Geen producten in de winkelwagen.
Het zoontje van Jelle Prins stapte dit weekend triomfantelijk het kantoor van Cradle binnen, de kersverse MT/Sprout Startup van het Jaar, met de beker hoog boven zijn hoofd. Medeoprichter Prins moet er nog om lachen. ‘Hij is er ontzettend trots op. Net als wij.’ De bokaal heeft inmiddels een ereplek gekregen op de nieuwe stek in Amsterdam; de startup is net verhuisd.
Cradle, een AI-platform voor de ontwikkeling van nieuwe eiwitten, werd op 8 februari uitgeroepen tot winnaar van MT/Sprout’s jaarlijkse startupcompetitie. Het in 2021 opgerichte bedrijf van Prins en co-founders Stef van Grieken, Elise de Reus, Harmen van Rossum en Eli Bixby heeft de potentie om de ‘volgende Nederlandse unicorn’ te worden, zo luidde het lovende jurycommentaar.
Ze willen ook groot worden, zeggen Prins en De Reus daags na de winst. ‘Niet om snel rijk te worden, al staan onze investeerders misschien anders in de wedstrijd, maar omdat we geloven dat Cradle positieve impact kan maken. En om impact te maken, moet je groot zijn. Betrokken zijn bij veel verschillende bedrijven en projecten. We willen doordringen tot elke vezel van de biotechnologie.’
Koemelk zonder koe
Zou Prins zijn zoontje uitleggen wat Cradle doet, dan luidt die uitleg ongeveer als volgt. ‘Eiwitten zijn eigenlijk heel kleine machientjes waarmee we alles wat we om ons heen zien, kunnen maken of afbreken. Zoals koemelk waar geen koe aan te pas komt. Ze kunnen dat bovendien op een veel efficiëntere manier dan traditionele fabrieken, dieren of op olie gebaseerde processen. Alleen zijn die machientjes heel complex om te ontwerpen. Gelukkig hebben we de afgelopen jaren een aantal doorbraken gezien waarmee we dat proces veel makkelijker kunnen maken.’
Het sleutelwoord: kunstmatige intelligentie. Cradle heeft een computermodel ontwikkeld dat suggesties doet voor het ‘design’ van nieuwe eiwitten. Gebruikers uploaden een basisstructuur (een sequence) met de toepassingen die ze willen. Een eiwit dat PET uit plastic flessen sneller kan afbreken bijvoorbeeld, waarvoor stabiliteit bij hoge temperaturen is vereist.
Uit zo’n zoekopdracht rollen een aantal suggesties, op basis van modellen die zijn getraind door ze miljarden sequences te tonen. Het standaardaantal is 96, maar afhankelijk van wat de klant wil maken varieert dat. Met die opties kunnen biologen aan de slag.
Sneller, makkelijker en goedkoper
Geen eindproduct dus, wel een duidelijk afgebakend uitgangspunt. Dat maakt het ontwikkelen van nieuwe eiwitten sneller, makkelijker en goedkoper. Dat is momenteel namelijk een nogal langdurige en dure exercitie.
‘Van de honderd experimenten zijn er tien veelbelovend en één succesvol’, zegt De Reus. ‘Zo’n ‘blockbuster’ moet ook de kosten van de falende projecten opvangen. Als we het succespercentage kunnen verhogen, veranderen we de hele industrie.’
Concreet voorbeeld: het Cradle-team wist onder meer een eiwit dat verantwoordelijk is voor RNA-productie te optimaliseren. Daarmee kunnen vaccins – ook het covid-vaccin – efficiënter worden geproduceerd.
Lees ook: Zo brouw je eiwitten die vlees en zuivel overbodig maken
De software van Cradle is onder andere gebaseerd op large language models die we kennen van ChatGPT. De startup past dit toe op de ‘taal’ van eiwitten. ‘Een eiwit is een kralenketting van aaneengeschakelde aminozuren. Als woorden in een zin’, legt Prins uit. ‘Onze software voorspelt hoe je grammaticaal correcte zinnen vormt.’
Dankzij het zelflerende systeem worden die suggesties steeds beter en betrouwbaarder. De database wordt doorlopend aangevuld, ook met de resultaten van onderzoeken die Cradle in het eigen laboratorium in Amsterdam uitvoert. Het bedrijf heeft nog maar een fractie van het ‘eiwittenlandschap’ in kaart, zegt Prins. ‘Er zijn meer mogelijkheden dan er atomen in het universum zijn.’
Extreem ambitieus en potentieel impactvol
Dat Cradle is opgezet om groot te worden, zit vanaf dag één in de organisatie ingebouwd. Dat valt of staat met de bedrijfscultuur, stelt Prins. ‘Het type mensen dat je aanneemt. Hoe je keuzes maakten innovatie stimuleert. Wat je wel oppakt en wat niet’, somt hij op. ‘Het eerste dat we deden, nog voor het bedrijf goed en wel stond, was kernwaarden opstellen.’
