Een internationaal consortium van impact investeerders steekt 49 miljoen in Fairphone. Als nieuwe aandeelhouders stapt staatsfonds Invest-NL in: het steekt 20 miljoen in de maker van duurzame smartphones. Ook het ABN Amro Sustainable Impact Fund stapt in, bestaande aandeelhouders Quadia, DALHAP, Doen Participaties en PDENH lappen bij.
Aandeelhouders deels uitgekocht
De sloot geld kan niet volledig worden geïnvesteerd in het opschalen van de door ceo Eva Gouwens geleide smartphonemaker: met een deel worden leningen afgelost en aandeelhouders gedeeltelijk uitgekocht. Daaronder zijn Pymwymic en ook de meer dan 1.000 crowdfunders die onder meer in 2018 2,5 miljoen euro inlegden.
Lees meer: Unicum voor Fairphone: crowdfunding uit 2018 levert 75% rendement op voor investeerders
Ook ABN Amro leende Fairphone in het verleden 9 miljoen euro, maar het is niet bekend of die nu wordt afgelost.
Hoeveel ‘netto’ overblijft voor een serieuze doorbraak van de duurzame, zo sociaal mogelijk geproduceerde Fairphones, maakt Gouwens niet bekend. In een persbericht stelt ze wel dat haar bedrijf een professionaliseringsslag heeft gemaakt.
‘De afgelopen jaren heeft Fairphone zich kunnen transformeren van een sociale beweging naar een impactvolle missie gedreven onderneming’, aldus Gouwens. ‘Met een groeiende basis van missie-georiënteerde investeerders zullen we aandacht blijven vragen voor eerlijkere elektronica en de groei van ons bedrijf en de impact versnellen.’
Lees ook ons interview met Eva Gouwens: ‘Ethische keuzes en succes kunnen samengaan’
Fairphone 4 slaat aan
Er is nog genoeg te doen om die missie te versnellen. Het laatste model van Fairphone, kortweg Fairphone 4 gedoopt, werd al in 2021 gelanceerd en lijkt inmiddels ook wereldwijd goed aan te slaan op gadgetsites. Dat vertaalt zich niet vanzelf in enorme verkoopvolumes. Volgens het laatste jaarverslag verkocht Fairphone in 2021 slechts 88.000 toestellen, vooral in Duitsland, Nederland en Frankrijk. Het waren er minder dan het jaar ervoor, maar die dip was te wijten aan corona en lockdowns.
Maar ook speelt misschien mee dat de Fairphones wat prijziger zijn dan de smartphones van andere merken met vergelijkbare specificaties. De Fairphone 4 heeft een prijskaartje van 579 euro. In ruil daarvoor weet de koper dat zijn telefoon een extra lange levensduur heeft en zo milieu- en mensvriendelijk wordt gemaakt. Bovendien wordt voor elk exemplaar een afgedankte smartphone gerecycled.
Al met al kwam de omzet in 2021 uit op 37 miljoen, bij een winst van 3,9 miljoen euro. In 2022 zouden de volumes wel weer flink de hoogte in zijn gegaan. Onlangs kondigde de scaleup al aan ook buiten Europa te gaan verkopen. Om te beginnen in Taiwan, het land waar het zijn telefoons deels laat ontwikkelen.
Meer gerecyclede materialen
Maar natuurlijk is een sterk merk ook onmisbaar om een telefoon tot een succes te maken. Daarom gebruikt Fairphone het groeikapitaal ook om zijn merkpositionering te versterken en meer bewustwording te creëren rondom eerlijkheid en duurzaamheid in de elektronica-industrie, zegt het bedrijf
De productontwikkeling staat ook niet stil, en de klantenservice kan ook verbeteren. Alles om ervoor te zorgen dat gebruikers met plezier hun Fairphone langer in gebruik kunnen houden, aldus Fairphone.
De investering zal verder worden gebruikt om te zorgen dat de telefoons worden gemaakt uit meer ‘eerlijke’ en gerecyclede materialen. Daarvoor moet Fairphone meer energie steken in programma’s die zorgen dat de mijnen waar in Afrika en Zuid-Amerika grondstoffen worden gewonnen eerlijker gaan draaien. Ook zet het meer in op eerlijke lonen in Azië, waar de elektronica wordt gemaakt.
Van beweging naar scaleup
Fairphone werd in 2009 opgericht door onder anderen Bas van Abel, die jarenlang het gezicht was van het project. Want Fairphone begon inderdaad als beweging die aandacht wilde vragen voor de misstanden in de elektronica-industrie, waar milieuvervuiling en slechte arbeidsomstandigheden een groot probleem zijn. De beste manier om op te vallen, bleek zelf de ultieme duurzame en slaafvrije smartphone te maken.
Via crowdfunding haalde Fairphone miljoenen op voor de ontwikkeling van die duurzame smartphone. Gaandeweg werden de ambities wel bijgesteld, zodat de toestellen niet van voor tot achter zelf ontworpen en 100 procent duurzaam en sociaal zijn. De eerste Fairphones waren nog Chinese modellen waarin enkele onderdelen waren vervangen door duurzamere alternatieven.
Maar stapsgewijs werd de Fairphone steeds duurzamer en ook beter te repareren en upgraden. Inmiddels is het toestel volledig demontabel en is bijvoorbeeld het goud dat erin wordt verwerkt ‘fair trade’. Van Abel verliet het bedrijf eind 2018 en is al een tijd actief met de circulaire startup De Clique. Hij droeg het stokje over aan Gouwens, die afkomstig is van Tony’s Chocolonely.
Van Abel bleef overigens wel aan Fairphone verbonden als aandeelhouder en commissaris. Inmiddels is Fairphone een bedrijf met meer dan 100 medewerkers in Nederland, China en Taiwan.
