Nathalie verdient haar brood met het promoten van modemerken en producten op sociale media. In het begin vindt ze haar werk als influencer bevrijdend, omdat ze zich zo kan uiten.
Maar een heel leven dat online te zien is, gaat ook gepaard met verantwoordelijkheid en druk. En die eisen hun tol op haar fysieke en mentale gezondheid. Constant vers, digitaal materiaal produceren voor massaconsumptie, vaak met intieme details van haar leven, heeft een flinke psychologische impact.
Nathalie verzamelt steeds meer volgers op haar platform, maar ze voelt zich ook steeds meer ingeperkt door het soort posts dat ze moet maken. Ze is ervan overtuigd dat ze een fictieve versie van haar leven moet schetsen die steeds minder authentiek wordt. Ze raakt verscheurd door de noodzaak om mooie content te produceren voor sociale media en haar verlangen om trouw te blijven aan zichzelf.
Lees ook: Angst om te falen wordt gemakkelijk verward met angst om succes te hebben
Voortdurende kritiek
Bovendien is het omgaan met de voortdurende kritiek een uitdaging voor Nathalie. De verbale wreedheden en gewelddadige bedreigingen van sommige volgers hebben een negatieve impact op haar zelfvertrouwen.
Ondanks haar succes vraagt Nathalie zich vaak af waarom haar volgers de producten die ze aanbeveelt willen kopen. Wat maakt haar werk, of marketing via influencers in het algemeen, nu zo bijzonder?
Platforms zoals dat van Nathalie hebben de manier getransformeerd waarop potentiële consumenten toegang krijgen tot content. Net zoals technologie al even revolutionair de manier heeft veranderd waarop mensen met elkaar omgaan.
De psychologie achter influencers
Om zich te verbinden met haar publiek moest Nathalie een rolmodel worden voor veel van haar volgers. Dat beseft ze ook. Maar welke subtiele psychologische krachten waren aan het werk om haar zo effectief te maken als influencer?
#1 De kracht van kennis en expertise
Om een sterke band op te bouwen en echte impact te hebben op hun publiek, moeten influencers laten zien dat ze de nodige kennis en expertise hebben in de onderwerpen die ze voor het voetlicht brengen.
Het opbouwen van geloofwaardigheid is dus een onmisbaar vereiste om te slagen als influencer. Nathalie heeft die diepgaande kennis van fashion, ze bespreekt haar mode-items met autoriteit. Daardoor vertrouwen haar volgers de aanbevelingen die ze geeft.
De psychologie hierachter? Mensen zijn geconditioneerd om personen te volgen die in hun ogen een autoriteit zijn. Ze geloven namelijk dat ze over betrouwbare en accurate informatie beschikken.
#2 Toegankelijker met pseudo-intimiteit
De persoonlijke band die influencers opbouwen met hun publiek grenst aan een vorm van pseudo-intimiteit. Ook Nathalie gebruikt elk aspect van zichzelf om direct contact te maken met haar volgers.
Ze nodigt ze uit met stevig oogcontact, met het delen van persoonlijke foto’s en video’s en ze reageert direct op hun reacties en commentaren. Daarmee presenteert Nathalie zich als toegankelijker en aanspreekbaarder dan de beroemdheden die als influencer actief zijn.
Het voordeel van zo’n ogenschijnlijk persoonlijke emotionele band: haar volgers vertrouwen haar net zoals ze hun echte vrienden vertrouwen. Nathalie deelt namelijk belangrijke momenten in haar privéleven.
Door die schijnbare nabijheid zijn haar volgers bereid om zich te engageren met de merken of producten die ze aanbeveelt.
#3 Frequentie boost loyaliteit
Jezelf regelmatig blootstellen als influencer, heeft een rechtstreekse impact op de loyaliteit van je volgers. Nathalie is met haar posts een constante aanwezigheid in het leven van haar volgers.
Hoe vaker ze haar volgers laat delen in specifieke content, hoe meer ze haar informatie accepteren en vertrouwen. Na verloop van tijd internaliseren haar volgers de perspectieven van Nathalie.
Ze stemmen hun overtuigingen en voorkeuren af op die van haar. Daardoor zijn ze ook meer geneigd om hun aankopen te baseren op haar adviezen en aanbevelingen.
#4 Filter in informatie overload
Voor mensen beslissen om een product aan te kopen, gaan ze op onderzoek uit. Ze stuiten op een overdaad aan informatie. Dat is lastig. Ze vinden het moeilijk om al die informatie door te spitten om een weloverwogen beslissing te nemen.
Het volgen van de suggesties van anderen is een manier om hierin hun weg te vinden. Nathalie fungeert als een soort filter. Ze gebruikt haar vermeende autoriteit, expertise en betrouwbaarheid om de informatie te stroomlijnen voor haar volgers. Met het tonen van haar kennis geeft ze haar adviezen geloofwaardigheid en helpt ze haar volgers om te beslissen.
