Action belooft leveranciers weer ‘normaal’ te betalen | 12:30
Winkelketen Action gaat leveranciers na de Pasen weer binnen 60 dagen betalen, dat zegt topman Sander van der Laan tegen persbureau ANP. Het bedrijf liet afgelopen maand per brief aan leveranciers weten dat het betaaltermijnen voor alle uitstaande en komende facturen voor ten minste drie weken zou opschroeven naar 90 dagen. „Het was een tijdelijke maatregel en we hebben onze kleinere leveranciers gewoon op tijd betaald. Alleen met grote partijen hebben we afspraken gemaakt over later betalen”, aldus Van der Laan.
NRC weet te melden dat het zeskoppige bestuur van Action de komende drie maanden gemiddeld 35% salaris inlevert uit “solidariteit naar eenieder die wordt getroffen door de sluiting van 900 vestigingen.”
In een reactie aan Sprout laat Action weten: “Leveranciers zijn voor ons essentiële partners, de meeste Nederlandse leveranciers zijn samen met Action gegroeid en leveren door onze snelle internationale expansie nu aan 1600 Action winkels in Europa. Daarom heeft het merendeel van de leveranciers begrip voor de tijdelijke verlenging van de betalingstermijn en waren ze bereid ons te helpen.”
Over het beklag dat grootaandeelhouder 3i Group de afgelopen jaren 2.8 miljard dollar dividend uitkeerde en tot vandaag fiananciële risico’s afwentelt op toeleveranceries stelt de woordvoerde: “Sinds 3i in 2011 Action kocht van de oprichters, is Action met de steun van 3i sterk gegroeid. Van 250 naar bijna 1600 winkels, van 3 naar 7 landen, van 5000 naar meer dan 50000 medewerkers. En er is jarenlang fors in Action geïnvesteerd, meer dan een miljard euro.”
“Daarnaast beheert 3i (…) aandelen voor andere investeerders. Het dividend dat in de loop der jaren is betaald, is dus ook voor een aanzienlijk deel naar de investeerders gegaan voor wie 3i de aandelen beheerde, zoals o.a. Nederlandse pensioenfondsen. Van de €2.7 miljard dividend waar over gesproken wordt, is ongeveer €400m naar 3i gegaan, want de rest ging naar andere aandeelhouders of werd door 3i geherinvesteerd in Action.”
Foto: Action.
Marcel Boekhoorn wil schuldsanering voor Hema | 10:00
Ondernemer Marcel Boekhoorn is bereik vers kapitaal in winkelketen Hema te stoppen, mits een deel van de 750 miljoen euro schuld die het bedrijf draagt wordt kwijtgescholden. De schuldenlast is opgebouwd onder de Britse investeringmaatschappij Lion Capital, van wie Boekhoorn het warenhuis kocht. Jaarlijks moet het bedrijf meer dan 50 miljoen euro aan rente betalen. In hoeverre de ondernemers aan schuldeisers vraagt om in te schikken, wordt door zijn investeringsvehikel Ramphastos onderzocht.
VRIJDAG 3 APRIL
Loket NOW-regeling maandag open | 17:14 uur
Werkgevers die subsidie willen aanvragen voor het doorbetalen van lonen kunnen dat vanaf maandag om negen uur doen, meldt het UWV. Medewerkers van het UWV hebben de afgelopen weken “alles op alles gezet om een solide proces neer te zetten dat werkt vanaf dag 1, zorgvuldig is en geen haperingen kent”, aldus het UWV. “Gezien de korte voorbereidingstijd en de grote hoeveelheid te verwachten aanvragen kunnen er opstart- en uitvoeringsproblemen ontstaan. We rekenen op uw begrip hiervoor. Ook doen we een beroep op uw morele verantwoordelijkheid om uitsluitend gebruik te maken van deze regeling als u daar recht op heeft”
Lees ook: Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud: zo compenseert de overheid je omzetdaling
Ondernemers vinden TGOS en Tozo meest relevante regelingen | 16:50 uur
Ondernemers vinden de Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren (TOGS) en Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) de belangrijkste steunmaatregelen van de overheid, meldt de KvK in een ‘flitspeiling’ onder zo’n 10.000 ondernemers. Bijna vier op de tien ondernemers vinden de mogelijkheid van het uitstel van betalen van belasting relevant en een kwart zegt dat over de regeling Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW).
Er is volgens de KvK“een verdeeld beeld” over de duidelijkheid van de informatie van overheidsregelingen. Zelfstandigen en micro-mkb’ers geven relatief vaker aan al in financiële moeilijkheden te zitten dan grotere bedrijven. De impact van het coronavirus is het grootst op reguliere werkzaamheden van kleinere bedrijven.
Op regelingen zoals de verruiming van de BMKB (Borgstelling MKB-kredieten), GO (Verruiming regeling Garantie Ondernemersfinanciering) en de rentekorting voor kleine ondernemers op microkredieten door Qredits zal naar verwachting een veel kleinere groep ondernemers een beroep doen.
Dat doet pijn | 16:26 uur
Al jaren 1x per maand onze vaste plek. Van gezelligheid, goede verhalen, goed eten & drinken maar vooral van vriendschap.
En dan komt er zo’n crisis en dan stopt dat zo in één keer. Ronald je bent een topgozer. Dank aan jou en je collega’s voor alles.https://t.co/BOq3tFunw7 pic.twitter.com/PAWcoWkTCj
— Mark Vletter (@MarkV) April 3, 2020
Vastgoedbelegger vraagt faillissement Kruidvat-moeder aan vanwege huurweigering | 10:43 uur
Vastgoedbelegger Tres Invest vraagt vandaag bij de rechtbank Midden Nederland faillissement aan voor A.S. Watson, het Chinese moederbedrijf van Kruidvat en parfumerieketen ICI Paris XL, bericht Vastgoedmarkt.nl. De reden is de aankondiging van A.S. Watson dat het bedrijf per 1 april vanwege de coronacrisis “tot nader order” geen huur meer betaalt voor de 155 Nederlandse vestigingen van ICI Paris XL.
