Wat is Wakuli?
De Amsterdamse startup Wakuli (8 fte) is een sociaal koffiebedrijf dat direct aan de consument levert door middel van abonnementen. ‘Direct trade’, zo noemt het bedrijf dit. Wakuli positioneert zich als merk voor koffieliefhebbers en fijnproevers; via het bijbehorende online platform My Wakuli kunnen klanten hun favoriete koffiesoorten en zelfs zetmethoden aanklikken.
De startup gaat er prat op met een zo kort mogelijke keten te werken. Handelshuizen, lokale opkopers en retailers heeft Wakuli eruit gefilterd. Doordat er minder aan de strijkstok blijft hangen, stelt Wakuli daarom tweemaal zoveel geld te kunnen betalen aan koffieboeren in derdewereldlanden dan het gemiddelde in de markt. Wakuli bestelde tot dusver koffie bij 6.000 koffieboeren in Oost-Afrika, Latijns-Amerika, Zuid- en Zuidoost Azië. Het doel van de oprichters is zoveel mogelijk van hen op termijn een leefbaar inkomen te kunnen garanderen.
Koffiebonen invliegen? Dat is niet duurzaam
De opzet van Wakuli doet wat denken aan die van Moyee Coffee, een vergelijkbaar sociaal koffiebedrijf uit Nederland. Laat Moyee Coffee zijn koffiebonen onder de noemer ‘fairchain’ in derdewereldlanden branden, Wakuli kiest er juist voor dit in Nederland te doen. Dit omwille van de smaak, zegt mede-oprichter Yorick Bruins (29). ‘Vers gebrande koffie smaakt beter. Het kost zeker twee maanden om de gemalen koffiebonen naar Nederland te verschepen. Je kunt het ook invliegen, maar dat is niet duurzaam.’
Bruins wil niet pretenderen ‘beter’ dan Moyee te zijn. ‘Gezamenlijk nemen we het op tegen de grote koffiebedrijven, die de boeren te weinig betalen.’
Wie zitten erachter?
Bruins begon het bedrijf begin 2019 met compagnon Lukas Grosfeld (28). De twee leerden elkaar kennen in Londen, toen ze er beiden voor hun masterstudies woonden. Grosfeld studeerde filosofie en Bruins voedselbeleid. Na zijn studie werkte Bruins enige tijd als landbouwadviseur in Oost-Afrika en Zuid-Azië, waar hij veel in aanraking kwam met koffieboeren en -coöperaties.
Bruins ergerde zich aan het feit dat koffie als bulkproduct wordt verkocht. ‘Er wordt weinig waarde toegekend aan het product’, vindt de fijnproever. ‘We drinken eigenlijk hetzelfde wat de industrie ons al 400 jaar voorschotelt.’ Door de lange ketens kregen boeren bovendien lage prijzen voor hun koffiebonen, iets waar Bruins de boeren om zich heen gefrustreerd over zag raken.
Wat Bloomon met boeketten deed, wilden wij met koffie doen
Toen Grosfeld zijn oud-studievriend een keer opzocht in 2016 spraken ze af hier samen verandering in te te brengen. Jaren van research en talloze gesprekken met partijen uit de branche volgden, waarna beide ondernemers helder voor ogen kregen wat hun bedrijfsmodel moest worden: verse gemalen koffiebonen als zogeheten direct-to-consumer-product leveren, dus direct aan de consument. ‘Boldking deed het al met scheermesjes en Bloomon met boeketten, dus waarom kan zoiets niet met koffie?’
Wie zitten erop te wachten?
De Nederlandse koffiemarkt is gigantisch, weet Bruins. ‘Maar liefst 90 procent van de volwassenen drinkt koffie. De thuismarkt heeft een omvang van 1,3 miljard euro. We willen zoveel mogelijk mensen bereiken en in 2025 hopen we 1 miljoen abonnees te hebben.’ Een zak filterkoffie van 500 gram kost bij Wakuli 9 euro, waardoor het merk volgens Bruins bovendien ‘betaalbaar’ blijft. ‘Koopjesjagers win je echter nooit.’
Momenteel heeft Wakuli 5.000 actieve abonnees, stelt Bruins. ‘Actief’ houdt in dat zij hun abonnement niet hebben gepauzeerd, iets wat ook mogelijk is bij Wakuli. Je zou denken dat een sociale startup als Wakuli vooral millennials uit de grote steden als klant heeft, maar dat blijkt niet het geval te zijn. Het gros van de abonnees, 60 procent, komt van buiten de tien grootste steden uit Nederland. Tot de klantenkring van Wakuli behoren evenzoveel millennials als 50-plussers.
Hoever is Wakuli?
De service draait sinds begin 2019 en het platform is live. ‘Af’ is het echter nooit, stelt Bruins. Om de keten nog korter te maken, werkt hij aan een manier om zijn eigen bedrijf ‘eruit te snijden’. Althans, op communicatie-gebied.
Als zijn mensen feedback van klanten krijgen over hun koffie, geven ze dat nu nog zelf door aan de boeren, vertelt Bruins. ‘Maar met ons platform willen we stapsgewijs toewerken naar steeds meer directe communicatie tussen klanten en koffieboeren. Dan kunnen klanten hun feedback straks bijvoorbeeld direct doorgeven aan de koffieboeren.’
Wat is het businessmodel?
Wakuli werkt, zoals gezegd, met een abonnementsmodel. Abonnees kunnen hun abonnement continu wijzigen, om zo in smaak te variëren. Ook kunnen ze de levering van koffie pauzeren wanneer ze dit willen. De Amsterdamse startup houdt een deel van de inkomsten zelf en betaalt een deel aan de boeren en transporteurs.
Dankzij het abonnementsmodel kunnen we efficiënter inkopen
‘Dankzij het abonnementsmodel weten we precies hoeveel koffie we nodig hebben’, zegt Bruins. ‘Hierdoor kunnen we efficiënter inkopen, zodat we niet met een overschot aan koffie komen te zitten.’
Het model bleek tot dusver groei op te leveren; de afgelopen vier maanden kreeg Wakuli er 4.000 van zijn 5.000 actieve abonnees bij. Omzetcijfers deelt het bedrijf niet. Wanneer Wakuli winstgevend moet worden, daar is Bruins ook nog niet over uit. ‘Voorlopig richten we ons het meest op groei.’
Nog geld nodig?
Bij tv-programma Dragon’s Den kregen de ondernemers onlangs geen investering. Wel werd deze week bekend dat Wakuli via andere kanalen een zogeheten seed-investering heeft opgehaald van een half miljoen euro. Het groeigeld is afkomstig van VenturesOne, Innovatie Fonds Rabobank en enkele informele investeerders. Welk belang de ondernemers hiervoor hebben weggegeven, mag Bruins niet zeggen.
Met het groeigeld op zak wil Bruins ‘grootschaliger’ inkopen, met als doel om eind van dit jaar 15.000 huishoudens te voorzien van Wakuli-koffie. Op termijn wil Wakuli ook de Belgische, Duitse en Franse markt opgaan, maar niet voor Bruins in Nederland 50.000 abonnees heeft. ‘Eerst moeten we in Nederland een goede basis hebben.’
