Zes jaar hoofdredacteurschap in zes lessen

1. Disruptie komt van boven

Toen ik zes jaar geleden begon – stond het Nederlandse startup-ecosysteem in de kinderschoenen. Sterker nog, je zag het woord ‘startup’ zelden terug in de Nederlandse media. We hadden het over ‘jonge bedrijven’ en ‘startende ondernemers’. Het was wel het jaar dat het fundament werd gelegd voor de economie die we vandaag de dag kennen: TechLeap werd opgericht, Picnic begon vanuit de luwte, Otrium – dat vandaag 100 miljoen euro groeigeld ophaalde – zag het levenslicht, net als Zivver, Floryn, Revue, Quicargo, Hotelchamp, Pandora Intelligence, Recruitee en menig ander challenger uit binnen- en buitenland.

Deze marktuitdagers hebben drie dingen gemeen. Ze gebruiken technologie als middel om te versnellen (niet als doel), ze zijn missiegedreven (en weten daarmee jong talent aan zich te binden) en – daar komt het – ze komen vrijwel allemaal uit een andere markt dan de gevestigde orde.

Terwijl Jumbo en Albert Heijn een verharde strijd voerden om elke vierkante meter winkeloppervlak, zag Picnic de voordelen van een winkelloze supermarktervaring. Terwijl ABN Amro en ING maanden doen over een financieringsaanvraag, zag Floryn de behoefte van ondernemers om in krap 24 uur werkkapitaal te verzorgen. En terwijl Ohra en Univé elkaar de tent uitjagen om een paar euro’s premie, bouwde AI-verzekeraar Lemonade in zes jaar tijd een algoritme dat in 3,6 seconden kan bepalen of een schadeclaim valide is of niet.

De les van dit alles is: terwijl we angstvallig naar de horizon turen op zoek naar vijandige troepen, komt het echte gevaar van boven. Kijk dus goed om je heen.

Leestip: Als je wilt weten hoe je vernieuwing bij jezelf en in de organisatie cultiveert, lees dan het nieuwste boek van management goeroe Adam Grant – Think Again.

2. Wie meer probeert heeft vaker geluk

Het recept van succesvolle organisaties is niet heel ingewikkeld: je pakt een duidelijke visie, voldoende talent, een glasheldere cultuur, een ijzersterke executie en het geheime ingrediënt: een gezonde dosis geluk. Sommige zaken loop je nu eenmaal per toeval tegenaan. Neem de Web Services-tak van Amazon, die was niet uitgedokterd toen Bezos in zijn garage begon met boeken verkopen. Gaandeweg bleek het – onder leiding van de Nederlandse CTO van Amazon Werner Vogels – een kanon van een businessmodel.

Gister mocht ik in een masterclass met Jos Burgers voorzitten. Jos is niet alleen meesterspreker, maar ook koning van de Nederlandse managementliteratuur. Met ruim 300.000 verkochte boeken staat hij keer op keer bovenaan in de toplijsten.

Jos beaamde in zijn sessie het belang van geluk en toevalligheid. Echter, zo stelt hij, moet je niet vergeten dat je de kans hierop zelf drastisch kan vergroten. Simpelweg door heel veel nieuwe dingen te proberen. Tuurlijk, niet elk idee zal uitbloeien tot een zelfstandig miljardenbedrijf, maar hoe meer je probeert, hoe meer kans op een mogelijke succesformule.

Leestip: Google is heer en meester van het experiment. Weinig bedrijven hebben in 22 jaar tijd zoveel ideeën gelanceerd – en weer gestaakt. Neem voor inspiratie een kijkje op de site Killedbygoogle.com.

3. Herhalen, herhalen, herhalen

Je hebt als ondernemer of leidinggevende een nieuwe boodschap of strategie bedacht. Je hebt het per mail aan je team laten weten, het persbericht is eruit, de LinkedIn-post krijgt wat likes. Zo, de hele wereld is ervan op de hoogte. Helaas blijkt de praktijk vaak weerbarstiger. Zelfs collega’s, je trouwste klanten, partner en huisdieren lijken het maar niet tussen hun oren te krijgen. Vervelend, maar logisch. Iedereen is immers druk met zichzelf en met duizenden boodschappen en reclames via talloze kanalen wordt ook die van jou er als ruis tussenuit gefilterd.

De oplossing: herhalen. Consistent een hele simpele boodschap blijven herhalen. Bij Sprout heeft het twee jaar geduurd voordat ‘Startups, Scaleups, F*ckups’ er bij iedereen inzat. Het stond in het logo, in elk persbericht, op onze t-shirts, op de bedrijfsmokken en waar we het maar konden plaatsen.

