Geen producten in je winkelwagen.
Een investering van 15 miljoen dollar voor Bird, een Amerikaanse startup van voormalig Uber-medewerker Travis VanderZanden, was in oktober 2017 de aftrap van de scooter wars. Daarna begonnen tientallen bedrijven zich te storten op wat inmiddels de heetste markt is in startup-land: die van elektrische steps, die je met behulp van een app zo’n beetje overal in de stad kunt oppikken en achterlaten. Meestal voor een startbedrag van ongeveer een euro, en daarna 20 cent per minuut.
Het amper 2 jaar oude Bird wordt nu gewaardeerd op 2 miljard dollar. Ook Uber en Lyft droegen inmiddels een steentje bij aan de 17.000 scooters die je nu aantreft in een stad als Los Angeles, of de 13.000 e-steps waar je in San Francisco over struikelt. In totaal stroomde er dit jaar tot nu toe 1 miljard dollar naar micromobility-startups.
Amsterdam
In Nederland zijn deze steps nog niet toegestaan (zie kader beneden). Dat weerhield de Franse expats Henri Moissinac en Maxim Romain (foto boven) er niet van om hun step-startup Dott in Amsterdam te vestigen. Deze week werd bekend dat het bedrijf 20 miljoen euro groeigeld heeft opgehaald in een ronde die wordt geleid door EQT Ventures en Naspers. Afgelopen juli kondigde het Nederlandse Swheels2Go begin 2019 van start te gaan in Amsterdam (of Rotterdam). Vanuit Duitsland werkt de Nederlandse ondernemer Wouter Moekotte met Zero aan een step-startup die begin volgend jaar live gaat in een nog onbekende (niet-Nederlandse) Europese stad.
300 miljoen
De afgelopen 3 maanden haalden step-startups, van Amsterdam tot New Dellhi, zo’n 300 miljoen aan groeigeld uit de markt, zo wordt duidelijk uit cijfers van Dealroom, een dataplatform voor startups en investeerders:
Dott (Amsterdam): 20 miljoen dollar (Seed)
Hero Electric (New Delhi) 22 miljoen dollar (Late vc)
Wind Mobility (Berlijn) 22 miljoen dollar (Seed)
Voi Technology (Stockholm)50 miljoen (Series A)
TIER Mobility (Berlijn): 25 miljoen euro (Series A)
Unu (Berlijn) 12 miljoen (Series B)
Grin Scooters (Mexico City) 45 miljoen dollar (Series A)
Be Group (Vietnam) 100 miljoen dollar (Seed)
Hero Electric (New Delhi) 22 miljoen dollar (Late vc)
Wind Mobility (Berlijn) 22 miljoen dollar (Seed)
Voi Technology (Stockholm)50 miljoen (Series A)
TIER Mobility (Berlijn): 25 miljoen euro (Series A)
Unu (Berlijn) 12 miljoen (Series B)
Grin Scooters (Mexico City) 45 miljoen dollar (Series A)
Be Group (Vietnam) 100 miljoen dollar (Seed)
En dan hebben we de 50 miljoen die het Duitse GoFlash volgens het Duitse blad Der Spiegel ophaalde nog niet eens genoemd. Volgens de Duitse investeerder en marktinsider Sven Schmidt plaatste GoFlash-oprichter Lukasz Gadowski een order van 20.000 e-steps in China, à 350 euro per stuk.
Verdienmodel
Overheid
Reden voor het uitblijven van deelsteps in Nederland lijkt een strenge overheid te zijn, die mede door het ongeluk met de Stint, zeer terughoudend is bij het toelaten van nieuwe voertuigen. Bedrijven als Bird en Lime moeten hun steps laten goedkeuren door de RDW, maar lijken hun steps niet langs die toezichthouder te krijgen. De vraag is in hoeverre deze bedrijven hun voertuigen überhaupt willen aanpassen om die goedkeuring wel te krijgen.
Reden voor het uitblijven van deelsteps in Nederland lijkt een strenge overheid te zijn, die mede door het ongeluk met de Stint, zeer terughoudend is bij het toelaten van nieuwe voertuigen. Bedrijven als Bird en Lime moeten hun steps laten goedkeuren door de RDW, maar lijken hun steps niet langs die toezichthouder te krijgen. De vraag is in hoeverre deze bedrijven hun voertuigen überhaupt willen aanpassen om die goedkeuring wel te krijgen.
Het moet nog blijken of het verdienmodel van elektrische deelsteps de torenhoge investeringen en waarderingen kan waarmaken. De aanschaf van een scooter maakt maar 20 procent van de kosten uit, zegt Gunnar Froh, maker van software voor deelconcepten, in Der Spiegel. Het onderhoud van de tweewielers is goed voor ongeveer 30 tot 40 procent van de kosten.
Maar met de dagopbrengst van ongeveer 25 euro per scooter, zou zo’n tweewieler ondanks een levensduur van hooguit een paar maanden toch winstgevend te maken zijn. Investeerder Schmidt schat de kosten van een scooter in totaal op 700 euro, met een geschatte opbrengst van 2250 euro. Volgens Froh kan een deel van het verdienmodel zijn dat wanneer een app zich eenmaal op het – lastig te veroveren – homescreen van gebruikers heeft genesteld, die app ook geld zou kunnen gaan vragen aan andere diensten.
Verzet
Kostbaar onderhoud, vandalisme en lokale overheden die op de rem trappen zorgen er volgens de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal voor dat de piek qua investeringen imiddels is bereikt. Ook de impact van de winter is niet te onderschatten, zegt Bill Gurley, investeerder bij het Amerikaanse Benchmark:
One more issue that falls in the “obvious in hindsight” category. The business is remarkably seasonal. Looking at 3rd-party credit card data, overall US weekly sales are down 35-40% for both companies in a few weeks. Austin down 60%+, colder Portland and St Louis 78-92%. https://t.co/X6528un139
— Bill Gurley (@bgurley) 10 december 2018
Ondertussen neemt de weerstand tegen – vaak lukraak geparkeerde – scooters heftige vormen aan, bewijzen meerdere video’s op social media:
Lees ook: Een Amerikaans miljoenenbedrijf uitdagen? Deze Nederlandse deelstep-ondernemer durft het aan
