Het nieuwe kabinet presenteert zich als vriendelijk voor bedrijven, groot en klein. Of dat ook echt zo is, daar zijn ondernemers sceptisch over, blijkt uit een peiling van Kieskompas in opdracht van VNO-NCW en MKB-Nederland. Eerst zien, dan geloven. Dat lijkt de houding.
Bijna de helft van de ondernemers heeft wel het gevoel dat het kabinet zich voor hen inzet, maar er is niet veel optimisme dat premier Schoof en co hun grootste problemen zal verhelpen. Een meerderheid van de bijna 4.000 ondervraagde ondernemers (52 procent) heeft zelfs weinig vertrouwen in de landelijke overheid.
Kortom: het kabinet-Schoof moet zich eerst bewijzen. Dat kan vanaf dinsdag, want op Prinsjesdag zijn de plannen van de regering officieel bekendgemaakt. Een groot deel daarvan was voor het weekende al bekend geworden, toen het kabinet het regeerprogramma publiceerde.
Wat heeft het kabinet in petto voor ondernemers? Wij zetten de belangrijkste plannen op een rij.
1. Lastenverlichting voor bedrijven
Het kabinet-Schoof heeft verschillende plannen om de lasten voor bedrijven te verlichten. Deze plannen zijn gericht op het stimuleren van de economie en het verbeteren van het ondernemingsklimaat.
- De verlaging van de mkb-winstvrijstelling naar 12,03 procent, die door het vorige kabinet was voorgesteld, gaat niet door.
- Er gaat ook een streep door de geplande verhoging van de energiebelasting.
- De renteaftrekbeperking in de vennootschapsbelasting wordt opgekrikt van 20 procent naar 25 procent, wat dichter bij het Europese gemiddelde ligt.
- De verhoging van de CO2-heffing voor de industrie wordt niet ingevoerd. Het kabinet wil zo voorkomen dat Nederlandse bedrijven in het nadeel zijn ten opzichte van bedrijven in andere EU-landen.
- De faciliteit in de dividendbelasting voor inkoop van eigen aandelen blijft behouden.
- Het budget voor de WBSO (de aftrek voor R&D-uitgaven) wordt verhoogd van 1.446 miljoen tot 1.582 miljoen euro.
2. Kleinere regeldruk
Het kabinet heeft een aantal specifieke maatregelen voorgesteld om de regeldruk voor bedrijven te verminderen, met als doel dat ondernemers meer tijd overhouden om te ondernemen.
- Het kabinet introduceert een Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) met de wettelijke plicht om vroegtijdig te worden betrokken bij nieuwe nationale regelgeving. Het kabinet streeft ernaar om de adviezen van het ATR ‘in principe’ over te nemen. Het ATR zal ook een rol spelen bij de beoordeling van EU-voorstellen.
- Het kabinet lanceert een reductieprogramma om onnodige regeldruk te verminderen. Dit programma zal zich richten op het vereenvoudigen van bestaande regels om de naleving te vergemakkelijken.
- Het kabinet is van plan om geen extra Nederlandse regels (‘koppen’) meer toe te voegen aan Europese regels. Bestaande nationale ‘koppen’ zullen worden heroverwogen en waar mogelijk worden geschrapt.
- De Bedrijfseffectentoets (BET) zal worden aangescherpt om de impact van nieuwe regels en wetten op bedrijven te beoordelen. Er wordt gekeken of het mogelijk is om bij nieuwe regels en wetten een uitgeklede variant te maken die van toepassing is op mkb-bedrijven.
- Het kabinet is van plan om met toezichthouders in gesprek te gaan over het verminderen van regeldruk. Mogelijke oplossingen zijn onder meer risicogebaseerd toezicht, duidelijkere regels en betere informatie-uitwisseling.
3. Betere toegang tot financiering
Het kabinet-Schoof heeft een aantal plannen aangekondigd om de toegang tot financiering voor ondernemers te verbeteren, met name voor het midden- en kleinbedrijf.
- Het kabinet is van plan om een Financieringshub op te richten met als doel mkb-ondernemers te helpen bij het vinden van passende financieringsopties. De Financieringshub zal fungeren als een centraal punt waar ondernemers informatie kunnen vinden over verschillende financieringsvormen en advies kunnen krijgen.
- Het kabinet zal de samenwerking voortzetten die is ontstaan in het kader van het Nationaal Convenant MKB-financiering. Dit convenant, waaraan banken, MKB-Nederland, Qredits en andere partijen deelnemen, is gericht op het creëren van een optimaal financieringsklimaat voor het mkb.