Leestip: Een gemiddeld mens schijnt zeven keer een boodschap te moeten horen, voordat het land. Stop dus niet te vroeg met zenden.

4. Denk niet vanuit rendement

Van de week hoorde ik: belangrijke zaken zijn zelden meetbaar en meetbare zaken zijn zelden belangrijk. In een wereld waar alles meetbaar is, wil ik een vurig betoog houden om serieuze bedragen te investeren in niet-meetbare zaken. Gewoon, omdat het goed voelt, omdat je er mensen mee raakt, je er zelf blij van wordt of soms simpelweg omdat het kan.

Was het nodig van Musk om een The Boring Comapny-vlammenwerper (eigenlijk een onkruidverdelger in een kek jasje) te verkopen? Nee. Was het lollig? Zeker. Hebben we bij MT/Sprout veel verdiend aan onze te gekke Challengerdiners en leiderschapsfeestjes? Zeker niet. Hebben we onszelf en onze ambassadeurs een leuke avond bezorgd? Absoluut.

Plat gezegd zijn er vier redenen om zakelijke avonturen aan te gaan: poen, prestige, impact en plezier. Richt je wat meer op de laatste twee en wat minder op de eerste. Daar wordt de wereld een stuk leuker van.

5. Organiseer persoonlijke deadlines

Je hebt als ondernemer, leider of professional ongetwijfeld persoonlijke doelen die maar niet van de grond komen. Meer sporten, meer lezen, minder drinken, een boek schrijven, leren schilderen, meer aandacht voor je gezin, noem maar op. De reden dat het niet lukt, is eigenlijk doodeenvoudig. Motivatie is het slechtste middel om (blijvende) verandering in gang te zetten. Wat je nodig hebt is een plan en een deadline. Een plan kan je wel maken, maar voor persoonlijke doelen is er niemand die je eraan houdt.

Organiseer daarom je deadlines. Ben Tiggelaar heeft dit heel handig gedaan: om zichzelf te verplichten nieuwe inzichten op te doen, maakt hij een wekelijkse column voor NRC en podcast voor BNR. Hij weet dat er aan het eind van de week een kopij of aflevering op de plank moet liggen, anders krijgt hij de redactie op zijn dak.

Oud-MT-hoofdredacteur Thijs Peters en ik hebben dit gedaan rondom het thema businessboeken. We vonden dat we zelf meer moesten lezen en besloten de Business Books Podcast te beginnen, zo verplichten we onszelf én de luisteraar elke maand vier boeken door te spitten. Een deadline is niets meer dan een afspraak met een ander. Kijk eens in je vriendenkring, op het werk of op sociale media met wie jij een afspraak kan maken. Zorg wel dat de andere persoon je eraan houdt.

Leestip: het boek Tiny Habits van BJ Fogg over het aanleren van nieuwe patronen.

6. Iedereen doet maar wat

We kijken vaak met veel ontzag naar leiders van grote organisaties, topondernemers en andere zakelijke genieën. Hoe meer je er spreekt, hoe duidelijker het wordt: iedereen is met een beetje geluk en een hele hoop doorzettingsvermogen gekomen waar ze nu staan. Kijk niet te veel naar anderen, kies je eigen pad. Heb onderweg vooral veel lol samen. Niemand heeft de waarheid in pacht, pas op voor degenen die beweren van wel.

One more thing…

Ik heb genoten om met velen van jullie – soms net iets te veel – biertjes te drinken op gave evenementen, prikkelende interviews te houden en zo nu en dan ruzie te maken over waarom we berichten wel of niet publiceerden.

Ik had in de laatste maanden het genoegen om tot tweemaal toe een evenement met Bibian Mentel en haar man Edwin Spee te hosten. Haar levensles ‘verzamel herinneringen in plaats van bezittingen’ sluit naadloos aan op de afgelopen zes jaar. Dankzij jullie heb ik prachtige herinneringen verzameld die ik mijn leven zal meenemen.

Je bent nog niet helemaal van mij af. Vanuit mijn nieuwe rol als presentator, spreker, dagvoorzitter en podcast-host blijf ik ook in de rol van anchorman betrokken bij MT/Sprout. De podcast-serie Studio Scaleup is vanaf komende vrijdag wekelijks te beluisteren.

Onthoud: The best is yet to come.

– Remy Gieling