Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Hoelang zijn een half miljard Chinezen?

Het is sinds deze week officieel: het aantal online Chinezen overstijgt de 500 miljoen. Marijn Driessen en Jacco Bouw leggen in Marketing to China's Netizens uit hoe we die het best kunnen bereiken.

Jacco Bouw is goed bezig in China. In 2006 vertrok hij naar het immense land om er met een nieuwe vestigingen van zijn bedrijf Web Power te pionieren in de e-mailmarketing. Dat ging niet echt soepel in het begin, dankzij een overheid – het ministerie van informatie – dat het masaal e-mailen uiteindelijk maar aan een paar partijen toestaat. Web Power is daarbij en maakt inmiddels een miljoenenomzet in het land. Want als er een klant binnenkomt, gaat het onmiddelllijk om miljoenen uitgaande mails. Niet voor niets behoorde Web Power jarenlang tot de Fast50, de snelstgroeiende techbedrijven van Nederland.

GERECENSEERD:
Marketing to China's Netizens
Jacco Bouw en Marijn Driessen
(Next Marketing, 128 pagina’s)

Online onmisbaar

Bouw schreef samen met marketingconsultant Marijn Driessen het boek Marketing to China's Netizens. Onder het motto: boeken over China zijn er genoeg, net as boeken over marketing. Maar laten die twee onderwerpen nu eens met elkaar combineren. Op basis van zijn eigen ervaringen, inzicht en kennis van de Chinese online wereld en na interviews met handenvol lokale marketeers. Dat levert interessante kost op voor Nederlandse bedrijven met de ambitie in het Verre Oosten consumentenharten te veroveren. Chinezen blijken namelijk veel meer dan Westerlingen hun keuze voor aankopen online te bepalen. Ook het online winkelen groeit er razendsnel. De eerste stappen in het Middenland zullen dus zeker ook online moeten worden gezet.

Mythen

Dat schrijvers beginnen bij het begin: met het ontkrachten van een reeks mythen over China. Chinezen leven niet in de modder, maar zijn (dankzij de socialistische overheid) uitstekend voorzien van (mobiel) internet. Dat betekent allerminst een gespreid bedje voor nieuwkomers van buiten: de grote merken strijden al op leven en dood om de gunst van de Chinese consument. Bovendien is het een hele toer om rekening te houden met een andere cultuur, de gevoeligheden van de overheid en de schaal waarop alles moet worden aangepakt. Zelfs de grootste merken zullen zich daarom flink moeten aanpassen.

Ook een interessante mythe: de impact van tv. Het heeft in China weinig zin om tv groot in te zetten voor branding. Dat is ook in China peperduur, terwijl de Chinezen zelf veel meer op het web te vinden zijn dan voor de door de staat gecontroleerde buis. Internet biedt meer vermaak (denk aan YouTube-tegenvoeter Tudou), meer contacten en zelfs meer persoonlijke vrijheid dan welk medium of plek dan ook. Op een micro-bloggingsite als Weibo luchten individuen hun hart – vaak ook over welke producten ze gaaf vinden.

Ewom

Dergelijke electronic word of mouth is in China belangrijker dan waar dan ook en kan dus goud opleveren voor bedrijven die erop inspelen en de juiste netizens voor hun merk weten te winnen. En daar komt weer een Chinese eigenaardigheid om de hoek kijken: het simpel bijhouden van de buzz op blogs en sociale netwerken is niet voldoende, omdat Chinese consumenten continu nieuwe bijnamen verzinnen voor de populairste merken en producten en hun internetjargon voortdurend bijschaven.

Chinese Dragon

Het marketingboek is praktisch ingesteld, maar goed onderbouwd. Bouw en Driessen formuleren aan de hand van algemener geldende inzichten – met name die van marketinggoeroe Bob Cialdini – de zeven stappen die je in China moet zetten om de consument te verleiden: de Chinese Dragon of Persuasion. Die tem je door het opbouwen van online aanwezigheid, het bijhouden van het sentiment rond het merk en het op het podium hijsen van beïnvloeders en gezaghebbende voorbeelden. Geef je klanten ook de gelegenheid om online te pronken met hun aankopen, en de Draak geeft zich gewonnen.

De lokale YouTubes en Facebooks

Ook heel bruikbaar is het overzicht dat het boek geeft van de lokale webgrootheden. Van zoekgigant Baidu tot Instant Messagedienst QQ, en van micro-bloggingsite 163 tot Groupon-variant Jiepang en e-commercegigant TaoBao, die de kunst afkeek van eBay. Met de mythe van het gebrek aan creativiteit valt het wat deze spelers betreft ook wel mee. Zeker, ze kijken de kunst deels af van 'ons', maar gaan vaak een stap verder en weten als geen ander de nadruk te leggen op de behoeften van hun eigen netizens: zelf-expressie, elkaar helpen, bevestigen en ontmoeten. Bouw en Driessen geven niet alleen met marktcijfers weer hoe de grote online spelers zich tot elkaar verhouden, maar geven ook aan voor welke stappen in het marketingproces ze zich het beste lenen.