Tres Invest, eigenaar van panden in Dordrecht en Zwijndrecht, zegt zich geschoffeerd te voelen door AS Watson, laat eigenaar Pieter van Loon weten aan Vastgoedjournaal. Hij wijst erop dat er altijd een steunvordering nodig is voor het aanvragen van een faillissement. “Dat is in dit geval geen probleem door de werkwijze van A.S. Watson. Ze hebben namelijk ook aan 154 andere verhuurders laten weten dat ze niet aan hun verplichtingen gaan voldoen.” Voor zo’n steunvordering kan Tres Invest volgens Van Loon “met gemak” 10 tot 20 andere verhuurders meekrijgen.
Van Loon karakteriseert Tres Invest als een relatief kleine belegger, die het opneemt tegen “een Chinese reus die in 2018 nog 19 miljard euro omzette”. Tres Invest staat nog altijd open voor een gesprek met A.S. Watson, zegt Van Loon, zoals over het afkopen en openbreken van huurcontracten.
De opschorting van de huren was “een forse stap’’, erkende een woordvoerder van ICI Paris XL deze week tegenover het AD. “Maar de omzet in al onze stenen winkels is in zijn geheel weggevallen. En we kunnen de deuren ook niet openen vanwege de veiligheid van klanten en medewerkers.” Het opschorten van de huur geldt niet voor AS Watson-bedrijven Kruidvat, Trekpleister en outletwinkel Prijsmepper.
Hoi. Hier de eigenaar van Kruidvat, Trekpleister, ICI Paris en andere winkelketens. U verhuurt ons n pandje. Maar ja. Corona. We betalen u dus even geen huur. Ja, dat leest u goed. Geen huur. Nul. Niks. Noppes. Nada. U begrijpt t vast. Gezien onze goede huurrelatie. pic.twitter.com/PRpPb4NdWr
— René Lukassen (@renelukassen) April 1, 2020
NautaDutilh, PwC beantwoorden vragen gratis | 09:59 uur
Advocatenkantoor NautaDutilh geeft ondernemers pro bono telefonische hulp tijdens de coronacrisis. Het bedrijf heeft een speciaal team opgericht dat zzp’ers en mkb’ers kosteloos op weg helpt bij vragen over bijvoorbeeld de noodpakket-maatregelen van de overheid of over lopende contractuele verplichtingen. Via de website kunnen ondernemers en zzp’ers aangeven voor welke juridische vragen ze staan. De advocaten van NautaDutilh bellen hen vervolgens zo snel mogelijk terug (in elk geval de volgende werkdag) om tijdens een kort telefoongesprek de mogelijke opties te bespreken. Donderdag lanceerde accountant PwC een vergelijkbare Covid-19 Helpdesk.
Judith Eyck (Vakanties.nl) bereikt Nederland alsnog | 09:25
Goed nieuws in donkere tijden, want Vakanties.nl-ondernemer Judith Eyck laat aan Sprout weten dat ze Nederland alsnog heeft weten te bereiken. De mede-oprichter en ceo van Vakanties.nl zat vast in Argentinië, waar zij een wereldreis maakte. Haar vlucht naar Nederland was gecanceld door de vliegmaatschappij, vertelde ze vorige week aan Sprout. Bij andere maatschappijen kreeg ze tevens nul op het rekest. Eyck ging er al vanuit dat ze de komende maanden vast zat in het Zuid-Amerikaanse land. Ze heeft er een “bizarre reis” van onder meer 1100 kilometer met de taxi opzitten door een land dat een klopjacht op toeristen begonnen lijkt te zijn.
Fitnessbranche houdt rekening met 300 miljoen euro schade | 08:58 uur
Het sluiten van sportscholen levert de fitnessbranche een schadepost op van 300 miljoen euro, schat branchevereniging NL Actief. “We horen van ondernemers dat mensen hun abonnementen opzeggen of bevriezen en betaalde contributies storneren”, aldus de vereniging. “Daarnaast kunnen er geen nieuwe leden geworven worden en lopen de kosten wel door.”
Minister Koolmees (Sociale Zaken) riep consumenten eerder deze week juist op om sportscholen, muziekscholen en huishoudelijke hulpen zoveel mogelijk door te betalen. “Zo helpen we elkaar door deze periode.” Maar bij bijvoorbeeld sportschool BoukeSport uit Reusel komen sinds deze week veel opzeggingen binnen, zegt eigenaar Bouke van Spreeuwel tegen de NOS. “De laatste dagen zijn er vooral via de mail veel mensen die hun abonnement willen stopzetten. Niet sporten is niet betalen, schrijven ze.”
Schatting: crisis kost bouwsector 40.000 banen | 08:55 uur
De komende twee jaar zullen zo’n 40.000 banen verdwijnen door de coronacrisis, verwacht het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB). Het onderzoeksbureau vreest dat de bouw zwaarder wordt geraakt dan tijdens de bankencrisis van 2008. Wel is het geschatte banenverlies lager dan de crisisperiode 2009-2014, toen er in totaal 80.000 banen verloren gingen. EIB verwacht de komende twee jaar een krimp van ruim 15 procent van de totale bouwproductie.
DONDERDAG 2 APRIL
Constantijn: Mogelijk volgende week steunpakket NL-startups | 22:50 uur
Nederlandse startups krijgen mogelijk volgende week toegang tot een nieuw noodpakket, kondigt TechLeap-voorman Constantijn aan op LinkedIn. De startup-prins verwijst in zijn verhaal naar het nieuws dat de Duitse regering twee miljard euro uittrekt om startups door de coronawinter te helpen. Ook de Franse regering legde vorige week al miljarden op tafel voor La French Tech. “We werken met al onze partners aan een gericht steunpakket in Nederland, om ervoor te zorgen dat levensvatbare startups werkkapitaal en funding runway krijgen om deze crisis te overbruggen”, aldus Constantijn.
Ondernemers krigen nog meer belastinguitstel | 20:40 uur
Ondernemers kunnen vanaf nu ook uitstel aanvragen voor de accijns, de milieubelasting, de kansspelbelasting, de assurantiebelasting en de verhuurdersheffing. Het uitstel geldt tot in ieder geval 19 juni. Aanvragen kunnen bij de Belastingdienst worden ingediend met dit formulier. Om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten konden ondernemers al uistel aanvragen voor de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, loonbelasting en omzetbelasting/btw. “Zo helpen we de ondernemer door de moeilijke weken of maanden heen,” zegt staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) tegen de NOS. “Het geld dat normaal de schatkist in zou gaan, blijft nu dus wat langer bij de onderneming.”
