Geen producten in de winkelwagen.
Het ideale startup-ecosysteem zou je kunnen zien als een gesloten kringloop. Want de beste investeerders zijn zelf ook ondernemer (geweest), weten waar het om draait bij het succesvol laten groeien van startups. Als ondernemers na een exit hun kapitaal weer aan het werk zetten en gaan investeren, inclusief hun ervaring en inzicht, komt er een vliegwiel op gang.
Ondernemers investeren
Gelukkig hoeven we niet meer te verwijzen naar Silicon Valley om duidelijk te maken hoe zo’n systeem werkt. In Nederland zijn het afgelopen decennium steeds meer ondernemers gaan investeren, en ze doen dat ook steeds jonger. Dat wil zeggen: ze wachten niet op de ultieme exit of hun pensioen om hun geld in te zetten op andere ondernemers. En – daar zijn ze nu eenmaal ondernemer voor – ze willen niet alleen bank spelen, maar zelf ook een beetje betrokken blijven bij de startups waarin ze geloven.
Precies dat laatste is waar Reinder Lubbers op inspeelt met No Such Ventures, de venturecapitalfirma die hij drie jaar geleden heeft opgericht om het net even ‘anders’ te doen.
Zeker, er zijn meer vc’s die zich deels richten op ondernemers als investeerders. Peak Capital staat bekend als echte ondernemersclub, net als Slingshot Ventures, terwijl het veel grotere Endeit ook ‘zijn’ ondernemers laat mee-investeren in zijn fondsen. De laatste opvallende slag maakte Dutch Founders Fund, dat vorige week een tweede fonds vulde met 60 miljoen euro van bekende namen als Bas Beerens, Patrick Kerssemakers en Laurens Groenendijk plus tientallen collega-entrepreneurs.
Deal by deal investeren
Maar als new kid on the block doet Lubbers het net even anders. Hij heeft in betrekkelijk korte tijd een netwerk van 100 investeerders achter zich verzameld. En wat min of meer uit noodzaak zo is gegroeid, blijkt nu een belangrijk unique selling point: No Such Ventures werkt deal by deal: investeerders geven niet vooraf hun commitments af aan een fonds, waaruit Lubbers gaat investeren. In plaats daarvan selecteren hij en zijn 7 collega’s de deals waar ze echt enthousiast van worden en maken daarmee een rondje langs het netwerk. ‘Wil je meedoen? En zo ja, voor hoeveel?’
‘Het is in het begin een beetje uit noodzaak ontstaan’, geeft Lubbers toe. De 37-jarige voormalig Olympische roeier werkte na zijn sportcarrière bij private equity- en venturecapitalbedrijven, waar hij min of meer zag hoe hij het zelf anders zou doen. ‘Ik vond dat ze een beetje inside the box dachten. Ze hadden exact uitgetekend welk soort deals ze wel of niet deden, in welke geografische gebieden, het soort bedrijven en bijvoorbeeld de omvang van het belang dat ze namen. En dan moesten alle deals ook nog langs een investment committee, wat extra tijd kostte.’
Tussen business angels en venture capital
‘Ik miste kortom flexibiliteit. En als topsporter ben ik gefixeerd op de beste resultaten, maakt niet uit hoe je die behaalt.’ Lubbers had bovendien het gevoel dat er een gat in de markt was tussen enerzijds de business angels, die persoonlijk investeren maar ook veel tijd steken in het begeleiden van de startupondernemers en de venturecapitalbedrijven, waar je geld in een fonds gaat, met een grotere afstand tussen investeerder en ondernemer – en ook tussen investering en exit.
Te groot, voor veel mensen die wel het geld hebben en de lol inzien van ondernemers helpen, maar niet over de tijd beschikken om als angel te opereren. ‘Je zit bij ons dichter bij het bedrijf, en als we denken dat je de ondernemer kunt helpen, durven we dat ook van je te vragen. Dat is niet verplicht, maar eigenlijk al onze investeerders vinden het juist leuk om te doen. Daarnaast blijven wij altijd in control wat de relatie betreft met de ondernemers waarin we investeren.’