- Invest-NL krijgt tot en met 2029 meer middelen. Het investeringsfonds onder leiding van Rinke Zonneveld richt zich op het ondersteunen van innovatieve bedrijven. Invest-NL moet door gerichte investeringen bijdragen aan de doorgroei van startups naar scaleups. Ook krijgt Invest-NL meer mogelijkheden om blended finance-constructies op te zetten. Dit houdt in dat publieke middelen worden gebruikt om privaat kapitaal aan te trekken voor bedrijven en projecten met maatschappelijke meerwaarde.
- De overheid blijft de komende drie jaar (tot 2026) Techleap.nl financieren om het vestigingsklimaat voor startups te versterken. Daarna wordt bekeken hoe de taken van Techleap.nl structureel kunnen worden ondergebracht bij andere publieke en private organisaties.
- Voor de SEED Capital-regeling wordt in 2025 een extra tender opengesteld specifiek voor deeptech-investeringsfondsen.
- Het kabinet wil de toegang tot Europese financieringsmogelijkheden voor mkb-ondernemers verbeteren. Denk aan het benutten van programma’s zoals de EU-meerjarenbegroting, de Europese Investeringsbank en de kapitaalmarktunie. Ook wil het kabinet ook de samenwerking met Europa op het gebied van mkb-financiering versterken.
4. Personeel en arbeidsmarkt
- Het kabinet wil werkzekerheid vergroten en de flexibilisering van de arbeidsmarkt terugdringen. Dit betekent dat het streeft naar meer vaste banen en minder flexibele contracten.
- Er komt een wetsvoorstel dat de werkzekerheid van flexwerkers vergroot, met name voor uitzendkrachten, oproepkrachten en tijdelijke werknemers. Nulurencontracten worden vervangen door bandbreedtecontracten met meer zekerheid.
- Het kabinet wil schijnzelfstandigheid aanpakken door meer duidelijkheid te creëren over wanneer iemand als werknemer of zelfstandige moet worden beschouwd. Er komt een wetsvoorstel dat een ‘rechtsvermoeden’ introduceert om schijnzelfstandigheid te voorkomen. Ook gaat de Belastingdienst voortaan controleren of iemand echt zelfstandige is.
- Het kabinet werkt aan een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen om hen beter te beschermen tegen inkomensverlies bij ziekte.
- De eerder voorgestelde versobering van de expatregeling (ofwel de 30%-regeling) wordt vrijwel volledig teruggedraaid. Voortaan is nog 27 procent van het salaris belastingvrij.
- Het verlofstelsel moet eenvoudiger. Daarom wordt het kort- en langdurend zorgverlof samengevoegd tot
het ‘mantelzorgverlof’. - Om mkb’ers te ontlasten, wil het kabinet de regels rond ziekte en arbeidsongeschiktheid op de schop nemen. Kleine en middelgrote werkgevers kunnen onder voorwaarden straks na één jaar ziekte van de werknemer kijken naar het vinden van een werkplek bij een andere werkgever. Hoe dit er concreet uit gaat zien, is nog niet bekend.
5. Netcongestie aanpakken
De regering is van plan om ‘stevig regie te voeren’ op het probleem van netcongestie en wil het elektriciteitsnet toekomstbestendig maken. De belangrijkste maatregel die ze hiervoor inzet is de voortzetting van het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN).
Het kabinet wil de komende tijd vooral focussen op het toepassen van reeds geïdentificeerde maatregelen tegen netcongestie in regio’s waar dat nodig is. Voorbeelden van zulke maatregelen, die al worden uitgevoerd in de regio Flevoland-Gelderland-Utrecht, zijn:
- Extra tijdelijke elektriciteitsproductie: Het opzetten van tijdelijke opwekkingscapaciteit om in te spelen op piekmomenten in de vraag naar elektriciteit.
- Slimmer gebruik van laadpalen: Het stimuleren van slim laden, waarbij elektrische auto’s worden opgeladen op momenten dat er voldoende capaciteit op het elektriciteitsnet is.
- Stimulering van flexibiliteit bij bedrijven: Het aanmoedigen van bedrijven om hun energieverbruik te verschuiven naar momenten dat er minder vraag is naar elektriciteit.
6. Versnelde afwikkeling faillissementen
Het kabinet wil dat faillissementen, vooral van het mkb, beter en sneller kunnen worden afgewikkeld. Dit moet de impact van een bankroet voor bijvoorbeeld schuldeisers verlagen. Om dit te bereiken, wil het kabinet zakelijke zekerheidsrechten tegen het licht houden. Denk aan het pandrecht en het insolventie(proces)recht, adequate financiering van de taken van de curator en de mogelijkheid van stille voorbereiding van procedures.
Het is op dit moment nog onduidelijk wanneer het kabinet concrete stappen zal zetten om deze plannen te realiseren. Het lopende onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) biedt hopelijk aanknopingspunten voor de concrete invulling van deze plannen.