ONL opent meldpunt gedupeerde ondernemers | 14:13 uur
Ondernemersvereniging ONL heeft een meldpunt geopend voor ondernemers die geconfronteerd worden met retailers of verhuurders die eenzijdig betalingen opschorten of andere maatregelen nemen waar ondernemers de dupe van zijn. Gedupeerde ondernemers kunnen nu een melding doen door een formulier in te vullen. ONL verzamelt alle reacties en komt in actie tegen gemelde eenzijdige maatregelen. Positieve verhalen publiceert de organisatie ter inspiratie op haar website.
ONL-voorzitter Hans Biesheuvel: “Naar aanleiding van verschillende meldingen hebben we al een aantal ceo’s gebeld met de boodschap: Trek die brief in, zo ga je niet met elkaar om. Maak geen misbruik van je machtspositie.”
Franse autoverzekeraar geeft geld terug | 13:46 uur
De Franse verzekeraar MAIF geeft in totaal 100 miljoen euro aan niet-uitgekeerde verzekeringspremies terug aan klanten met een autoverzekering, maakt het bedrijf vandaag bekend. De verzekeraar merkt dat er door alle coronamaatregelen veel minder auto-ongelukken gebeuren dan normaal. Klanten krijgen per verzekerde auto 30 euro terug. Zij mogen kiezen of ze dat bedrag zelf incasseren, of doneren aan zorgverleners, sociale projecten of onderzoek naar vaccins.
Aantal openbaar vervoer-instappers daalt met bijna 90 procent | 13:40 uur
Het aantal instappers in het openbaar vervoer is door de coronamaatregelen met bijna 90 procent gedaald ten opzichte van een vergelijkbare dag in 2019. Dat meldt het CBS, dat zich weer baseert op cijfers van ov-chipkaartbedrijf Trans Link Systems. Woensdag werd bijvoorbeeld 540.000 keer ingecheckt, vergeleken met 4,43 miljoen keer op een gemiddelde woensdag in 2019.
Picnic schaalt op na vraagexplosie | 10:02 uur
Online supermarkt Picnic neemt extra maatregelen om de sinds de uitbraak van het coronavirus enom gestegen vraag bij te kunnen benen. Het bedrijf van Michiel Muller opent versneld een distributiecentrum in Apeldoorn en breidt het aantal ochtendleveringen uit, waardoor per dag meer boodschappen bezorgd kunnen worden. Zoals twee weken geleden al werd aangekondigd nam het bedrijf afgelopen week honderden mensen aan om in zijn vijf distributiecentra meer orders te kunnen verwerken.
Om dagelijks bij meer huishoudens boodschappen te kunnen bezorgen breidt Picnic het aantal steden waar ook ’s ochtends bezorgd wordt versneld uit. Momenteel is ochtendbezorging mogelijk in Leiden, Gouda en Zoetermeer. Vanaf deze week kan dit op woensdag, vrijdag en zondag ook in Den Haag, de komende weken gevolgd door “meer steden”. Hierdoor neemt de capaciteit in deze steden met ongeveer een derde toe. Ook hiervoor neemt Picnic nieuwe mensen aan.
Tot slot verhoogt Picnic de vulgraad van de bezorgkratjes om efficiënter te kunnen bezorgen. Uit een data-analyse bleek dat bij bestellingen van 25 euro (het minimumbedrag) vaak een tweede krat in het bezorgwagentje nodig is, waar bijna niks inzit. Dit pakt Picnic aan door het minimale orderbedrag te verhogen van 25 naar 35 euro. Daarmee wordt het tweede krat wel goed gevuld en “is het probleem van de slechte vulgraad voor 80 procent opgelost”.
Hackathon Hack the Crisis komt naar Nederland | 08:39 uur
De hackathon Hack the Crisis komt dit weekend naar Nederland, met steun van onder andere TNW, Innofest en EY. Deelnemers bedenken oplossingen rond coronazorg en zakendoen in quarantaine. Hack the crisis ontstond 2 weken geleden in Estland en gaat snel de wereld rond. Ook in Nederland gaan beleidsmakers, zorgprofessionals, ontwerpers, technici en startups met elkaar aan de slag in de online hackathon. Iedereen met een idee, een probleem, maar ook mentoren en partners zijn nog welkom. Zondag kiest een jury onder leiding van Boris Veldhuijzen van Zanten de winnende oplossingen van de Nederlandse editie.
Tegoedbon na geannuleerde vlucht kan alleen met instemming klant | 08:35 uur
Luchtvaartmaatschappijen mogen alleen vouchers geven ter compensatie van geannuleerde vluchten als de klant daarmee akkoord gaat, laat Europees Commissaris Adina Valean (Transport) weten. “Als de de klant geen voucher, of een andere oplossing wil accepteren, dan moet het bedrijf de aankoop terugbetalen.”
WOENSDAG 1 APRIL
Ook Amerikaanse startups hard geraakt | 20:20 uur
Ook in de VS worden startups hard geraakt door de coronacrisis, bericht de New York Times. De afgelopen paar weken hebben ruim 50 startups 6.000 werknemers de laan uitgestuurd of tijdelijk ontslagen (furloughed), becijfert de krant. Beursplannen gaan weer in de la, terwijl groeigeld opdroogt.
Grotere startups halen eveneens de broekriem aan. Airbnb neemt geen nieuwe medewerkers aan en schuift 800 miljoen dollar aan marketingbudget op de lange baan. E-step-startup Bird schrapte vorige week 436 banen, 30 procent van het totale personeelsbestand. Het advies van investeerder (en oprichter van Reddit) Alexis Ohanian aan startups: “If what you’re doing now is just not a viable solution in this new world and in a different economy, then find something that is.”
Betaaldienst Mollie krijgt veel nieuwe aanvragen – en probleemgevallen | 16:57 uur
Betaaldienst Mollie krijgt sinds de uitbraak van de coronacrisis duizenden nieuwe aanmeldingen van bijvoorbeeld restaurants en winkels die online gaan, vertelt oprichter Adriaan Mol aan Sprout. De dienst is “dag en nacht, ook in het weekend” bezig om die nieuwe aanvragen te verwerken. Maar al die krachtsinspanningen zijn ook nodig om de gevolgen op te vangen van bedrijven die in zwaar weer dreigen te belanden.
