Hoe een oersterke vezelpijp de olie- en gasindustrie op z’n kop zet

Gamechanger Airborne Oil & Gas (AOG) doet de internationale offshore-industrie op zijn grondvesten schudden. Shell hapte al toe.

Gerenommeerde olie – en gaspartijen staan in de rij om te bestellen bij het bedrijf dat opereert onder de rook van Tata Steel bij IJmuiden. Chemisch technoloog Ir. Eric van der Meer diende 25 jaar lang Shell en staat sinds medio 2013 als ceo aan het roer bij Airborne Oil & Gas. Hij is er vast van overtuigd dat de composieten buizen die zijn bedrijf ontwikkelt en maakt, disruptief zijn voor de gevestigde orde van de pijpenlegindustrie. Hij legt uit: 'We zetten met deze technologie de nieuwe standaard voor de olie- en gasindustrie. Normaal moet een oliebedrijf specialistische schepen en drijfbodems inhuren om de zware stalen pijpen, die voor de toevoer van de olie zorgen, aan een olieplatform te koppelen. Nadelen zijn de prijs: enkele tonnen per dag per schip en dat ze maanden van te voren gereserveerd moeten worden. Ook gaan stalen buizen op den duur roesten.'

Monolytische kracht

Daarmee komen we gelijk te spreken over de voordelen van de ‘Made in NL’-technologie van AOG. De pijpen zijn gemaakt van composiet materiaal versterkt met zeer fijne vezels (fibers), wat deze oersterk maken maar ook oprolbaar en zeer licht. Tot 95 procent lichter dan staal. 'Daardoor zijn er bij onze aanpak veel kleinere schepen nodig. Dat betaalt zich uit in een kostenvoordeel tot 30 procent voor een installatie.'

Recorddiepte

Het oprolbare karakter maakt de installatie gemakkelijker en sneller. De enorme sterkte van de vezels betaalt zich uit in toepassingen in de diepte wateren. Van der Meer: 'We hebben er een record bereikt van 2.100 meter waterdiepte. En 3.500 meter waterdiepte ligt binnen handbereik. Op deze waterdiepte wordt het gewicht van staal een enorm probleem, terwijl niet-stalen alternatieven al vanaf een 500-600 m diepte worden samengedrukt. Onze buizen bijven heel. Als je alle voordelen optelt, zijn we heel disruptief voor de gevestigde orde.'

Koudwatervrees

Ondanks de aantoonbare voordelen, wordt de technologie nog niet massaal omarmd. Koudwatervrees en risicomijdendheid overheersen de offshore industrie. 'Dit is een geweldig ingewikkelde industrie. Er is een paradoxale voorzichtigheid om innovatieve oplossingen toe te passen terwijl dat in deze industrie hoognodig is. Heel begrijpelijk, want voordat je aan de slag gaat met een investering van miljarden, wil je alle risico’s uitsluiten. Alsof je voor het eerst een nieuw medicijn bij een mens toepast, zo’n gevoel. Maar we hebben het geluk dat koplopers binnen deze industrie zoals Shell en Chevron hun nek uitsteken. We hebben een grote hoeveelheid tests en een paar commerciële toepassingen succesvol afgesloten, en leveren nu 4 zeer hoogwaardige commerciële systemen uit, die allemaal in de eerste helft van 2016 in gebruik worden genomen. Daarna volgt de rest.'

Orderportefeuille

AOG heeft al orders in de broekzak van ‘bluechip’ klanten als Shell, Chevron en Petronas. De technologie wordt daardoor wereldwijd toegepast in onder meer Brazilië, Golf van Mexico, Afrika en ook in de Noordzee in een olieveld van het Noorse Statoil. Van der Meer legt uit dat de toepassing in nauwe samenwerking met zijn klanten gebeurt. 'Klanten kneden onze techniek naar hun wensen en werken dus in feite mee bij de toepassing ervan. Dat maakt ons werk ook dynamisch: alleen samen staat er een oplossing. Met arrogantie kom je in deze wereld niet ver.'

Nog snellere groei

Het werk voor AOG houdt niet op na de installatie. Ook tijdens het in gebruik nemen en tijdens de operatiefase is er genoeg werk aan de winkel. Van der Meer: 'Er zit nog heel veel rek in ons bedrijf. In onze roadmap is opgenomen dat we de komende vijf jaar qua omzet vertienvoudigen. Met die groei hebben we een marktaandeel van misschien 5 procent. Dan is er nog heel veel potentie om verder te groeien. Er wordt ook door concurrenten aan ons soort buisconcepten gewerkt, dus het is zaak om voorop te blijven liggen. We lopen qua patenten en ervaring minstens 1,5 tot 2,5 jaar voorop. Dat we vooroplopen leidt tot snelle groei. Drie jaar geleden hadden we 35 medewerkers, nu hebben we er 125. Binnen 2 jaar zitten we boven de 200 medewerkers. Ook de productiecapaciteit wordt in Ijmuiden, waar nu drie productielijnen staan, uitgebreid.'

Dikkere buizen

Koploper blijven betekent een continue investering in research & development en langdurige samenwerkingen met Shell, TNO, TU Delft en het Nationaal Lucht – en Ruimtevaartcentrum. De buizen kunnen altijd dikker en de temperatuur waaronder ze moeten blijven functioneren kunnen namelijk altijd hoger. Van der Meer: 'ASML is voor ons een voorbeeld, hoe je met baanbrekende technologie een koppositie inneemt en fier blijft verdedigen.'

Talenttrekker

Met het aantrekken van internationaal ingenieurs- en managementtalent heeft AOG geen moeite. Van der Meer: 'Bij ons werken talenten uit heel Europa, en Africa, maar ook Mexico en Brazilië, die het heel prettig vinden om in Nederland te werken. Het wordt wel eens vergeten, maar Nederland is heel aantrekkelijk om te werken en te leven. We hebben een open cultuur, spreken allemaal Engels, het is veilig en het functioneert gewoon. Als werkgever bieden we een marktconform salaris en de gebruikelijke secundaire voorwaarden. We helpen met de verhuizing en that’s it. Maar het talent blijft zich aandienen. Men wil graag bij een baanbrekend bedrijf werken. De maakindustrie is weer helemaal cool.'

Airborne Oil & Gas is gamechanger van de dag. In november presenteert MT-magazine alle 50 GameChangers van 2015. Op 3 december wordt uit hun midden de GameChanger van het jaar verkozen.

Meer weten? Klik hier. Of lees meer over Gamechangers:

• Interview met Medimetrics, producent van de eerste elektronische pil ter wereld
  
• Interview met Dr. Ten: 'Zeezoutbatterij tot 3 keer goedkoper'
  
• Interview met Werkspot.nl: 'Dagelijks voor 1,2 miljoen aan klussen'
  
• Alles over gamechangers