Je doet een bod op een huis, zonder dat je weet of het wordt aanvaard. Je solliciteert voor een betere baan, waarbij het nog maar de vraag is of je wordt uitgenodigd voor een gesprek. Je vraagt iemand uit via een datingsite zonder dat je weet wat het antwoord is. Allemaal situaties waarin je kan worden afgewezen.
Dat is ook de reden waarom je eerder buiten je bedrijf op zoek zal gaan naar naar een betere baan. Je wil immers niet het risico lopen om intern te worden afgewezen voor een promotie. Een externe sollicitatie lukt ook niet altijd, maar als je daardoor een tijdje met een sip gezicht rondloopt, dan weet niemand tenminste waarom.
Het is eigenlijk wel logisch dat je pijnlijke afwijzingen probeert te vermijden. De meest extreme manier: gewoon geen risico meer nemen. Je gaat niet op jacht voor die promotie, je vraagt niet om loonsverhoging en je vraagt die sexy collega ook niet voor een avondje uit. En zo stapelen de gemiste kansen zich op.
Bescherm jezelf tegen afwijzing
Uit onderzoek blijkt dat er wel degelijk een manier is waarop je jezelf wat minder nerveus, angstig en/of onzeker kan voelen. Door eerst objectief na te denken over de voor- en nadelen van het risico dat je neemt. Simpel voorbeeld: je houdt wel van een patatje met, maar je weet ook dat het je dieetplannen in de war stuurt en dat je er dan ook een frikandel bij zal bestellen.
Ambivalentie moet je niet zien als besluiteloosheid
Die tegenstrijdige afweging, of ambivalentie, maakt dat je een kleiner bakje patat zal bestellen en geen frikandel. Zo heb je niet meteen het gevoel dat je faalt in het volhouden van je dieet. Ambivalentie moet je dus niet zien als besluiteloosheid of gebrek aan ruggengraat. Je zorgt voor een breder en realistischer perspectief en je beschermt jezelf daarmee.
Het overwegen van de negatieve en positieve kanten werkt juist als een soort schild tegen de angst voor afwijzing. Je maakt dat huis, die droombaan of die collega net iets minder begeerlijk. Maar nog wel aantrekkelijk genoeg om er actie op te ondernemen. Dankzij dat overwegen van de voors en tegens is een negatieve uitkomst van de actie die je onderneemt ook niet meer zo bedreigend.
Actiever jacht maken op promotie
Onderzoekers Taly Reich, professor marketing, assistent Alexander Fulmer en Ravi Dhar, professor management aan Yale School of Management, onderzochten recent het effect van ambivalentie in zeven verschillende experimenten.
Zo vroegen ze aan een groep werknemers om zich voor te stellen dat ze een promotie zouden krijgen. De ene helft moest nadenken over drie voordelen van die nieuwe baan, zoals een hoger salaris. De andere helft over één voordeel en twee nadelen, zoals bijvoorbeeld meer uren kloppen en meer dagen verplicht op kantoor zijn. Wie zowel de voor- als nadelen had omschreven, bleek meer bereid om deze promotie te gaan vragen.
Bij het volgende onderzoek werd een groep werknemers in drieën gesplitst. Eén groep werknemers moest alleen maar voordelen omschrijven van een promotie, een tweede groep alleen maar nadelen. Een derde groep moest beide doen. De uitkomst bleek hetzelfde: de groep die voor- en nadelen had beschreven, zou actiever achter die promotie aangaan.
Zelf nadenken over de voor- en nadelen is belangrijk
Het omschrijven van alleen voor- of nadelen, maakte geen verschil in het aanvragen van die promotie. De bereidheid in deze twee groepen om dat te doen was even hoog (of eigenlijk laag). Het gaat dus echt om de combinatie tussen positieve en negatieve elementen die aanzet tot actie. Alleen beseffen de mensen dat niet en daarom maken ze ook geen gebruik van ambivalentie bij het nemen van belangrijke beslissingen.
Durf meer risico te nemen
Sta je voor belangrijke of complexe beslissingen, dan geven de onderzoekers de tip om informatie te verzamelen en met deze kennis een lijstje te maken met de positieve en negatieve kanten. Daardoor durf je meer risico te nemen.
Je hoeft bovendien geen lange lijst te maken met de voor- en nadelen, vertelt Taly Reich tegen de New York Times. Eén voordeel en twee nadelen is al voldoende en dat kan in enkele minuten al gepiept zijn.
Maak je een langere lijst, dan moet de verhouding voor- en nadelen wel dezelfde blijven (één op twee). Daarbij is het belangrijk dat je de voor- en nadelen zelf bedenkt en daar ook echt over nadenkt. Je moet die ambivalentie voelen. Daarom heeft het ook geen zin om aan je partner of je collega’s vragen wat zij erover denken.
