Weinig is zo adaptief als het menselijk brein. Charles Darwin had het al door: het is niet de sterkste die overleeft, maar degene die zich het best aan kan passen. ‘Onze hersenen zijn neuroplastisch, wat betekent dat ze zich constant aan kunnen passen aan situaties’, legt neuropsycholoog Margriet Sitskoorn uit.
In een snel veranderende wereld als deze – waar we constant met elkaar in verbinding staan door onze smartphones en een snelle internetverbinding – is het nodig om onze hersenen aan te passen. Wie niet af wil wijken van zijn doelen, zal zijn hersenen moeten ‘resetten’. ‘We wijken nu snel af omdat heel veel van onze doelen in de toekomst liggen. Dat is moeilijk voor de hersenen, omdat deze op zoek zijn naar directe bevrediging. Mede hierdoor voelt het alsof mensen altijd druk zijn, maar eigenlijk maken ze vaak de verkeerde keuzes. Ze kiezen voor de makkelijke weg in plaats van wijsheid, en sturen dus even een appje in plaats van zich te richten op die moeilijke taak.’
Ceo-brein
Het resetten van je hersenen klinkt misschien ingewikkeld, maar is het volgens Sitskoorn niet. ‘Het gaat om het veranderen van de informatiestromen. Je bent niet meer de slaaf van je to-do list, maar neemt het heft weer in eigen handen.’ In haar boek Ik2 schrijft Sitskoorn over het ceo-brein, dat ingesteld is op de wereld anno 2017. In 12 verschillende vaardigheden en eigenschappen wordt uitgelegd wat ze daarmee bedoelt.
Het gaat daarbij vooral om het doorbreken van gewoontes. Zo is er bijvoorbeeld het vasthouden van aandacht en het plannen en organiseren van taken. ‘In een wereld waar alles constant binnen handbereik is, is het moeilijk om je te concentreren. Maar wie moeite heeft met het afmaken van taken, is veel meer tijd kwijt aan zijn werk dan eigenlijk nodig is.’ Het lijkt een open deur, maar toch weten veel medewerkers zich er nog steeds niet volledig te concentreren. ‘Jezelf trainen vergt inspanning, maar je hebt er wel veel profijt van.’
Blended class: Superbrein
Als kenniswerker zijn je hersenen je belangrijkste productiefactor. In deze blended class laat Margriet Sitskoorn zien wat je kunt doen om je brein in topconditie te brengen en houden.
lees verderDe prefrontale hersenschors – die daarbij het meest verandert – is het jongste gebied van de hersenen en wordt gerelateerd aan vaardigheden als flexibiliteit, planning, feedback krijgen, zelfreflectie en prosociaal gedrag. Vooral dat laatste is erg belangrijk voor managers die hun hersenen willen trainen. ‘Door het belang van anderen voor ogen te houden en jezelf niet het meeste toe te bedelen, laat je niet alleen zien dat je een echte manager bent, maar heb je ook de kans om levens van werknemers te beïnvloeden. Je betekent op die manier iets voor jezelf, maar bent ook in staat om de organisatie naar een hoger niveau te tillen.’
Margriet Sitskoorn spreekt samen met Tony Crabbe en Berthold Gunster (Omdenken) op het seminar Nooit meer te druk in Muiden.