Het Delftse Tective maakt de inzet van een minivloot van drones mogelijk met zijn SkyHive. Dat fungeert als een autonoom vliegveld vanwaaruit vijf drones kunnen opstijgen, landen en batterijen kunnen wisselen. De drones, uitgerust met meerdere camera’s, brengen gebieden snel en efficiënt in kaart zonder dat er een piloot aan te pas hoeft te komen.
SecFund investeert samen met venture capital-firma Tenzing Alpha om verdere ontwikkeling en opschaling van het bedrijf mogelijk te maken. Het gloednieuwe SecFund (Security Fund) is een samenwerking tussen de ministeries van Defensie en Economische Zaken en de negen Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s) in Nederland, met de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) als fondsmanager.
Innovatie versnellen voor defensie én de markt
Ernst Coolen gaat als investment director met zijn team op zoek naar startups die passen bij de doelstelling van het defensiefonds. ‘Het is opgezet om innovatieve technologieën te versnellen die relevant zijn voor zowel Defensie als de civiele markt’, aldus Coolen.
Wat dat aanjagen van innovatie betreft: de aangesloten ROM’s investeren al decennia in techstartups en zijn bij elkaar met 2,6 miljard euro aan startupfinanciering de meest actieve investeerder in startups. ‘Het aanjagen en versnellen van innovatie is onze corebusiness. Deze ontwikkeling kwam op ons af en past perfect bij wat we doen.’
De startups waarop SecFund zich specifiek richt, hebben een legergroen randje: hun producten zijn mede geschikt voor militair gebruik. In investeerdersjargon: dual use. ‘We zien dat veel dual-use ondernemingen moeite hebben om kapitaal aan te trekken. Sommige investeerders sluiten defensiegerelateerde bedrijven uit, al is dat sentiment door de geopolitieke ontwikkelingen van de laatste jaren duidelijk aan het omslaan. Maar er blijft een financieringsgat’, zegt Coolen.
Tickets tot 5 miljoen euro
Daar springt het SecFund dus bij, door bedragen vanaf 150.000 tot 5 miljoen euro te investeren in relevante startups en innovatieve mkb-bedrijven in Nederland. ‘Vanuit het ministerie van Defensie is er een duidelijke link met de Nederlandse markt, het gaat tenslotte ook om de beschikbaarheid van technologie die bijdraagt aan de strategische autonomie van ons land en de rest van Europa.’
SecFund fundt straks startups die de technologie leveren waaraan Defensie nu en in de toekomst behoefte heeft. ‘We sluiten aan bij de innovatie- en focusgebieden die het heeft geformuleerd: intelligente systemen, slimme materialen, sensoren, ruimtevaart quantumtechnologie, maar ook maritieme innovaties.’
Dual-use technologie voorbij de demo-fase
De voorkeur gaat uit naar bedrijven met een product dat al redelijk is ontwikkeld. In de deeptechwereld wordt die afstand tot de markt uitgedrukt in Technology Readiness Levels, TRL’s, die oplopen tot niveau 9. SecFund heeft een focus op niveaus 3 tot 9.
‘Bedrijven zijn dan verder met hun product dan alleen een demonstratie, maar het is vaak nog niet op commerciële schaal getest’, zegt Coolen. ‘We willen ze helpen naar een volgende levensfase om ze optimaal te laten groeien. We willen dus meer zien dan alleen een onderzoek of proof-of-concept, maar het fonds kan ook kleinere ontwikkeltickets verstrekken in de vroege fase.’
Belangrijk voor SecFund is verder dat de startup zowel de defensie- als civiele markten kan bedienen. ‘Het product moet voor beide markten gevalideerd worden. Je wilt als startup sowieso niet afhankelijk zijn van die ene klant, in dit geval een bijzondere. Je wilt een brede basis met meerdere klanten.’
En zeker, een startup die op dit moment mogelijkheid ziet om een bestaand product geschikt te maken voor een defensie-toepassing, is ook welkom. ‘Het zou mooi zijn als we daarvoor een aanjager zouden kunnen zijn.’
Lees ook: Dit zijn 5 Nederlandse defensiekampioenen van de toekomst
ROM’s werken samen aan dealflow
Is Defensie heel sturend bij de keuze voor de startups om in te investeren? ‘Nee, we hebben onze eigen investment managers en ook in het investment committee zitten geen vertegenwoordigers van defensie. We toetsen natuurlijk wel of een innovatie voorziet in de behoeften van Defensie. Dat moet je niet zien als een toezegging tot afname van wat de startups ontwikkelen, maar als onderdeel van de due diligence die we altijd doen voor een investering.’