Cases, cases

Chinese bedrijven zijn erg handig in het geld slaan uit webverkeer. En daarvoor knopen ze e-commerce graag aan de sociale toeters en bellen die de grootste online platforms steevast hebben. Marketing to China's Netizens bevat een reeks aansprekende voorbeelden. Een (duur) biologisch fruitsapje van een lokale producent kwam met een spel a la Farmville, waarin een tuintje moest worden bewerkt om fruit te kweken. Dat sloeg aan bij 10 miljoen consumenten, en de omzet kreeg een boost van 30 procent.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Succesvolle Westerlingen

BMW, Intel, Lancôme, Nokia, Lufthansa en andere online marketingsuccessen beschrijven Bouw en Driessen. Niet zonder uit al die cases overeenkomsten te destilleren. Ze zetten allemaal heel consequent alle stappen op weg naar de verleiding van consumenten met een goed verteld verhaal, ze kregen daarvoor steun van bovenin hun organisaties om ook de nieuwe trucjes toe te passen, die voor de eigen marketeers ongebruikelijk waren. De enorme nadruk op online in de Chinese marketing is sowieso voor veel bedrijven even wennen. Ze waren goed voorbereid op eventueel succes, dat wil zeggen: alle systemen om de gegevens van klanten te verzamelen en de effectiviteit van campagnes te meten, stonden klaar. En stuk voor stuk hadden BMW en de rest goede lokale partners gevonden die ze wegwijs maakten.

Nooit af

Marketing to China's Netizens is een boek dat je elk halfjaar opnieuw zou moeten schrijven. Daar waarschuwen de auteurs van de gids ook voor: de meeste staatjes zullen snel achterhaald zijn. Het pretendeert ook niet alle wijsheid in pacht te hebben, maar het leest als een reisgids: het geeft snel, goed en overzichtelijk weer hoe je in het land  van bestemming de weg kunt vinden. En, bovenal: je krijgt enorme zin om te gaan.

Moderne leiders kijken eerst naar binnen: ‘Je moet antwoord geven naar jezelf’

Emoties op de werkvloer, weerstand tegen verandering en onderlinge spanningen - als leider moet je er dagelijks mee dealen. De oude aanpak van strak sturen en controle werkt niet meer, zegt leiderschapsexpert Lia de Beer. 'Effectieve leiders nemen een pauze en kijken naar binnen.'

lia de beer werkprofessor

Als leider kun je nog zo hard roepen dat je team moet veranderen, als je zelf niet begint met zelfreflectie, bereik je weinig. Dat is de belangrijkste les die Lia de Beer in ruim twintig jaar als leiderschapsexpert heeft geleerd. In de nieuwste aflevering van de podcast De Werkprofessor vertelt ze over haar visie op modern leiderschap.

‘Leiderschap begint en eindigt bij jezelf. Je moet volledig de verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gevoelens, emoties en gedachten’, zegt De Beer. Ze merkt dat veel leiders moeite hebben met deze benadering. ‘We zijn vaak geneigd om te zeggen: “Ik word nu boos of geïrriteerd, omdat jij zoiets stoms zegt.” Maar effectieve leiders nemen eerst een pauze en kijken naar binnen.’

Boven- en onderstroom

De Beer weet waar ze over praat. Als interim-manager en organisatieadviseur begeleidde ze talloze teams en organisaties door verandertrajecten. Ze schreef meerdere boeken, waaronder NLP bij stress en burn-out en Teflon jurkjes en blonde pruiken. Momenteel werkt ze aan een nieuw boek over wat zij ‘diepziend leiderschap’ noemt.

In haar werk maakt De Beer onderscheid tussen de ‘bovenstroom’ en ‘onderstroom’ in organisaties. ‘De bovenstroom is alles wat je kunt vastleggen: prestatie-indicatoren, processen, contracten. De onderstroom is wat je voelt, wat er niet gezegd wordt. De roze olifant op de vergadertafel die niemand durft te benoemen.’

Veel organisaties richten zich vooral op die bovenstroom, merkt De Beer. ‘Ze denken: we moeten nu even dat jaarplan maken of dat budget aftikken. Die roze olifant komt later wel.’ Maar dat is volgens haar kortzichtig: ‘Die onderstroom gaat niet weg. Als je er niets mee doet, zie je het terug in een hoog ziekteverzuim of mensen die in polonaise de organisatie verlaten.’

Wiel van leiderschap en verandering

Om dit te voorkomen werkt De Beer met het ‘wiel van leiderschap en verandering’, een model met negen leiderschapsenergieën die nodig zijn voor succesvolle verandering. Een cruciaal element daarin is het meenemen van het verleden. ‘Je moet kijken: wat is waardevol en nemen we mee? En wat laten we achter?’

wiel van leiderschap en verandering
Het wiel van leiderschap en verandering.

Deze aanpak past volgens De Beer beter bij de nieuwe generatie werknemers. ‘Je ziet dat zij niet meer passen in een oude hiërarchische cultuur. Als je aan goed personeel wilt komen, zul je iets moeten veranderen.’

Ze sluit af met een treffende metafoor: ‘Een rivier ontstaat bovenaan de berg. Als leider ben je in staat om die rivier boven al een beetje te kanaliseren om te voorkomen dat elk jaar het dorp overstroomt. In plaats van de mensen beneden te leren dweilen en zandzakken voor de deur te zetten.’

Drie takeaways uit de podcast:

  • Leiderschap begint bij zelfbewustzijn – Een goede leider neemt verantwoordelijkheid voor eigen emoties en communiceert hier open over.
  • De onderstroom in organisaties mag niet genegeerd worden – Onuitgesproken spanningen en niet-erkende gevoelens kunnen grote impact hebben op prestaties en samenwerking.
  • Verandering vereist een gestructureerd proces – Het wiel van leiderschap en verandering helpt om inzicht te krijgen in waar een verandering vastloopt en hoe leiders effectief kunnen sturen.

Beluister de nieuwste aflevering van de podcast ‘De Werkprofessor’. Of abonneer je via de podcast-app van jouw keuze. Nieuwe afleveringen verschijnen elke twee weken op maandag.

Heb je vragen of input? Neem dan contact op met Wendy van Ierschot via [email protected]. Benieuwd naar de volgende gast in ‘De Werkprofessor’ of wil jij als eerste de teaser van de volgende aflevering horen? Volg dan ‘De Werkprofessor’ op LinkedIn.