Mollie heeft nu 150 ‘cases’ in behandeling, bedrijven die speciale aandacht vereisen. Deze risicogroep is in totaal 400 bedrijven groot. Met die ondernemers moet Mollie afspraken maken om te zorgen dat eventuele terugbetalingen van consumenten terugbetaald kunnen blijven worden. Daarom krijgen sommige ondernemers hun geld later op hun rekening.
Lees verder: Betaaldienst Mollie werkt ‘dag en nacht’ om gevolgen coronacrisis in goede banen te leiden
80 procent ICT-bedrijven ziet opdrachten wegvallen | 15:44 uur
Ongeveer 80 procent van de ict-bedrijven in Nederland merkt dat klanten als gevolg van de coronacrisis opdrachten uitstellen, annuleren of betalingen opschorten. Dat blijkt uit een steekproef van branchevereniging NLDigital onder 100 directeuren en eigenaren van ict-bedrijven. Ruim 70 procent van hen verwacht de komende maanden inkomstenverlies omdat nieuwe opdrachten uitblijven en bestaande klanten in financiële problemen komen.
De meerderheid van de bedrijven verwacht op termijn steun nodig te hebben van de overheid om ontslag van personeel of om een faillissement te voorkomen. Bedrijven denken vooral iets te hebben aan hulp om het salaris van werknemers te betalen (66 procent) en het uitstellen van belastingen (58 procent).
Onder meer door thuiswerken is de vraag naar IT-producten en -diensten in korte tijd enorm toegenomen, zegt NLdigital-directeur Lotte de Bruijn. Maar: “Die piek is van tijdelijke aard vrezen we. Door de economische impact van de coronacrisis zal ook in onze sector de vraag afnemen.”
Koolmees beantwoordt vragen over noodpakket | 14:40 uur
Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) beantwoordt vanavond tussen 19:50 en 20:30 uur op RTL Z vragen over het noodpakket dat het kabinet uit de kast trekt om ondernemers door de coronacrisis te slepen. Vragen kunnen hier ingediend worden.
In een extra uitzending donderdag om 19.50 uur zal minister @wkoolmees zoveel mogelijk van jullie beantwoorden over het noodpakket voor ondernemers. Stel ze hieronder of via de link:https://t.co/l9DfwOWCCo pic.twitter.com/WiRr0Q5ahj
— RTL Z (@RTLZ) March 31, 2020
ONL: eenzijdig opschorten betalingen aan leveranciers is onacceptabel | 14:27 uur
Het later betalen van toeleveranciers door bedrijven als Action, Carglass en Bijenkorf is onacceptabel, zegt ONL-voorzitter Hans Biesheuvel in de nieuwe corona-podcast van ONL. “Juist in deze tijd zou je zeggen, houd elkaar vast, wees solidair en probeer er samen doorheen te komen. Maar wat je nu ziet is dat veel met name grote retailers vrij eenzijdig maatregelen nemen.”
Biesheuvel doet een oproep aan gedupeerde ondernemers om zich bij hem te melden, bijvoorbeeld via [email protected]. Biesheuvel heeft naar aanleiding van verschillende meldingen al een aantal ceo’s van grote retailers gebeld, met de boodschap: “Trek die brief in, zo ga je niet met elkaar om.”
Luister de podcast hieronder:
VEB: ‘Bestuurders moeten bonus schrappen’ | 14:06 uur
Beleggersvereniging VEB roept ondernemingen op dit jaar geen variabele beloningen toe te kennen aan bestuurders. “Door dit jaar geen bonussen toe te kennen geeft de top aan gevoel te hebben voor de problemen en onzekerheid in de maatschappij en bij werknemers”, stelt de vereniging. Daarnaast werkt het principe van variabele beloningen in de huidige omstandigheden niet goed, vermoedt de VEB. “‘Pay for perfomance’ is onder normale omstandigheden al een discutabel mechanisme. In de huidige turbulentie is de relatie tussen bijvoorbeeld beurskoersen en prestaties van beleidsbepalers vager dan ooit.”
De VEB heeft nog een paar suggesties voor (beursgenoteerde) bedrijven, zoals extra transparantie bij de halfjaarcijfers en minder nevenfuncties bij bestuurders. De vereniging hamert er ook op dat bedrijven – ondanks de coronacrisis – hun beleid op het gebied van klimaat en energietransitie niet uit het oog zouden moeten verliezen.
Wijze woorden van Paul Graham (Y Combinator) | 12:38 uur
Investors: Any startup that gets started during the next few months is disproportionately likely to succeed. Success depends most of all on determination, and imagine how determined you have to be to start a startup in the middle of a global pandemic.
— Paul Graham (@paulg) April 1, 2020
(Airbnb was founded about a year before. But they were dead at the point when they applied to YC in late 2008. They made the decision to resuscitate themselves and take another shot when everyone else was running for cover.)
— Paul Graham (@paulg) April 1, 2020
Fitnessketen Urban Gym Group (Trainmore): ‘Overeind blijven nu het belangrijkste’ | 12:24
Fitnessondernemer Marjolijn Meijer is ondanks de verplichte sluiting van sportscholen in Nederland nog niet in paniek over de toekomst van haar bedrijf Urban Gym Group (Trainmore, High Studio en Club Sportive), vertelt zij aan Quote. Wel liggen er scenario’s klaar voor wat het bedrijf moet doen als de sportscholen twee of drie maanden dicht blijven. Urban Gym Group telt 600 medewerkers.
Als de sluiting langer duurt wordt het spannend, zegt Meijer. Net als veel andere sportscholen probeert Meijer haar leden in beweging te houden. Zo zijn er lessen op Instagram en workout-podcasts op Spotify. Op de Zuidas spoorde een trainer vanaf een dak bewoners van de luxeappartementen aan tot beweging. Bij Urban Gym Group is ‘cash is king’ mee dan ooit leidend. Meijer deelde eerder haar cash-aanpak in deze editie van de Sprout Groeigids.
Politie haalt corona-oplichters offline | 10:45 uur
De politie heeft de afgelopen weken tien malafide webshops die probeerden te profiteren van de coronacrisis offline gehaald. Bij het Landelijk Meldpunt Internetoplichting kwamen de afgelopen weken veel meldingen binnen van malafide webwinkels die corona-gerelateerde producten aanbieden, zoals mondkapjes en virustesten. Na betaling werd niks geleverd. Een rode vlag bij dit soort malafide webshops is bijvoorbeeld dat een bestelling alleen via een betaallink in de mail kan worden betaald.
