan, gaat niet werken.’
Lees meer over impact-ondernemers:
- Ian Smeyers leidt straatschoffies op tot glazenwasser (en geeft ze af en toe een schop onder de kont)
- Hoe TommyTomato kinderen op de basisschool meer groente wil laten eten
- Bas Timmer wil met Sheltersuit Label een wereldmerk bouwen (en daklozen blijven helpen)