Deals tussen de 2 en 8 miljoen
Vanaf 1 ton kunnen investeerders bij No Such Ventures terecht. Per deal krijgen ze een mooi ‘boekje’ toegestuurd met de vraag of ze in de prachtige startup willen investeren. Naast het investeringsteam zelf. ‘Dat is ook anders bij ons: het hele team doet mee.’ Een fonds is er niet, want daar kwam Lubbers in de begintijd ook helemaal niet aan toe. ‘We hadden voor ik het wist een term sheet van 2 miljoen getekend met een fantastisch bedrijf waarvan ik het management team kende. Ik dacht: we doen eerst een paar van die losse deals voordat we een fonds optuigen. Maar dat laatste is er dus nooit van gekomen.’
Toegegeven: dat deal by deal-model vind je inderdaad ook bij Operator Exchange, de club angels die elkaar opzoekt als ze wat moois tegenkomen. Maar No Such Ventures is meer gestructureerd als een vc, en doet ook grotere deals, van tussen de 2 tot 8 miljoen. ‘Het spannende is wel: we tekenen de term sheet al voordat we weten of we al het geld bij elkaar krijgen. Maar dat gaat altijd goed. We weten ook op wie we meestal kunnen rekenen.’
Book building-methode
En even voor de zakenbankiers: No Such Ventures werkt grofweg volgens de book building-methode bij zo’n ronde: alle investeerders roepen hoeveel ze willen bijdragen, en als de boel is overtekend, kan iedereen meestal instappen naar rato. ‘Bij de toewijzing proberen we voor de onderneming zelf altijd tot een leuke en relevante groep te komen.’
Doordat Lubbers zichzelf heeft beloofd dat zijn eigen investeringsmaatschappij out of the box denkt, beperkt No Such Ventures zich niet tot Nederland alleen, en behalve dat ze in hard- of software doen is er geen rode draad te ontdekken in het soort bedrijven of de markten waarin ze opereren. ‘We gaan ook niet voor een bepaald percentage of per se een clean cap table. En minder snel groeiende bedrijven, consultancyclubs of solofounders zijn ook zeer welkom.’
Europees netwerk van investeerders
In de portfolio vind je scaleups als camperdeelplatform Goboony, Exasun (in dakpanvormige zonnepanelen), Rodeo en het Ierse Vromo, in software voor bezorgbedrijven. ‘Als relatief jonge vc met beperkt track record gaat er soms werk aan vooraf om mensen over de streep te trekken, maar mond-tot-mondreclame werkt heel goed. Als investeerders eenmaal enthousiast over ons zijn nodigen ze makkelijk vriendjes en vriendinnetjes uit om mee te doen. We organiseren ook regelmatig bijeenkomsten met alle investeerders, of met een portfoliobedrijf en de investeerders daarachter.’
Lubbers wil het model van No Such Ventures verder verfijnen, en doorgroeien, ook internationaal. ‘Niet omdat bigger per se better is, maar als je een Europees netwerk van investeerders achter je hebt, krijg je ook mooiere deals. En je ziet de laatste tijd de interesse van Amerikaanse investeerders in Europa: hoe mooi zou het zijn als we een clubje Nederlanders kunnen bijschakelen die vanuit Amerika werken?’
Pippi Langkous
Die allereerste deal bleek trouwens van goud. ‘Dat werd een wilde rit. Ik liet mezelf overhalen om coo te worden en we verdubbelden in een jaar tijd naar 150 medewerkers. Toen kregen we ongevraagd een heel mooi bod van een Brits beursgenoteerd bedrijf. Letterlijk binnen een jaar hadden we dus al een exit te pakken. Ik kan wel zeggen dat ik in dat jaar heel erg veel geleerd heb. Ik was een soort Pippi Langkous: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.’
