Startups met een sociale missie hebben de grootste moeite om aan nieuwe medewerkers te komen. Dat blijkt uit onderzoek van Timo van Balen van de Utrecht University School of Economics en Murat Tarakci van de Rotterdam School of Management. Een opmerkelijke conclusie, waar zelfs het gezaghebbende Harvard Business Review deze maand over schrijft.
Het is ook een opmerkelijke paradox, want grotere bedrijven die zich profileren op sociale impact zijn juist extra aantrekkelijk voor sollicitanten, die de organisaties vinden omdat ze die missie wel zien zitten. Tegenwoordig is het zelfs een no-brainer: zonder mooie purpose laat veel vooral jonger talent je bedrijf links liggen.
Vrees voor doorgroeikansen
Waarom werkt het voor startups anders? Volgens Van Balens onderzoek blijkt al teveel nadruk op het sociale karakter van de startup kandidaten af te schrikken, vooral omdat ze vrezen voor een gebrek aan doorgroeimogelijkheden.
Dat concludeert hij uit twee onderzoeken. Het eerste analyseerde vacatures op AngelList Talent (inmiddels Wellfound), de vacaturesite waarop startups en scaleups nieuw talent zoeken. De Nederlandse onderzoekers bekeken de response op honderden vacatures die begin 2019 over drie maanden waren geplaatst. Wat bleek: startups met een sociale, maatschappelijk verantwoorde visie trokken 46 procent minder kandidaten.
Lees ook: Bijna elke marketeer trapt in deze valkuilen bij de marketing van duurzame producten
Van Balen en zijn collega besloten een vervolgstudie in de vorm van een experiment te doen. Ze legden een ‘echte’ startup-vacature op het snijvlak van logistiek en data-analyse voor aan 200 masterstudenten die op zoek waren naar een baan in die richting. Ze gaven studenten de mogelijkheid om te solliciteren op de vacature. Daarbij hielden ze functieomschrijving en de voorwaarden van de baan ongewijzigd, maar varieerden telkens of de startup al dan niet een sociale visie promootte.
In een extra survey vroegen ze ook waarom de kandidaten wel of niet geïnteresseerd waren in de job. ‘We kwamen erachter dat er bij veel werkzoekenden, ook al komen ze uit een zakelijke of technische hoek, op zich wel een fit was met de sociale visie van de startup. Maar mensen zagen vooral minder carrièreperspectief bij zo’n soort startup.’
Perspectief
Enerzijds gaat dat over geld. Mensen verwachten sowieso al dat een startup minder salaris biedt dan een grote corporate. ‘Maar ik denk dat mensen die de startupwereld binnenstappen ergens hopen dat de waardering van de onderneming vertienvoudigt en dat ze daarvan ook meeprofiteren.’
Maar belangrijker is volgens Van Balen dat jonge werkzoekenden ook nadenken over waar ze over 2, 3 jaar staan. ‘Iedereen denkt natuurlijk na over zijn toekomst, zeker als je net begint met werken. Ze hopen vaak hun carrière een boost te geven door in een klein team te werken, met veel verantwoordelijkheid en autonomie. Dit zou ze kunnen helpen om een sterk CV op te bouwen, sneller in managementjobs te komen, misschien een beetje opties of aandelen vangen.’
Maar: De sociale visie werkt dit mentale beeld tegen, aldus de onderzoekers. Jong talent gaat er – ook volgens de Utrechtse assistent-professor – vanuit dat sociale startups minder snel groeien, dat de oprichters vaak ondernemers zijn voor wie geld en groei niet de belangrijkste drijfveren zijn of maatgevers voor succes.
Aandelenpakket of aantrekkelijk salaris
De oplossing die Van Boven voorstaat is nogal prozaïsch: een aantrekkelijk salaris of aandelenpakket bieden zou startups met een sociale visie (die ook op duurzaamheid kan zijn gericht) een stuk meer kans geven bij kritisch nieuw talent. ‘Dan maak je kans alsnog de mensen aan te trekken die je nodig hebt. Ze worden namelijk niet afgeschrikt door je visie, maar door de beperkte carrièremogelijkheden.’
Lees ook: 4 redenen om medewerkers te belonen met aandelen
Maar vooral moeten sociale ondernemers oppassen met hoe ze zichzelf presenteren als ze hun vacatures op de conventionele manier uitzetten: teveel nadruk op die missie verkleint de doelgroep. Van Balen: ‘Natuurlijk moet je er niet om gaan liegen: je moet authentiek blijven. Maar stem je uiting af op het publiek. Zoek je zakelijk of technisch talent, benadruk dan de carrièremogelijkheden. Maar als mensen zich spontaan bij je melden vanwege die missie, of als je pakweg talent zoekt onder studenten in een sociaal of duurzaam domein, mag je natuurlijk je missie juist weer meer aandacht geven.’
Werknemers met een zakelijke of technische achtergrond kunnen net iets andere voorkeuren hebben, en het is jammer als je hen misloopt. ‘Teams met complexe taken die werken aan innovatie hebben diversiteit en functionele verscheidenheid nodig, dat is alom bewezen. Een homogene talent pool is ontzettend slecht voor de groeifase van je bedrijf. Daarom moet je juist mensen trekken uit onverwachte hoeken.’
