Marian Spier heeft het een beetje gehad met al die eventjes, theekransjes, cursusjes en coachingsessies die vrouwen inspireren om ondernemer te worden. Vooral de overheid en netwerkorganisaties hebben daar een handje van.
Volgens de co-founder en ceo van FEM-START is ‘die tijd echt voorbij’. Heel wat vrouwelijke ondernemers staan gewoon al te trappelen om hun bedrijf te starten of op te schalen. ‘Ze hebben daar alleen geld voor nodig’, zegt ze tegen MT/Sprout.
En aan die funding ontbreekt het. In Nederland gaat 0,6 procent van het venture capital naar vrouwelijke ondernemers. Dat is minder dan in 2020, toen het nog 1 procent was. Jawel, één hele procent.
Masculiene thema’s
Waar het aan ligt? ‘Een man zal nooit zeggen dat hij niet in vrouwelijke ondernemers wil investeren. Maar het financiële ecosysteem is wel ingericht voor mannen. Je ziet dat alle aandacht naar masculiene thema’s gaat: deep tech en AI.’
‘Terwijl er honderden andere problemen zijn in de maatschappij waarin vrouwen veel actiever zijn met oplossingen: healthtech, femtech, socialtech, proptech, hr-tech. Alleen past dat niet bij de huidige trends in beleggersportfolio’s.’
Natuurlijk is er meer aan de hand: vooroordelen over vrouwen, risico-aversie, onbekendheid met de producten en diensten, te weinig vrouwelijke power in de financiële wereld. Maar Spier wil liever niet ‘herhalen wat iedereen al herhaalt’.
Lees ook: Investeer meer in vrouwelijke ondernemers: het levert meer rendement op
900 vrouwelijke ondernemers
Haar missie is juist dat ecosysteem ‘disrupten’ en inclusiever maken. ‘De masculiene finance-wereld veroveren met een feminien antwoord.’ Dat doet ze sinds 2020 met het platform FEM-START. Met onderwijs, begeleiding, matching met vc’s en een eigen community waar inmiddels meer dan 900 vrouwelijke ondernemers bij zijn aangesloten.
‘We kunnen wel van alles roepen, maar we moeten ook de hand in eigen boezem steken. Vrouwen moeten leren hoe dat funding-landschap eruitziet. Wat voor soort kapitaal er beschikbaar is, zodat vraag en aanbod beter gaan matchen.’
‘Vrouwen moeten bijvoorbeeld weten dat ze in de pre-seedfase nog niet met vc’s moeten gaan spreken. Ze maken meer kans als ze bijvoorbeeld eerst subsidie aanvragen.’ Een groot deel van de vrouwelijke ondernemers zit al in de pre-seed of seedfase, weet Spier.
Achterstand inhalen
‘Dat is een groep die hard aan het groeien is. Het aantal vrouwelijke ondernemers is in Nederland de afgelopen tien jaar met zestig procent toegenomen, wereldwijd met 114 procent. Maar het is ook een groep die een grote achterstand heeft in de startupwereld. Dat proberen we tackelen met educatie. ‘
‘Als je een goed pitchdeck maakt en het jargon snapt, dan ben je al een gelijkwaardigere gesprekspartner. Je bedelt namelijk niet om geld, je gaat een partnerschap aan met een investeerder. Jij vraagt ook niets, je hebt iets te bieden: een product dat zeer schaalbaar is.’
Invloedrijke vrouwen hebben geen tijd om honderden koffies te gaan drinken
Er zijn heel wat succesvolle vrouwelijke ondernemers actief, dat zijn ook prima rolmodellen voor ondernemers in spe. ‘Alleen hebben vrouwen die invloedrijk zijn geen tijd om honderden koffies te gaan drinken.’ En dus zijn die rolmodellen in het platform verwerkt in de vorm van masterclasses over bijvoorbeeld investeringsklaar worden.
De mythe van bootstrappen
Haar aanpak – eerst leren en dan toegang tot netwerken en funding – werkt. Spier vertelt over een vrouwelijke ondernemer die dankzij de cursussen helemaal pitchdeck ready was. En dat leverde haar binnen drie maanden toegang tot een investeerder op. Dat is al best bijzonder, zegt ze. ‘Bij veel vrouwen wordt niet eens op hun mails gereageerd.’
