Google ‘Gen Z’ en al snel ontstaat het beeld van fragiele sneeuwvlokjes die binnen een jaar huilend weggaan bij hun werkgever, maar zonder ervaring wel minimaal 3.500 euro per maand willen verdienen.
Ik vind het juist goed dat generatie Z in veel organisaties bij bosjes neervalt. Als we blijven geloven dat een jonge generatie een kopie moet worden van de oudere, en zonder ervaring geen recht van spreken heeft, kunnen ze niet doen waar ze goed in zijn: outside the box denken en innoveren.
Lees ook ons interview met Laura Bas over generatie Z: ‘Hiërarchie is echt een pijnpunt’
Verouderde werkprocessen
Dat ‘neervallen’ is een signaal dat het economisch en sociaal de verkeerde kant op gaat met hun werkomgeving. Generatie-expert Aart Bontekoning concludeerde al dat sociale processen, zoals manieren van samenwerken, besluiten nemen en leidinggeven, een houdbaarheidsdatum hebben.
Wanneer deze verstrijkt, beginnen werknemers hier energie op te verliezen. Denk aan processen zoals handmatige gegevensinvoer en overmatig papierwerk, of personeel dat verplicht wordt naar kantoor te komen zodat de leidinggevende ‘kan zien waar ze mee bezig zijn’.
Als sociale processen een houdbaarheidsdatum hebben, betekent dit ook dat er updates nodig zijn. Updates die organisaties weer laten bruisen, energie opwekken en de organisatie toekomstbestendig maken. En wie brengen die nieuwe ideeën mee? Juist, de ‘fragiele sneeuwvlokjes’ van generatie Z.
Lees ook: Werkgevers, stop met zeiken op generatie Z
Sociale innovatie van generatie Z
Het wetenschappelijke onderzoek van Bontekoning in Nederlandse organisaties toont aan dat het de kracht van de jongste generatie is om sociaal te innoveren. De updates die zij meebrengen ontstaan tijdens de opvoeding en de tijdsgeest waarin ze zijn opgegroeid.
Generatie Z is grootgebracht met een open vorm van communicatie. Dit in tegenstelling tot de meer hiërarchische opvoedingsstijl van eerdere generaties, vaak gekenmerkt door een ‘Waarom? Daarom!’-benadering. Bij Gen Z was er juist sprake van meer gelijkwaardigheid tussen ouder en kind. Ouders namen de tijd om zaken uit te leggen en met hun kinderen te overleggen.
Vernieuwingskracht omarmen
Deze verandering zie ik veelvoudig terug op de werkvloer. Zo stuit de jongste generatie regelmatig op een verouderd proces, waarbij ze vanuit hun vernieuwingsdrang zich hardop afvragen waarom er zo wordt gehandeld.
Dit wordt door de hiërarchisch opgevoede generaties vaak verkeerd geïnterpreteerd. Zij reageren dan met de ‘waarom, daarom’-reflex en bestempelen de jongste generatie als betweterig. Ze moeten eerst maar eens leren wat werken is.
Eeuwig zonde, want hetzelfde onderzoek van Bontekoning toont aan dat als organisaties deze vernieuwingskracht omarmen en de jongste generatie ondersteunen bij het updaten van verouderde processen, de hele organisatie meer energie krijgt en het zakelijk beter gaat.
Zelflerend vermogen van generatie Z
Een andere kracht die deze generatie meebrengt, is een razendsnel aanpassings- en zelflerend vermogen. Omdat Gen Z opgroeit in een online wereld, maken zij digitalisering en automatisering zich vliegensvlug eigen.
Een bestuurslid van een groot bedrijf vertelde mij onlangs dat zij een training over AI gaf aan ceo’s. Op de vraag wie er regelmatig gebruik van maakte, stak niemand zijn hand op. Loop een willekeurige hogeschool of universiteit binnen en ik durf te wedden dat de meerderheid weleens iets vraagt aan bijvoorbeeld ChatGPT.
Met de toenemende vergrijzing – de komende 25 jaar neemt het aantal werkende Nederlanders met 25 procent af – en de opkomst van AI wordt het toepassen van automatisering en digitalisering voor iedere organisatie cruciaal. Wat is nu een betere manier om dit te integreren dan te werken met een groep mensen die zichzelf technologische vernieuwingen moeiteloos aanleert?
Openstaan voor nieuwe ideeën
Maak dus gebruik van de kracht van Gen Z in plaats van ze afkeurend uit te zwaaien. Zie het stellen van de waarom-vraag niet als een aanval, maar als een kans om verouderde processen te vernieuwen en de organisatie energieker te maken. En als ze massaal weggaan, is dat een teken dat jouw organisatie juist hard toe is aan vernieuwing.
Daarvoor moet je wel openstaan. Als je gewend bent om naar boven te kijken als het om veranderingen gaat, zie je niet dat sociale vernieuwingen met de jongste generatie binnenkomen. En wat je niet ziet, kan je ook niet ondersteunen.
Lees ook: Lieve Gen Z’ers, werk hoeft niet altijd leuk te zijn
