Soms ga je zo lang zó goed dat je bijna vergeet wat het is, totdat het je keihard in je gezicht stompt: afwijzing. Het gevoel dat je hebt gefaald. Of nog frustrerender: dat je weet dat je het wel had kunnen halen, of dat je het simpelweg verdiende. Op dat soort moment lijkt succes verder weg dan ooit.
Sterker nog, afwijzing doet letterlijk pijn. ‘Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat op fMRI-scans de hersengebieden die worden geactiveerd als gevolg van afwijzing dezelfde gebieden zijn die oplichten als reactie op fysieke pijn’, aldus de Amerikaanse klinisch psycholoog LaToya Gaines, verbonden aan Psychology Today. Geen wonder dat we het liever uit de weg gaan.
Buiten je comfortzone gebeurt het
Toch is het een goed teken. Als je niet afgewezen wordt, mik je niet hoog genoeg, weten de goeroes ook wel te zeggen. Wie veilig binnen haar of zijn comfortzone blijft hangen, zal weinig gebeuren. Maar wie grootse plannen heeft, staat praktisch garant voor afwijzing. Dat betekent dus dat afwijzing in feite hét bewijs is dat je werkt aan het bereiken van je persoonlijke doelstellingen.
Lees ook: Fluitend naar een persoonlijk doel toewerken? Stel leerdoelen in plaats van prestatiedoelen
Daarbij vormt afwijzing een vorm van feedback. Als je heel eerlijk naar jezelf en de situatie kijkt, kun je vast tot de conclusie komen dat er iets aan schortte – of dat dit het, voor jou, op dat moment, niet was. Misschien is er wel iets beters weggelegd, maar kun je dat nu nog niet zien.
Misschien werkt het wel als lakmoesproef. Ben je na een pijnlijke nederlaag nog stééds bereid je in te zetten voor hetgeen waar je al zo hard aan werkte? Dan heb je nu extra zekerheid, wat ervoor kan zorgen dat je je daarna extra gemotiveerd voelt.
Omgaan met afwijzing: 4 tips
Om te helpen over de dagelijkse vormen van afwijzing heen te komen, zette psycholoog LaToya Gaines vier tips op een rij:
1. Wees realistisch
‘Houd rekening met de kans dat je wordt afgewezen. Het is soms moeilijk om het je niet persoonlijk aan te trekken, maar er spelen zoveel factoren mee die een beslissing beïnvloeden.’ Probeer je dus niet alleen op jezelf te richten, maar bekijk de situatie vanuit verschillende oogpunten.
2. Wed niet op één paard
‘Sta open en bereid je voor op meerdere mogelijkheden. Een afwijzing doet minder pijn als je weet dat het niet de enige manier was om ergens te komen.’ Tegelijkertijd is dat een goede tip voor als je dat nog niet had gedaan: begin dan direct met het verkennen van andere opties.
3. Accepteer dat je hebt gedaan wat je kon
‘Mensen worden om allerlei redenen afgewezen en lang niet altijd vanwege iets dat door henzelf komt. Vaak heeft het ook te maken met de organisatie of de persoon die voor afwijzing verantwoordelijk is. Misschien ligt het wel gewoon aan hen.’ Als je alles hebt gegeven, kun je jezelf in ieder troosten met het gegeven dat je hebt gedaan wat je kon.
4. Neem ruimte om bij te komen
Zoek de warmte en positiviteit op van vrienden en familie, afwijzing is niet iets waar je in je eentje mee hoeft om te gaan, aldus Gaines. Doe leuke dingen of maak een goede wandeling om je geest op te vrolijken en de zaken weer in perspectief te zien. Onthoud: afwijzing is niet het einde, het is juist het begin van iets – dat mogelijk nog veel beter is.
Lees ook: Onverwachte omweg in je carrière? Zo hou je de focus op je langetermijndoelen