Corona-oplichting is een wereldwijd fenomeen. Zo werd vanuit Hongkong voor 129.000 dollar aan mondkapjes besteld, een partij die nooit werd geleverd.
‘Hema vreest voor voortbestaan’ | 10:34 uur
De omzet van warenhuisketen Hema wordt zo hard gedaald door de coronacrisis, dat het bedrijf vreest voor zijn voortbestaan. De meldt Het Financieele Dagblad op basis van een brief van Hema-bestuurder Tjeerd Tegen. Die kondigt aan dat het warenhuis in april en mei om kosten te besparen de helft van de verschuldigde huur zal betalen. “Als gevolg van de winkelsluitingen in ons omliggende landen en de aanhoudende omzetverliezen in Nederland valt te voorzien dat bij het aanhouden van de huidige omzetdaling binnen afzienbare periode het voortbestaan van onze onderneming in gevaar komt”, schrijft Jegen.
Volgens een anonieme filiaalmanager zijn alle lopende investeringen, zoals verbouwingen van winkels, direct stopgezet. Ook zouden leveranciers langer moeten wachten op hun geld, en worden sommige orders teruggedraaid. Het bedrijf van Marcel Boekhoorn worstelt nog altijd met een schuld van 750 miljoen euro, waarmee het werd opgezadeld door private equity-investeer Lion Capital. Dat zorgt voor een “financiële houdgreep”, schreef het bedrijf een paar maanden geleden aan filiaalmanagers.
DINSDAG 31 MAART
ONL lanceert coronahulp-app voor ondernemers | 19:57
Ondernemersvereniging ONL heeft een app gelanceerd met praktische informatie over ondernemen tijdens de coronacrisis. De app (iPhone, Android is tijdelijk uit de lucht) geeft antwoord op vragen over bijvoorbeeld het aanvragen van noodsteun en het op gang van houden van je bedrijf. Ook kunnen ondernemers direct persoonlijk advies inwinnen bij de ONL-helpdesk en hun mening geven over belangrijke actuele kwesties.
“Het verloop van de coronacrisisis bijzonder onvoorspelbaar”, zegt ONL-oprichter Hans Biesheuvel. “Ondernemers in Nederland staan iedere dag voor nieuwe uitdagingen. Juist in deze crisis wil ONL ondernemers actief bijstaan in hun bedrijfsvoering én hun belangen behartigen in politiek Den Haag. Als veel ondernemers de ONL Ondernemers app downloaden en actief gebruiken, kunnen wij hun stem duidelijk laten horen in politiek Den Haag.”
Carglass wil betalingen leveranciers voor onbepaalde tijd opschorten | 15:39 uur
Reparatiebedrijf Carglass informeert leveranciers “met wederzijds respect” dat het bedrijf betalingen voor onbepaalde tijd stop wil zetten vanwege de coronacrisis. Dat blijkt uit een brief aan leveranciers die in handen is van Sprout. Het dochterbedrijf van het Britse Belron mikt op uitstel “totdat onze wereldwijde omzet zich hersteld heeft tot 75 procent van het “normale” handelsniveau”. Het concern verwacht dat dit rond 1 juli weleens het geval zou kunnen zijn.
Het bedrijf krijgt door de coronacrisis te maken met “een ongekende situatie die een bedreiging vormt voor ons financiële welzijn”, schrijft Carglass-bestuurder Henk van Tongeren. “We hebben de vraag naar autoruitschadeherstel al sterk zien teruglopen en het is onvermijdelijk dat de vraag nog verder zal dalen doordat het aantal gereden kilometers drastisch zal teruglopen.” Het bedrijf schat in dat het gedurende circa 3 maanden “een drastische impact” zal ervaren op de omzet. Het bedrijf probeert daarom ook in Nederland de kosten substantieel te verlagen om de schade aan zijn cash-positie te beperken.
“Daarom vraag ik u ons in deze periode van crisis te steunen door in te stemmen met een uitstel van betaling totdat onze wereldwijde omzet zich hersteld heeft tot 75% van het “normale” handelsniveau.”, aldus Van Tongeren “Ik realiseer me dat de impact die dit op uw bedrijf heeft enorm is. Ik verzeker u dat ik dit verzoek niet lichtvaardig of zonder gegronde reden doe. Ik stel voor dat we gezamenlijk de situatie die Belron ervaart, bekijken per 1 juli 2020. Theoretisch zou dit het moment zijn dat handelsniveaus zich herstellen.”
Lees ook: Ook Bijenkorf kan aan de schandpaal, verlengt betalingstermijn naar 150 dagen
Ondernemers evenementenbranche zien bijna de helft verwachte omzet verdampen | 13:51 uur
Ondernemers in de Nederlandse evenementenbranche zien door de coronacrisis 3,5 miljard euro aan verwachte omzet verdampen, berekent CLC-VECTA, de branchevereniging voor beurzen, congressen en andere evenementen. Dat komt neer op zien bijna de helft van hun verwachte omzet van 7,4 miljard euro voor dit jaar. CLC-VETA vreest dat hierdoor 48.000 werkplekken zullen verdwijnen. Het gaat ook om kleinere ondernemers die bijvoorbeeld diensten leveren om bezoekers te registreren of tools die interactie met het publiek stimuleren.
“De politiek lijkt tot op heden onvoldoende inzicht te hebben in de evenementenbranche en specifiek hoeveel bedrijven en mensen betrokken zijn bij het tot stand komen van beurzen, evenementen en congressen”, zegt CLC-VECTA-directeur Riemer Rijpkema. “Deze cijfers laten zien dat het nu écht noodzakelijk is dat er snel passende steunmaatregelen komen, ook voor de langere termijn, om een enorme kaalslag in de branche te voorkomen.”
Finance-tool voor startups tijdelijk gratis | 13:38 uur
Startups die willen weten wat de coronacrisis voor impact heeft op hun cashflow, runway en financieringsvraag kunnen dat nu gratis uitrekenen met een onlinetool van accountant EY. De EY Finance Navigator is normaal gesproken een betaalde dienst waarmee startups financiële modellen kunnen maken. Omdat de accountant merkt dat de coronacrisis bij ondernemers tot veel vragen oproept over cashflow, runway, financiering en de impact van overheidssteun, is nu besloten om de dienst drie maanden gratis te maken. De dienst komt vooral van pas voor startups die in de seed-fase zitten, tot een omzet van ongeveer 5 miljoen euro.
