Lang niet iedere CIO (chief information officer) maakt deel uit van een directieteam. Veel CIO’s rapporteren daarom aan de CEO of aan de CFO. Dat blijkt ook uit het onderzoek dat MT samen met Proact en NetApp uitvoerde naar het belang van cybersecurity in Nederland.
Een kwart van de 260 ondervraagde IT-beslissers rapporteert aan een C-levelbestuurder. Een meerderheid van de ondervraagden is zelf eindverantwoordelijk voor IT-zaken. Maar een op de vier rapporteert dus aan het C-level. Aan wie? Dat verschilt.
Bij 15 procent is IT de verantwoordelijkheid van de CEO, bij 6 procent de CFO en bij 4 procent een andere manager. Voor elk van deze combinaties valt iets te zeggen. Maar hoe maak je van de samenwerking een echte tandem?
Meer innovatietalent
De trend dat lang niet iedere CIO deel uitmaakt van het directieteam, herkent ook Tom van der Poel, partner van executive-searchbureau The Executive Network. De van oorsprong technisch wiskundige reorganiseerde in het verleden als COO (chief operating officer) de ict-organisatie van Aegon Bank.
Het plaatsen van CIO’s is echt een vak, zegt Van der Poel over zijn huidige werk. ‘Niet alleen moeten CIO’s technisch onderlegd zijn, ze moeten vooral ook zakelijk kunnen besturen vanuit de behoeften van de business. Ze moeten kortom het vermogen bezitten om te innoveren.’
CIO en CFO: samenwerken als bèta’s
Voor IT-beslissers is samenwerken met de board belangrijker geworden, zo merkt Van der Poel. ‘In organisaties waar de CIO rapporteert aan de CFO is de relatie de afgelopen jaren inniger geworden, meer wederkerig.’
Die verstevigde relatie heeft te maken met de transformatie van bedrijven naar datagedreven werken. ‘Het aantal bedrijven dat door data wordt aangedreven groeit. Bij veel van die bedrijven is het eigenaarschap van data bij de CFO belegd. Die heeft daarmee een zware IT-afhankelijkheid gekregen.’
Dat is deels begrijpelijk, vindt Van der Poel: number crunching is namelijk de ultieme finance-vaardigheid. De tandem tussen CFO en CIO kan goed werken, want, zo benadrukt Van der Poel: ‘De CFO van nu is ook niet meer de minister van financiën die de budgetten met tegenzin goedkeurt. De CFO en CIO zijn inhoudelijk meer aan elkaar gewaagd. Mij valt op dat de budgetgoedkeuring voor vooral dataprojecten in de praktijk soepel kan verlopen dankzij deze samenwerking.’
CIO en CRO: samenwerken in data
Een andere tandem is die tussen de CIO en de chief risk officer (CRO) – soms ook chief finance & risk officer (CFRO) genoemd. De CRO, veelal te vinden in financiële instellingen, heeft ook iets gemeen met de CIO – namelijk de bezorgdheid om gegevensbescherming.
‘In veel organisaties wordt het databeheer sinds de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht is, tot het riskmanagement gerekend. Daarin werken de CRO en de CIO intensief samen.’
Ook daarin kan een effectieve tandem ontstaan – immers, veel bedrijven hebben sinds de invoering van de AVG een data-officer moeten aanstellen. ‘Ook die rapporteert veelal aan de CRO, die daarmee verantwoordelijk is voor issues rond datalekken en privacy.’
Risicovolle samenwerking
Risico’s zitten ook aan die samenwerking vast, merkt Van der Poel op. ‘Grote IT-projecten om securityrisico’s in te dammen, zijn voor niet-technische beslissers vaak vaag en ongrijpbaar. Voor securityproblemen geldt: er is een kleine kans dat het gebeurt, maar als het gebeurt is de impact mogelijk catastrofaal. Bijvoorbeeld vanwege de reputatieschade. Dat maakt de risicoafweging ingewikkeld.’
Een CIO moet oppassen zo’n beslissing niet alleen vanuit de techniek te benaderen, onderstreept Van der Poel, maar zal samen met de CRO ook ruimte moeten zoeken voor discussies over andere risicobeheersingsmethoden die niet technisch van aard zijn.
CIO en CEO: pionieren en innoveren
Eén zo’n manier om met ingewikkelde risico’s om te gaan is door te experimenteren en daarmee te accepteren dat er fouten ontstaan. ‘Digitale trends zijn voor iedereen nieuw terrein. Denk aan kunstmatige intelligentie, virtual reality en blockchain – iedereen praat erover, niemand weet precies hoe het in de business toegepast kan worden. Dat leer je pas door het te gaan doen en daar horen fouten bij. Daar moet de CIO de ruimte voor krijgen.’
In de praktijk merkt Van der Poel dat die ruimte voor CIO’s in het bedrijfsleven groter wordt. ‘De verhoudingen tussen de CIO en andere C-levelbestuurders worden inniger.’ Steeds vaker rapporteren CIO’s dan ook rechtstreeks aan de CEO.
CIO’s krijgen daardoor ook meer oog voor de behoeften van de operationele kolom van het bedrijf. ‘Ik ken CIO’s die zelfs hun imago van budgetverslinders hebben kunnen ontkrachten. Ze hebben hun besparingstargets niet alleen waargemaakt, maar zelfs overtroffen. Er zijn ook CIO’s die intensief samenwerken met de COO of CEO, en die de digitalisering van de zakelijke operatie aandrijven.’
Dat alles vraagt van de CIO het lef om te experimenteren – ook als diezelfde CIO grote beheersingsvraagstukken aan zijn hoofd heeft. ‘Met digitalisering als ons voorland zal de CIO steeds meer aan de knoppen komen te zitten.’
Dit artikel is onderdeel van het dossier ‘IT-security’ op mt.nl. Dit dossier wordt mogelijk gemaakt door Proact. Proact levert flexibele, toegankelijke en veilige IT-oplossingen en -diensten.
Lees ook:
- De cloud: all-in of no way?
- 6x slim omgaan met IT-budgetten
- Daten met een zakelijke partner? Deze 5 dingen moet je doen