#5 Mee met de kudde
Bijna alle mensen hebben de neiging om zich op een vergelijkbare manier te gedragen, het bekende kuddegedrag. Influencermarketing speelt rechtstreeks in op het aangeboren menselijke verlangen om bij de groep te horen.
Ook influencers maken gebruik van deze kuddementaliteit. Net als dieren in een kudde voelen volgers zich veiliger als ze keuzes maken die aansluiten bij wat populair is. Een groot aantal volgers is een bevestiging van de expertise en de betrouwbaarheid van influencers. Simpelweg, omdat zoveel anderen het eens zijn met wat ze doen.
Nathalie ontdekt dat ook: hoe meer volgers ze krijgt, hoe geloofwaardiger ze overkomt.
#6 De illusie van controle
Traditionele advertenties beïnvloeden het publiek op een meer subtiele, onbewuste manier. Wie zich abonneert op bepaalde kanalen of influencers volgt in wie ze geïnteresseerd zijn, doet dat juist bewust.
Anders dan de irritante advertenties op websites en sociale netwerken dringen influencers hun promoties niet op. Consumenten kiezen daar zelf voor.
Dit speelt in op een andere menselijke basiseigenschap: mensen zijn liever actieve dan passieve ontvangers. Ze willen een zekere mate van macht en controle. Volgers denken dat ze controle hebben over de beslissing om bepaalde influencers te volgen en de content die ze bekijken.
#7 De impact van aantrekkelijkheid
Een alomtegenwoordig sociaal fenomeen is de aantrekkelijkheidsbias. Deze vooringenomenheid beïnvloedt verschillende aspecten in de maatschappij, zoals wie beroemd wordt of wie wordt aangenomen.
De menselijke neiging die hier speelt, is dat aantrekkelijke mensen worden vertrouwd. Ze worden als intelligenter, competenter en socialer gezien. Marketeers maken handig gebruik van deze cognitieve bias via influencers.
Wanneer een aantrekkelijke persoon samenwerkt met een bepaald merk wordt de associatie gecreëerd dat dit merk zelf ook aantrekkelijk is.
#8 Het halo-effect
Positieve gevoelens ten aanzien van een persoon, merk of product op één gebied kunnen de perceptie van mensen over hen in andere gebieden ook positief beïnvloeden.
Wanneer iemand bijvoorbeeld wordt beschouwd als een expert op een bepaald domein, dan breiden deze gevoelens zich makkelijk uit naar een ander domein. Zo merkt Nathalie dat mensen haar advies volgen over zaken waar ze geen ervaring mee heeft, puur vanwege het vertrouwen dat ze al in haar hebben opgebouwd.
Lees ook: Storytelling is meest onderschatte vaardigheid van leiders
Gevaren en nadelen (ook voor influencers)
Veel socialemediaplatforms zijn bewust ontworpen om verslavend te zijn. Ze activeren het beloningscentrum van de hersenen om dopamine vrij te geven. Deze feelgood chemische stof wordt geassocieerd met plezierige activiteiten zoals seks, eten en sociale interactie.
Zonder regelmatige blootstelling aan deze prikkels kunnen mensen ontwenningsverschijnselen krijgen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat een intensief gebruik van sociale media de kans vergroot op gevoelens van eenzaamheid, angst en depressie. Zowel influencers als volgers moeten zich bewust zijn van dit risico.
Influencing is een populaire en, voor sommigen, lucratieve activiteit geworden. Het heeft duidelijk een rol te spelen in de maatschappij vandaag, maar er zijn ook nadelen voor influencers en volgers.
Levensstijl is onhoudbaar
De kloof tussen het beeld dat op sociale media wordt getoond en de werkelijkheid kan verontrustende vormen aannemen. Het is ook makkelijker gezegd dan gedaan om blijvend te beseffen dat sociale media niet het ‘echte leven’ weerspiegelen.
Influencing kan inspireren tot betekenisvolle connecties, maar kan ook leiden tot ernstige schade, zoals cyberpesten, het verspreiden van roddels en het blootgesteld worden aan onrealistische weergaves van het leven van anderen.
De druk die op influencers wordt uitgeoefend, kan ertoe leiden dat ze ernstige gezondheidsproblemen maskeren. Ondertussen blijven ze een levensstijl promoten die voor iedereen onhoudbaar is. In dergelijke gevallen dragen zowel influencers als volgers de gevolgen.
Het identificeren, of in ieder geval het bewust zijn, van deze potentieel giftige dynamiek kan zowel influencers als volgers ten goede komen. Het is belangrijk om de psychologische en fysiologische gevolgen van influencing te begrijpen, inclusief de factoren die het zo effectief maken. Dan kunnen we allemaal bewuster omgaan met de manier waarop informatie online wordt gepresenteerd en geconsumeerd.
Lees ook: 8 concrete stappen naar meer tevredenheid over jezelf en je leven