Het bouwen van een dreamteam vormt voor veel leiders en ondernemers een flinke uitdaging. Misschien is dat zelfs een understatement. Toch hoeft het helemaal niet zo moeilijk te zijn. Tenminste, niet als je de succesformule van Steve Jobs volgt. Een van zijn bekendste vuistregels was: ‘Het heeft geen zin om slimme mensen aan te nemen en hen te vertellen wat ze moeten doen. Wij nemen slimme mensen aan om ons te vertellen wat we moeten doen.’
Kenniswerkers
Hij bedoelde hiermee dat de manager, ondernemer of ceo niet de slimste persoon in het bedrijf hoeft te zijn. Het is belangrijker om te profiteren van de kennis van je werknemers. In onze huidige kenniseconomie is de ‘kenniswerker’ dan ook van onschatbare waarde. Dit concept werd in 1959 ontwikkeld door management-expert Peter Drucker. Kenniswerkers staan bekend om hun hoge mate van expertise, opleiding en ervaring.
Stukje van de puzzel
De essentie van goed leiderschap was volgens Jobs het opbouwen van een bedrijf rond een overtuigende visie. Slimme en getalenteerde kenniswerkers willen hier dolgraag voor werken. Vervolgens is het belangrijk om deze mensen te waarderen om hun kennis. Die doe je onder meer door ze realistische doelen te geven en je daarna snel uit de voeten te maken zodat ze hun eigen gang kunnen gaan.
Auteur en leiderschapsexpert Marcel Schwantes meent dat er nog een ander, belangrijker stukje van de puzzel is. Jobs wist dat hij er alles aan moest doen om de mensen in zijn team te helpen hun doelen te bereiken. Daaronder valt ook het creëren van de juiste bedrijfscultuur.
A-spelers in je team
In een interview voor het boek In the Company of Giants uit 1998 vertelde Jobs dat je moet zorgen dat je A-spelers omringd zijn door mensen die net zo getalenteerd zijn als zijzelf. A-spelers zijn mensen die én in de cultuur passen én productief zijn. Deze topmedewerkers inspireren anderen en geven energie. Ze presteren optimaal als zij samenwerken met andere A-spelers. Het is daarom het beste om een bedrijfscultuur te ontwikkelen die A-spelers aantrekt.
Creëer de juiste bedrijfscultuur voor een team vol A-spelers
Het is lang geleden dat Jobs dit inzicht deelde. Maar met de volgende tips is zijn advies prima toe te passen in de huidige context.
- Laat de intrapreneurial tijger binnen je organisatie los
Veel van de beste werkgevers staan erom bekend dat zij zich richten op het behouden van een cultuur waarin intrapeneurship wordt gestimuleerd. Binnen dit systeem worden werknemers aangemoedigd om te denken en te handelen als individuele entrepreneurs. Dat stelt hen in staat om actie te ondernemen, risico’s te omarmen en beslissingen te nemen alsof ze aan het hoofd staan van hun eigen startup. - Waardeer je medewerkers om hun kennis
Omgaan met goed betaalde en hoog intelligente medewerkers is niet altijd even makkelijk. Vooral omdat de meesten er helemaal niet van houden om aangestuurd te worden. Steve Jobs zei daarom dat je de mensen moet coachen in plaats van managen. Waardeer ze zoals je alle andere mensen waardeert. Net zoals alle high-performers zijn kenniswerkers trots op hun werk en willen ze hun klanten goed van dienst zijn. Ook willen ze graag doorgroeien en nieuwe kansen creëren op hun carrièrepad. - Geef de mensen vrijheid
In een kenniseconomie zullen de verouderde top-down managementstijlen snel instorten. Binnen zo’n hiërarchie wordt alles van bovenaf opgelegd. Het is eenrichtingsverkeer. Dat werkt niet, met name omdat kenniswerkers over het algemeen meer weten over hun eigen specialisatiegebieden dan hun managers.
‘Ideas, not hierarchy makes a business’, zei Jobs. Hij was van mening dat A-spelers de mogelijkheid moeten hebben om zichzelf te managen. In hoog presterende organisaties die hun werknemers meer vrijheden bieden, wordt informatie openlijker en sneller gedeeld. Bovendien nemen de mensen op basis daarvan sneller de juiste beslissingen. - Geef ze een gemeenschappelijk doel
Een van de belangrijkste redenen dat werknemers zich ontmoedigd en niet betrokken voelen is een gebrek aan purpose. Leiders moeten daarom betekenis en richting aan het werk van hun mensen geven. Steve Jobs zei hierover: ‘Zodra ze weten wat ze moeten doen, gaan ze uitzoeken hoe ze het moeten doen. Ze hebben een gemeenschappelijk doel nodig. Dat is wat leiderschap inhoudt: een visie hebben, deze onder woorden kunnen brengen naar de mensen om je heen en vervolgens een consensus zien te bereiken over een gemeenschappelijke visie.’ - Zorg voor feedback
Gebrek aan communicatie is een van de grootste fouten die je als organisatie kan maken. Hierdoor raak je namelijk veel mensen kwijt. Om een team zo sterk mogelijk te maken, moeten de communicatie en de samenwerking juist worden bevorderd. Dit betekent dat managers uit hun eigen comfortzone moeten stappen om hun A-spelers te begeleiden en richting te geven.
Het is belangrijk om ze regelmatig feedback te geven over hun prestaties en duidelijk te maken wat de doelen en verwachtingen zijn. Dit werkt overigens twee kanten op. Om te voorkomen dat het vertrouwen afneemt, moeten managers zelf ook om de mening van hun kenniswerkers vragen. Door zich open te stellen en zonder oordeel te luisteren naar de ambities, zorgen, passies en doelen van hun mensen voelen deze zich gezien en gehoord.
