Gebruiken we in het westen massaal Amerikaanse social media-producten als Facebook en WhatsApp, in het communistische China houden ze de markt voor techdiensten liever in eigen handen. Het Chinese WeChat floreert daardoor binnen de Chinese landsgrenzen en heeft al meer dan een miljard gebruikers.
Het interesseert Christina Xu mateloos. Volgens de etnograaf zijn de Chinezen vooral erg goed in het kopiëren van wat buitenlandse bedrijven doen, om dit vervolgens toe te passen op de lokale markt.
Snel schalen
Ze geeft het Chinese QQ van producent Tencent als voorbeeld. Al in 1999 lanceerde dit product als een soort messenger-programma, vergelijkbaar met het in ons land bekende MSN. QQ kopieerde succesvolle producten uit het buitenland, om deze vervolgens te verbeteren voor de thuismarkt. En dan kun je snel schalen, aldus Xu. Er ontstond dan ook al snel een QQ Show, QQ Music en zelfs een QQ Pets.
Techbedrijf Twitter uit San Francisco stond nog maar in de kinderschoenen toen QQ al een miljard waard was. In 2010 begon het eerder genoemde Tencent aan chatapp WeChat, dat allerhande mogelijkheden combineert. Je kunt er vliegtickets mee betalen, chatten en zelfs een taxi regelen. Die multifunctionaliteit is iets wat Chinese social media karakteriseert, volgens Xu.
Studenten
“Chinese platforms leren van de hele wereld”, zegt Xu. “Ze halen hun kennis uit de Verenigde Staten, Europa, Rusland, Zuid-Korea en Japan. Ze testen een idee dat ze in een ander ecosysteem zien en kijken waarom het daar werkt. Ze zien zichzelf als studenten.”
Dat het gecentraliseerde Chinese model ook een manier van de autoritaire Chinese overheid is om burgers te bespioneren, laat Xu overigens onbesproken. Xu richt zich in haar toespraak vooral op innovatie en niet op privacyrechten van burgers.
Goed, over die innovatie dan. Hoe kunnen we leren van de social media-successen uit China? “Kom erachter waar de Chinezen hun invloeden vandaan halen. Raadpleeg goed geïnformeerde bronnen over het onderwerp en investeer in goede culturele vertalers die het landschap begrijpen.”