‘Ik snap dat ze het druk hebben, maar investeerders moeten zich echt openstellen voor vrouwelijke ondernemers. Ga in gesprek met die vrouwen. Wat hebben jullie nodig van ons? Hoe kunnen wij elkaar hierin vinden?’
‘Iedereen denkt bijvoorbeeld dat vrouwen het leuk vinden om te bootstrappen. Dat vrouwen zo goed op het geld kunnen letten en minder risico’s nemen. We doen daar nu onderzoek naar met het Erasmus Centre for Entrepreneurship. Dat blijkt dus helemaal niet waar.’
Lees ook: Groeien zonder extern kapitaal: 10 tips bij het bootstrappen van je startup
Onmogelijke eisen
Dat bootstrappen is vaak hun enige optie. ‘Vrouwen in de pre-seed of seed-fase hebben misschien een ton nodig om echt door te kunnen pakken en geld te gaan verdienen. Als ze daarvoor in gesprek gaan met een vc of met een bank, dan moeten ze eerst vijf ton omzet hebben voor er in ze geïnvesteerd wordt.’
‘Maar ze beginnen net en raken daardoor ontmoedigd.’ Als ze niet kunnen bootstrappen, dan is de andere optie dat ze op zoek gaan naar een baan. ‘En dan wordt er gezegd: vrouwen houden het niet vol. Maar ik ken weinig mannen die een dergelijke gang van zaken wél vol zouden houden.’
Over de financieringskloof wordt wel veel gepraat, maar er gebeurt verder weinig, merkt Spier op. Daarom organiseert ze dit jaar opnieuw de FEM-START Up Awards voor vrouwelijke founders. ‘Je kan alleen maar veranderen door te doen en het te laten zien.’
Meer tenders voor vrouwelijke ondernemers
‘Met venturecapitalist Antler hebben we een partner die een investering van een ton doet in het bedrijf van de winnaar van onze competitie. Daarmee kun je wel een bedrijf opschalen. Als we de winnares uitkiezen begin november, dan zitten we al op 0,8 procent aan funding. Dan hebben we onze missie al deels gehaald (lacht).’
Jonge vrouwen pikken het niet langer, ze gaan naar het buitenland om geld op te halen
Spier wijst erop dat er ook veel wordt belegd met publiek geld. Ze vindt dat de overheid hier een maatschappelijke taak op zich heeft te nemen. ‘De overheid moet niet alleen events voor vrouwen organiseren, maar echt gaan investeren. Schrijf meer tenders uit voor healthtech, proptech, impact…’
‘Voor alles wat vrouwen aangaat, zodat sociaal maatschappelijke problemen opgelost gaan worden, want vrouwen hebben wel de ideeën. De overheid moet daarvan ook de maatschappelijke en economische impact gaan zien.’
Kleine succesjes
‘Je ziet nu een grote groep van jonge vrouwen opkomen die het niet pikken en die naar het buitenland gaan om geld op te halen. Het is namelijk toch te moeilijk om dat hier te doen.’
Spier wil met FEM-START in twee jaar tijd naar 3 procent venture capital gaan voor vrouwelijke ondernemers. En de droom is natuurlijk 50 procent, maar dat zal nog wel wat tijd kosten. Ze wil ook met onlinecursussen minstens honderdduizend vrouwen klaarstomen voor het ophalen van meer funding.
‘Vrouwen moeten als gelijkwaardig worden gezien in dit ecosysteem. Dat is mijn hogere doel.’ Hoe ze zichzelf daarvoor motiveert? ‘Met de kleine succesjes en de steun van mijn drie co-founders Simone van Bijsterveldt, Sandra van der Pal en Ellen Tacoma.’
‘Het is zeker pittig en het gaat traag, maar het gaat wel. Je moet alleen een lange adem hebben en een blind geloof dat het gaat gebeuren. Vrouwen worden investment ready, ze krijgen dat geld en dan gaan ze echt die wijde wereld in.’
Lees ook: Het exit-advies dat Maartje Nelissen een jaar geleden had willen krijgen