Prins en co-founder Van Grieken, de ceo van Cradle, putten daarbij uit een jarenlange ervaring bij grote techbedrijven. Prins was de eerste medewerker van Uber en ook verantwoordelijk voor de eerste apps van Booking.com en Catawiki; Van Grieken was al lang voordat ChatGPT taalmodellen populair maakte bezig met (AI-)projecten binnen Google X.
Lees ook: Leiderschapslessen uit Silicon Valley van Stef van Grieken
‘Stef en ik dachten toen al na over onze volgende stap’, zegt Prins. ‘We waren er snel over uit dat we er de meeste lol uit zouden halen als het extreem ambitieus en potentieel impactvol zou zijn. Met zo’n ambitie trek je de beste mensen aan. Die niet voor het grote geld gaan, want Google kan altijd meer betalen, maar iets van betekenis willen doen. Dat zijn de mensen die we willen.’
Totaal verschillende bloedgroepen
Van de kernwaarden vindt De Reus be a humble steward, curious student and generous teacher de mooiste. Cradle is gebouwd op een fusie van verschillende disciplines. Biologen werken naast app designers, machine learning researchers en softwareprogrammeurs – totaal verschillende bloedgroepen, die logischerwijs aan elkaar moeten wennen.
‘Om dat te laten slagen, is nieuwsgierigheid naar en wederzijds begrip voor elkaars werkzaamheden essentieel’, zegt De Reus. ‘We verwachten van onze mensen dat ze zowel student als leraar zijn. Dat ze anderen meenemen in wat ze doen én bereid zijn om van hen te leren.’
Dus gaan programmeurs het lab in om te pipetteren en kijken biologen mee bij de appbouwers. Ook is een gezamenlijk ‘woordenboek’ ontwikkeld. De Reus, lachend: ‘Omdat een term als feature in machine learning een heel andere betekenis heeft dan in softwaredesign of biologie.’
Alles of niets
Het businessmodel is ingericht op schaalbaarheid en groei. Zo biedt Cradle bewust alleen software aan. ‘Er zijn concurrenten die ook testen doen voor hun klanten, maar dan stuit je op een praktisch probleem: labcapaciteit’, zegt De Reus. ‘Met vijf projecten zit je gewoon vol.’
‘We nemen de gok door snel te groeien’, vult Prins aan. ‘Het alternatief is dat we te klein blijven. Dan schroef je het ambitieniveau naar beneden en dat willen we niet. Voor ons is het is alles of niets.’
Lees ook: Zo wordt je bedrijf schaalbaar
Farmabedrijven Johnson & Johnson en Grifols zijn al aan boord, net als biotechbedrijven Novozymes en Twist. In totaal heeft Cradle nu negen klanten waarmee twaalf projecten lopen, op basis van een abonnementsmodel met maandelijkse fee (omzetcijfers of groeipercentages deelt de startup niet, red.).
Dat moeten er snel meer worden. Dankzij een recente kapitaalinjectie van 24 miljoen euro, de tweede alweer, konden de bestaande machine learning- en biologieteams uitgebreid worden en wordt een team opgezet dat verantwoordelijk is voor nieuwe partnerships. Inmiddels gaat het aantal medewerkers richting de veertig. ‘Uber was een goede leerschool’, zegt Prins. ‘Daar gingen we in korte tijd van duizend naar 30.000 mensen.’
Verantwoordelijkheid nemen
Met die groeiende invloed komt verantwoordelijkheid. Hoe voorkomt Cradle dat kwaadwillenden met hun technologie aan de haal gaan? Het belangrijkste, zegt De Reus: de startup levert geen eindproducten. ‘Alles moet nog worden getest en gebouwd. Voor de farmaceutische industrie zitten we in de R&D-fase. Wat op basis van onze suggesties wordt doorontwikkeld, is nog ver verwijderd voor een medicijn voor menselijk gebruik. Dat moet eerst door de EU-regelgeving voor het op de markt komt.’
Tweede punt: Cradle is geen opensourceplatform. Klanten kunnen de webapplicatie pas gebruiken nadat ze toestemming hebben gekregen. Dat gebeurt op basis van hun aanvraag en een screening. Prins: ‘We spreken iedereen en weten wat ze doen.’ De Reus voegt toe: ‘En hoewel het proces volledig geautomatiseerd is, kijkt er altijd iemand mee.’
Cradle hanteert richtlijnen – driedubbel onderstreept bovenaan: géén biologische wapens – en kan, indien nodig, checks inbouwen in de software. De startup speelt een nieuw spel waarvoor de regels nog moeten worden bepaald, zegt De Reus. Als voorbeeld kijkt ze naar dna-producenten. ‘Zij hebben als consortium duidelijke afspraken gemaakt over wat ze wel en niet produceren. Dat zou ook een goede oplossing zijn voor eiwit-ontwerpen.’
