‘Botsende ego’s hielden mobiel betalen jarenlang tegen’

Dat is de conclusie van een onderzoek van Pinar Ozcan, assistant professor Strategic Management aan Warwick Business School, en Filipe Santos van INSEAD. Terwijl in Kenia betalen met de mobiele telefoon al de gewoonste zaak van de wereld is (met 80 procent van de smartphones waarmee je mobiel kunt betalen), is dat in Europa en Amerika nog een bijzonderheid, en eigenlijk pas sinds de recente komst van Apple Pay lijkt er een doorbraak op komst.

Botsende ego’s

De twee wetenschappers onderzochten hoe dat zo lang op zich heeft kunnen laten wachten en concluderen in hun paper The Market That Never Was: Turf Wars And Failed Alliances In Mobile Payments dat er maar één oorzaak voor is: botsende ego’s bij de grote partijen die ermee te maken hebben, mobiele providers aan de ene kant, banken aan de andere. ‘Dankzij Apple kunnen we in het Westen ook eindelijk mobiel betalen, maar ondanks dat de techniek er al lang was, net als de vraag vanuit de markt, heeft het ongelooflijk lang geduurd voordat het zo ver was. Dat zou veel eerder gebeurd kunnen zijn als er geen botsing van ego’s was geweest.’

Verschillende industrieën

De Turkse wetenschapster in Engels dienst zegt dat de botsing ‘een perfect voorbeeld’ is van ‘titanen in verschillende industrieën die het niet eens kunnen worden over een nieuw concept, vanwege hun verschillende geschiedenissen en hun gebrek aan samenwerkingservaring.’ Dit gebrek aan ervaring leidt volgens haar vervolgens ‘tot een zwak compromis over de marktstructuur met een onopgeloste wederzijdse afhankelijkheid. Deze impasse leidt op zijn beurt weer tot een vicieuze cirkel, waarbij andere spelers niet willen investeren in marktstandaarden en de kijvende partijen geen prikkel meer hebben om er samen goed uit te komen, omdat de markt hen daar niet toe dwingt.’

65 interviews

De twee onderzoekers hielden tussen half 2006 en 2011 in totaal 65 interviews met 40 mensen in de mobiele-betalingsindustrie in Europa, Noord-Amerika en Azië, alvorens met deze conclusies te komen. Daaruit blijkt onder meer dat banken er niet aan wilden, omdat hun bankpassen niet alleen zorgen voor inkomsten, maar ook voor loyaliteit. Banken stonden dus niet te springen om hun business open te gooien voor mobiele netwerkoperators’, aldus Ozcan. Dat is ook niet heel verwonderlijk, stelt een van de ondervraagden, die zelf bij zo’n mobiel bedrijf werkt: ‘Wie zou je eerder vertrouwen met je digitale geld: je bank? Of je telefoonprovider, die je elke maand een rekening stuurt als je over je abonnement heen bent gegaan?’

NFC

De techniek van Near Field Communication (NFC) was al een tijd beschikbaar, en zowel mobieletelefoonbedrijven als banken zagen de potentie van deze techniek wel in, maar toch kwamen ze er niet uit wie dan de gegevens van de klant mocht hebben, zegt Ozcan. Een techniek als ‘single wire protocol’ ontstond in april 2009, maar de Nokia-telefoon met die techniek erin verwerkt, heeft de markt nooit gehaald. ‘Het lukte de key players niet om tot overeenstemming te komen. Onze onderzoeksdata laten zien dat hoe langer spelers in verschillende industrieën het niet eens kunnen worden over de architectuur van een markt, hoe eerder zij gaan investeren in alternatieve structuren binnen hun eigen markt, en hoe kleiner de kans wordt op een doorbraak.’

Doorbraak

Of het Apple Pay lukt de kibbelende partijen bij elkaar te brengen en tegelijkertijd voor een doorbraak in mobiel betalen te zorgen is de vraag, zegt Ozcan. Maar het zou in elk geval wel kunnen. Apple is er immers groot genoeg voor. Waarmee ze maar wil zeggen: als twee partijen er samen niet uitkomen wat de standaard moet worden, is er altijd wel een derde die de standaard zelf zet. Maar dat is natuurlijk lang niet altijd Apple, het kan ook wel eens die gamechanger om de hoek zijn…

Lees ook

• Komt de belofte van betalen met je mobiel eindelijk uit?
• Apple stapt in mobiel betalen