Startups teleurgesteld over mislopen loonsteun | 12:55 uur
Dutch Startup Association, belangenbehartiger van Nederlandse startups, reageert teleurgesteld dat ze niet in aanmerking komen voor de loonsteun van de NOW (Noodmaatregel Overbrugging Werkbehoud) die minister Koolmees dinsdag presenteerde. “Startups lijken een van de weinige soorten ondernemers die niet geholpen worden”, aldus DSA-voorzitter Lucien Burm. De regeling is nauwelijks aangepast, ondanks een pleidooi van de DSA. Met de voorwaarde van 20 procent omzetverlies is een dealbreaker, aangezien startups hun eerste omzet maken of – tot 1 maart – keihard groeiden. “Ze hebben natuurlijk een hoog risicoprofiel en nemen vaak mensen aan op basis van financiering. Daardoor werkt dat omzetcriterium voor hun niet. Terwijl: startups zijn de motor van de werkgelegenheid van morgen.”
Lees het hele bericht: Startups en scaleups balen van uitblijven loonsteun NOW
Loket Noodmaatregel Overbrugging Werkbehoud maandag open | 10:06 uur
Het UWV-loket voor de Noodmaatregel Overbrugging Werkbehoud (NOW) gaat maandag 6 april open, maakte minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) dinsdag bekend. Het kabinet heeft de voorwaarden net gepubliceerd op Rijksoverheid.nl. “De laatste testen met de website lopen nu, ik vraag dus om enige extra geduld”, aldus Koolmees. De eerste voorschotten kunnen binnen twee tot vier weken na openstelling van het loket worden betaald, schat hij in. Ook uitzendbureaus en payrollbedrijven komen in aanmerking voor de NOW.
De regeling geldt voor 3 maanden, met terugwerkende kracht tot 1 maart en is bedoeld om de salarissen van medewerkers door te kunnen betalen. De vergoeding bedraagt, afhankelijk van het omzetverlies, maximaal 90 procent van de loonsom. Een bedrijf moet minimaal 20 procent omzetverlies lijden als gevolg van de coronacrisis om ervoor in aanmerking te komen. Koolmees gaf als voorbeeld een bedrijf dat 50% omzetverlies lijdt: ‘Dat draait dus voor 50% door. Van die overige 50% wordt 90% van de loonsom gecompenseerd, dus dat is per saldo 45%. De rest zal de werkgever zelf moeten betalen.”
Andere details: het UWV maakt als voorschot 80% van de aangevraagde tegemoetkoming over, achteraf wordt vastgesteld wat de werkelijke omzetdaling is geweest. Daarvoor moeten de 3 maanden van 2020 worden vergeleken met de jaaromzet over 2019 gedeeld door 4, op basis van een accountantsverklaring. Als de omzetdaling meevalt, vordert het UWV het teveel betaalde terug.
“Dit is een uitzonderlijke, forse maatregel”, zegt Koolmees. “Maar dat is in deze uitzonderlijke tijden nodig.” De minister roept bedrijven verantwoordelijk met de regeling om te gaan. “Hij is in het belang van ons allen genomen. Er zullen altijd mensen zijn die frauderen. Maar ik doe een beroep op de morele verantwoordelijkheid. Dit is een noodmaatregel in crisistijd. Gebruik het dan ook zo. Het kabinet rekent op de goede wil van iedereen.”
Koolmees roept consumenten op sportscholen en muziekschool ondertussen niet op te zeggen.
MKB-Nederland: banken moeten helft schulden kwijtschelden | 09:31 uur
Brancheorganisatie MKB-Nederland vindt dat banken eenmalig 50 procent van alle bedrijfsschulden zouden moeten kwijtschelden. Dat zegt voorzitter Jacco Vonhof in het Financieele Dagblad. De brancheorganisatie verwijst naar een oproep van ECB-voorzitter Mario Draghi, die vorige week in de Financial Times schreef dat bedrijven die schulden maken om mensen in dienst te houden alleen kunnen blijven draaien als die uiteindelijk worden kwijtgescholden.
MKB-Nederland vindt dat banken niet ver genoeg zijn gegaan door aflossingen en rente zes maanden op te schorten. Want “uiteindelijk schuiven ze de problemen voor zich uit”, zeg Vonhof. “Ze willen geen afscheid nemen van hun rendement.” Ook voor belastingen en huur krijgen veel ondernemers momenteel een betalingspauze, maar dat geld moet uiteindelijk wel worden terugbetaald. Vonhof spreekt daarom van “uitstel van executie voor heel veel ondernemers”.
MKB-Nederland zou overladen worden met klachten van ondernemers in nood, die vinden dat banken hun niet goed helpen. Vonhof krijgt in zijn inbox naar eigen zeggen “honderden” verhalen van ondernemers die worden afgewezen of naar bijzonder beheer moeten.
Een pijnlijk punt is ook de rente van zo’n 7 procent die banken en de overheid bij elkaar verdienen aan een door de overheid gegarandeerde lening. De overheid vraagt daarbij een opslag van 3,9 procent, omdat er anders sprake zou zijn van staatssteun. Maar we hebben momenteel wel belangrijke dingen aan ons hoofd dan staatssteunregels, vindt Vonhof. Banken lenen “zo goed als gratis”, waardoor een rente van 7 procent een winst van zowat 700 procent zou zijn. Ik vind dat nogal veel in crisistijd.”
Rumag trekt stekker uit corona-actie | 08:45 uur
Mediamerk Rumag stopt na een uitzending van Zondag met Lubach met zijn omstreden corona-actie, waarbij het bedrijf t-shirts maakte over het coronavirus en de omzet deels afdroeg aan het Rode Kruis. Lubach verweet het bedrijf kopieergedrag en nam het Rumag kwalijk geld te verdienen aan een gezondheidscrisis. Rumag-ceo Thijs van der Heide zegt in een verklaring op LinkedIn zich niet te herkennen in de kritiek van Lubach, al weerlegt hij de beweringen nergens. Van der Heide stelt dat Lubach zijn claims bij Rumag had moeten checken en verwijt Lubach een poging tot “karaktermoord”. De vraag is: welk karakter? Van een goede reputatie moest Rumag het immers nooit hebben.