SecFund heeft een landelijke dekking en werkt nauw samen met alle negen ROM’s voor het scouten van potentiële investeringskandidaten. ‘Vanuit elke regio worden leads aangedragen door de ROM’s, Defensie en andere partijen uit het ecosysteem,’ vertelt Coolen. ‘En je ziet dat elke regio zo zijn eigen specialisaties heeft. Als we met een startup contact hebben, leggen we ze voor aan de desbetreffende ROM, daarna kijken we binnen het fonds hoe we de onderneming het beste verder kunnen helpen.’
Netwerk met Brabantse Navo-incubator
SecFund belooft ondernemers na de deal ook toegang tot een uitgebreide netwerk. Van de negen aangesloten ROM’s, maar het fonds werkt ook samen met Navo-incubator DIANA (Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic), die dit jaar van start is gegaan met de eerste Nederlandse deelnemers, en Brainport Innovation & Technology for Security (BITS), een ander Brabants programma dat nauwe banden heeft met de militaire wereld.
In de paar maanden dat startups hun gegevens konden achterlaten bij het fonds, zag Coolen al een stuk of honderd bedrijven die zich hebben gemeld. ‘Met een goede spreiding over de regio’s, zo’n 10 tot 20 aanvragen per regio. We verwachten dat het aantal meldingen vanaf de officiële lancering nog verder zal toenemen.’
Lees ook: Oorlog in Europa geeft Defenture flinke rugwind: ‘We doen alles anders dan de gevestigde orde’
Term sheets met extra eisen
Het zijn vooral spelers die actief zijn met intelligente systemen als drones of onderdelen daarvoor ontwikkelen en startups in de communicatie en encryptie ervan. ‘Dit is op basis van wat we nu langs zien komen. We moeten nog onderzoeken welke bedrijven passen binnen de fondsvoorwaarden en welke oplossingen interessant kunnen zijn voor zowel defensie als civiele toepassingen.’
De term sheets waarmee Coolens fonds werkt, zijn gebaseerd op de standaarden van Capital Waters. Maar vanwege de bijzondere markt waarin de defensiestartups actief zijn, vult SecFund die wel aan met extra eisen. ‘We letten extra op het integriteitsbeleid en welke privacystandaarden een bedrijf hanteert. Ook hebben we extra aandacht voor de risico’s voor de nationale veiligheid en hoe de techniek beschikbaar blijft voor Nederland.’
Het nieuwe defensiefonds vraagt ook om extra transparantie. ‘We willen weten welke onderdelen je levert en waar die vandaan komen. Je moet een goede kijk hebben op je supply chain. In de huidige economie zul je vrijwel altijd een deel van je componenten van buiten Europa betrekken, maar je moet ervoor zorgen dat kritieke onderdelen en knowhow altijd veilig en beschikbaar blijven.’
100 miljoen voor 30 startups
Voor 2025 mikt Coolen op vijf tot zeven investeringen. Uiteindelijk zal de totale portfolio, met een fonds van 100 miljoen euro, ongeveer 40 ondernemingen bevatten. ‘Maar dat is natuurlijk afhankelijk van de leads en hoeveel kapitaal we committeren. We zitten in de haarvaten van de economie en kennen de startups heel goed. Daarom zullen we bij dit fonds vaak de lead nemen, maar we streven altijd naar co-investeerders.’
Coolen zelf was de afgelopen jaren vooral actief met investeringen in de energietransitie – een heel ander soort groen dan dat van defensie. Maar dat betekent niet dat hij enorm moet schakelen. ‘Strategische autonomie is bijvoorbeeld een rode draad, want die speelt ook bij energievoorziening.’
‘Hernieuwbare energie maakt je minder afhankelijkheid van pakweg Russisch gas, Nederland en Europa moeten nu ook hun eigen defensie-industrie opbouwen om hun afhankelijkheid te verminderen. Bij de BOM ben ik altijd betrokken geweest aan de voorkant van innovatie, daar waar het gebeurt. Eerst was het energie, nu Defensie’, zegt Coolen. ‘We zijn ook daar nodig, de wereld verandert snel en we weten dat we als ROM’s het verschil kunnen maken.’
