Ons brein bepaalt voor een groot deel hoe wij in het leven staan en hoe wij ons voelen. Veel mensen maken dan ook gebruik van hacks om te zorgen dat ze fysiek en mentaal beter presteren. In ons werk is het bijvoorbeeld belangrijk dat we ons goed kunnen concentreren en dat we voldoende energie hebben om de dag door te komen. Dit vraagt veel van onze hersenen.
Vaak zijn mensen aan het einde van de werkdag dan ook erg moe of zelfs volledig uitgeput. Om dit te voorkomen, kan je je brein een beetje helpen. Zo raak je beter bestand tegen verhoogde druk en heb je meer energie voor taken die veel aandacht vragen.
Wetenschap
Welke hersenhacks voor jou het beste werken, zal je in de praktijk moeten uitvinden en ervaren. In dit artikel helpen we je een eindje op weg met adviezen die gebaseerd zijn op wetenschappelijke bevindingen. Zo interviewde onderzoeksinstituut Sainsbury Wellcome Centre for Neural Circuits and Behaviour 21 vooraanstaande neurowetenschappers over de hersenhacks die zij zelf toepassen in hun dagelijkse leven.
Een van hen noemt het inzetten van het motorische systeem bij het leren van iets nieuws. De koppeling tussen denkprocessen en het bewegingsapparaat zorgt ervoor dat je dingen beter onthoudt. Maak bijvoorbeeld aantekeningen bij het doorspitten van dat belangrijke – maar toch wat saaie – rapport. Ook al kijk je nooit meer naar die aantekeningen, toch zal de inhoud van het rapport beter verankerd zitten in je geheugen omdat je je motorische systeem hebt gebruikt.
Andere veelgenoemde hersenhacks zijn meditatie, goed slapen, gezond eten en regelmatig bewegen. Dit lijken misschien ‘inkoppertjes’ maar de effecten van deze methodes op de hersenen worden nog te vaak onderschat.
Mitochondriën versterken
Ook het op niveau houden van het ATP-gehalte in onze hersenen lijkt een zeer waardevolle hersenhack te zijn. ATP (adenosinetrifosfaat) is een molecuul dat in al onze hersencellen voorkomt. De mitochondriën, de energiecentrales van je cellen, maken voortdurend ATP aan en sturen het door je lichaam om alles wat je doet van brandstof te voorzien. Van wandelen en praten tot sporten en denken. Met name aan denkprocessen gaat veel energie verloren.
Dit is ook waarom je je aan het eind van een lange en intensieve werkdag zo uitgeput kan voelen. De oplossing ligt dus in het versterken van je mitochondriën, zodat ze meer energie kunnen produceren. Hierdoor zal je hersenfunctie verbeteren. Een goede manier om je mentale spieren in conditie te houden, is het trainen van bepaalde vaardigheden. Belangrijk hierbij is dat je kiest voor iets dat echt je interesse heeft. Denk bijvoorbeeld aan het leren van een taal, het bespelen van een instrument, schrijven of schilderen. Door elke dag wat tijd te besteden aan het beoefenen en verbeteren van de vaardigheid, krijgt het brein nieuwe prikkels en worden er nieuwe verbindingen gelegd tussen de hersencellen.
Daarnaast is het van belang dat je voorkomt dat de aanwezige energie op de verkeerde manier verdeeld wordt. Dit doe je bijvoorbeeld door het minimaliseren van het aantal beslissingen dat je op een dag moet nemen. Probeer daarom routines te maken van bepaalde acties en handelingen. Een voorbeeld: word wakker, maak je bed op, drink koffie, poets je tanden, mediteer, check je e-mail, ga aan het werk. Volg dezelfde routine dag in dag uit totdat het een automatisme wordt. Zo hou je meer tijd en energie over voor andere taken.
Let bij het uitvoeren van de niet-routinematige taken goed op je interne klok. Niet iedereen is op elk moment van de dag even productief. Sommige mensen zijn vroeg in de ochtend op hun productiefst, anderen juist ‘s avonds laat. Deel je dag zo in dat je kan werken op de tijden dat je het meeste energie hebt. Op andere momenten kan je dan uitrusten en je hersenen de tijd geven om de energievoorraad weer aan te vullen.
Neuroplastische hersenen
Margriet Sitskoorn, neuropsycholoog en hoogleraar klinische neuropsychologie aan Tilburg University, benadrukt het feit dat onze hersenen neuroplastisch zijn: ‘Daardoor kan je vaardigheden en emoties veranderen.’ Sitskoorn geeft een aantal adviezen om die verandering teweeg te brengen.
#1 Stel een to-don’t-list op
Ga bij jezelf na waar jij je aan stoort. Waardoor ervaar jij druk? Het is heel belangrijk om inzicht te krijgen in waarom je je zo voelt. Vaak weet je het onbewust wel maar door werkelijk de tijd te nemen om erover na te denken, maak je het bewust. Zo kan je je eigen to-don’t-list opstellen en ben je niet meer voortdurend de slaaf van je to-do-list.
#2 Doe niet alles via online vergaderingen
Momenteel lijkt het wel of ieder normaal gesprek met beeld gevoerd moet worden. Dit kost eigenlijk alleen maar meer tijd en energie. Een goed alternatief is het maken van een wandeling terwijl je een gesprek voert. Gewoon met je telefoon op zak en je oortjes in. ‘Dat is echt heel fijn. Je bloed gaan stromen en je raakt ontspannen. Zo combineer je beweging met cognitie en dat is goed voor je hersenen’, aldus Sitskoorn.
#3 Zet je notificaties uit
De hele tijd een ‘ping’ leidt tot onrust en verdeelde aandacht en daardoor ga je fouten maken. Wij zijn niet gemaakt voor deze vorm van multitasken. Check je mail daarom ook op vaste tijden en niet telkens tussendoor.