MAANDAG 30 MAART
Bijenkorf verlengt betalingstermijn naar 150 dagen | 16:57 uur
Warenhuis Bijenkorf heeft de betalingstermijn voor leveranciers verlengd naar 150 dagen, blijkt uit een brief aan leveranciers die in handen is van Sprout. “We zijn in shock”, zegt een leverancier die anoniem wil blijven vanwege de angst voor represailles door het warenhuis. Bijenkorf verlengt de toch al lange – en onwettige – betalingstermijn van 90 dagen met nog eens 60 dagen. Het gaat hierbij om 80 procent van de rekening, 20 procent wordt wel voor de gangbare termijn voldaan. De Bijenkorf was maandagmiddag niet direct bereikbaar voor commentaar.
Media: kabinet verlengt coronamaatregelen | 14:45 uur
Het kabinet zal morgen bekendmaken dat de coronamaatregelen die tot 6 april zouden gelden worden verlengd, meldt onder meer de NOS. De omroep weet nog niet tot wanneer de maatregelen worden opgerekt. Volgens RTL Nieuws de Telegraaf blijven de scholen en de horeca langer dicht, mogeljk zelfs tot begin mei.
Het is nog niet duidellijk of er voor bepaalde sectoren en bedrijven aanvullende regels of voorschriften gaan gelden. Premier Rutte en de andere betrokken ministers geven morgenavond, naar verwachting rond 19.00 uur, een persconferentie over de laatste stand van zaken.
Kledingwinkels starten met privé-winkelen | 13:05 uur
Om een volledige sluiting te vermijden laten kledingwinkels Sissy-Boy en Score klanten nu een voor een binnen met private shopping. De kledingwinkels zijn daarbij enkel op afspraak te bezoeken.
Picnic helpt bij zoektocht naar hulpvragers | 13:03 uur
Online supermarkt Picnic verspreidt de komende dagen 200.000 flyers voor Gewoonmensen.nl, een website die hulpbehoevenden koppelt aan vrijwilligers die iemand willen helpen door bijvoorbeeld medicijnen op te halen bij de apotheek, boodschappen te doen of de hond uit te laten. Het platform trok al bijna 40.000 mensen die hulp willen bieden, maar de hulpvraag blijft nog uit. Met de flyeractie roept Picnic roept zijn klanten op om hulpbehoevenden in hun omgeving op het initiatief te wijzen.
Het is nog altijd erg druk bij Picnic, zegt woordvoerder Ruben Vermijs in een toelichting, “waardoor het wat langer duurt dan normaal voordat we de boodschappen komen bezorgen. Onze klantenservice krijgt veel vragen van mensen die oude of zieke buren en familieleden willen helpen. De vrijwilligers van gewoonmensen.nl kunnen hier een belangrijke rol in spelen, bijvoorbeeld door even langs de apotheek of buurtsuper te gaan voor iemand.”
Vliegtuigen worden pakezels | 12:19 uur
Door de fikse daling van het aantal passagiersvluchten dreigt ook een tekort aan vrachtruimte. Luchtvaartmaatschappijen zoals Lufthansa en Austrian Airlines vangen dat nu deels op door passagiersvliegtuigen vol te laden met luchtvracht, waarbij zelfs stoelen worden verwijderd. Ongeveer de helft van alle luchtvracht gaat mee in het ruim van passagiersvliegtuigen, vertelt de directeur van de belangenorganisatie Air Cargo Netherlands (ACN), aan RTL Z.
One of our Boeing 777 is currently on the way back from Xiamen fully loaded with medical equipment to help against #COVID19. After a short break in Vienna we will fly on to Rome for the final delivery. ✈️ pic.twitter.com/9hzILg8LfY
— Austrian Airlines (@_austrian) March 26, 2020
Onderzoekers en bedrijven maken beschermingsmaskers van Decathlon-duikbril| 11:34 uur
Onderzoekers van de TU Delft hebben in samenwerking met medici en bedrijven een uniek 3D-geprint verbindingsstuk ontworpen waarmee een gewoon snorkelmasker van Decathlon kan worden aangesloten op een filtersysteem, meldt de TU Delft. Zo kan het snorkelmasker gebruikt worden als herbruikbaar beschermingsmasker voor medisch personeel. Het design van het COVID Lifesaver Mask wordt wereldwijd (open source) gedeeld op Thingyverse, een platform voor 3D-ontwerpen.
De combinatie van het snorkelmasker met een hoog-rendement filter uit anesthesieapparatuur en beademingsapparatuur zorgt voor een masker dat veiliger is dan het veelgebruikte FFP2-masker (mondkapje). Het prototype is onderworpen aan klinische studies om kooldioxidevergiftiging uit te sluiten. Het anesthesiefilter kan 99.999 procent van de virussen en bacteriën tegenhouden.
Het COVID Lifesaver Mask heeft ook zijn eigen website waar kennis wordt gedeeld. Samenwerkingspartner Shell is inmiddels in zijn Technology Center in Amsterdam begonnen met het printen van de verbindingsstukken.
Een vergelijkbaar initiatief, de Air-Wave Protector maakt gebruik van een luchtpomp afkomstig uit de lassector. Dat zorgt voor een positieve druk in het masker, voorkomt weglekken van lucht en vergemakkelijkt het ademen. Air-Wave Protector is een initiatief van de Nederlandse bedrijven Damen Shipyards, Blue Orange Wave, en VFA Solutions, met steun van een grote internationale groep van specialisten en innovatieve bedrijven.
Vorige week lanceerde een Italiaans 3D-bedrijf een vergelijkbaar ontwerp, eveneens met behulp van een Decathlon-duikbril, nadat artsen hadden aangeklopt vanwege een tekort aan maskers.
Bavaria geeft ondernemers uitstel van betaling, maakt ontsmettingsmiddel | 11:00 uur
Swinkels Family Brewers, het moederbedrijf van Bavaria, geeft horeca-ondernemers die problemen hebben om hun huur of facturen te betalen uitstel van betaling. Daarnaast vervangt de brouwerij aangebroken fusten met verschalend bier kosteloos. Het overtollige bier wordt gebruikt om ontsmettingsmiddel van te maken, meldt Swinkels op LinkedIn.
Daarbij wordt alcohol door middel van destillatie uit het bier gehaald, en geconcentreerd tot 70 procent. Hiervoor wordt dezelde installatie gebruikt als bij het maken van alcoholvrij bier. De desinfecteringsmiddelen verstrekt Swinkels gratis aan ziekenhuizen, huisartsen en verzorgingstehuizen. (geïnteresseerden kunnen zich melden via [email protected]) Zo ziet een flesje ‘Bavaria hand sanitizer’ eruit:
Schoonheidsspecialisten met bedrijf aan huis willen ook noodsteun | 08:20 uur
Branchevereniging voor schoonheidsspecialisten ANBOS doet een oproep tot noodsteun voor ondernemers met een bedrijf aan huis. Zo’n driekwart van de ondernemers in de schoonheidsverzorging heeft een bedrijf aan huis. Maar juist om die reden mag die groep geen aanspraak doen op de nieuwe eenmalige tegemoetkoming van 4000 euro via de TOGS-regeling.
Het redenatie van het kabinet is dat aan huis gevestigde ondernemers geen of weinig vaste lasten zouden hebben. Dat klopt niet, stelt ANBOS. De vaste lasten van deze groep bedragen ruim een kwart van de omzet. “De ondernemers in de schoonheidsverzorging hebben geïnvesteerd in verbouwing en inrichting, zodat de praktijk ruimte voldoet aan de eisen van de Code van de Schoonheidsspecialist. Ook zij hebben vaste kosten van afschrijvingen, nutsvoorzieningen, leasecontracten, rente en aflossing van (hypothecaire) leningen en andere zaken.”
Detailhandel, horeca en reisbranche somber over economisch klimaat | 08:10 uur
Ondernemers in de detailhandel, de horeca en de reisbranche schatten het economisch klimaat in de komende maanden aanzienlijk negatiever in, meldt het CBS op basis van een maandelijkse conjunctuurenquête onder ondernemers. Belangrijke kanttekening is dat ongeveer 90 procent van de respondenten al gereageerd voordat op 12 maart ingrijpende maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus van kracht werden.
Noodmaatregel TOGS uitgebreid | 08:00 uur
Het kabinet komt meer winkels tegemoet. De steunmaatregel Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren (TOGS) gold in eerste instantie alleen voor restaurants en andere bedrijven die hun deuren moesten sluiten, wat tot veel ophef leidde. Andere winkels kunnen weliswaar openblijven, maar zien hun inkomsten sterk teruglopen vanwege de noodzaak tot social distancing. Via de steunmaategel krijgen ondernemers maximaal 4000 euro om hun vaste lasten te betalen. Voor doorlopende kosten voor personeel legt het kabinet nu de laatste hand aan de Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW).
Vandaag wordt bekend welke ondernemers nog meer aanspraak kunnen maken op compensatie onder TOGS-regeling. Ondernemers kunnen dat op deze website checken.
Het geld wordt toegekend op basis van een de SBI-code van een bedijf, een code die aangeeft wat voor activiteit een bedrijf uitvoert. De overheid vraagt ondernemers met een SBI-code die ontbreekt in het steunplan dat hier te melden.
Taxi’s en touringcarbedrijven eisen toegang noodloket | 08:00 uur
Branchevereniging Koninklijk Nederlands Vervoer (KHV) vindt het “onbegrijpelijk” dat het TOGS-noodloket niet open is voor taxi- en touringcarbedrijven. Na kritiek van retailondernemers heeft het kabinet de TOGS-regeling verruimd, maar personenvervoerders staan volgens de KHV “nog steeds met lege handen”.
KHV-voorzitter Bertho Eckhardt: “Afgelopen vrijdag heeft minister van Nieuwenhuizen reizigers geadviseerd alleen een taxi te nemen als daartoe een absolute noodzaak is. Denk aan eerste levensbehoefte, medische noodzaak of vanwege een vitaal beroep. Dat zit dicht tegen een verbod aan en leidt er in ieder geval toe dat taxibedrijven in de consumentenmarkt te maken krijgen met een omzetverlies oplopend tot wel 100 procent.” Touringcarbedrijven kampen volgens KHV met vergelijkbare problemen.
Kosten ziekmeldingen op 1,1 miljard euro | 08:00 uur
Het aantal ziekmeldingen door griep en het coronavirus hebben tot nu toe al geleid tot 1,1 miljard euro aan verzuimkosten, berekende Ziektewet-uitvoerder Acture. Het bedrijf verwacht dat het record van het griepseizoen 2017-2018 (1,3 miljard euro verzuimkosten) deze week wordt verbroken.
Tijdelijke noodregeling voor zelfstandige ondernemers deze week van start | 08:00 uur
Het kabinet heeft de voorwaarden bekendgemaakt voor de noodmaatregel om zzp’ers te helpen tijdens de coronacrisis. De Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (Tozo) gaat deze week in. De regeling wordt uitgevoerd door gemeenten en geldt vooralsnog tot 1 juni.
Om in aanmerking te komen, moet de zelfstandige verklaren dat hij verwacht dat als gevolg van de coronacrisis zijn inkomen de komende drie maanden minder zal zijn dan het sociaal minimum. Het inkomen wordt dan maximaal drie maanden aangevuld. Meer informatie vind je op Rijksoverheid.nl.
Uit een inventarisatie van BNR van het aantal aanvragen blijkt maandagochtend dat de teller in de vijf grootste gemeenten in Nederland afgelopen vrijdag al op 50.000 stond.
Online platform helpt drukke zorgverlener aan boodschappen | 08:00 uur
Het nieuwe online platform Nederlandvoordezorg.nl helpt overuren draaiende medewerkers uit de zorgsector om makkelijk boodschappen te bestellen. Verplegers en artsen melden zich aan door hun naam en e-mail in te voeren, delen hun boodschappenlijstje en kiezen een winkel waar ze hun boodschappen willen laten ophalen. Supermarkten zetten de boodschappen klaar, of bezorgen die aan huis. “We werden zaterdag wakker en dachten, winkels hebben genoeg voorraad, maar verplegers en dokters grijpen mis. Dat klopt niet”, zegt Willem Guensberg van initiatiefnemer Peakfijn, een technologiepartner voor startups.
Lees verder: Dit platform helpt hardwerkende zorgverleners aan boodschappen
