Wij van WC-eend adviseren…. WC-eend. Als reclame-idee een vondst. In de polder is het werkelijkheid.
De sociale partners nemen de tijd. Ze tonen zich somber over snel resultaat in hun streven naar een sociaal akkoord. Dat zij intussen alle politieke besluitvorming in Nederland doen stagneren laat ze zichtbaar koud. Het belang van de eigen achterban prevaleert opzichtig boven het algemene belang van Nederland. Een oplossing is alleen een oplossing als de lobbyclubjes van werkgevers en werknemers het kunnen verkopen aan de eigen leden.
Maar opeens was daar dat andere deel van de polder. De Sociaal Economische Raad bleek nog enig leven te bezitten. Er kwam een verkenning. Nederland moet minder conjunctuurgevoelig worden. En dat is helemaal niet zo’n gek idee.
Uitruil
Maar wat steekt is dat de SER zelf, maar ook de afzonderlijke delen van de sociale partners, grote verantwoordelijkheid dragen voor de problemen waar ze een oplossing voor aandragen. Het willens een wetens veel te langdurig lucht in de huizenmarkt pompen door de hypotheekrenteaftrek als heilig te bestempelen, komt echt op het is op conto van de werkgevers. Het veel te lang vasthouden aan de pensioenleeftijd van 65 jaar – terwijl gepensioneerden intussen bijna 20 jaar langer gingen leven – is grotendeels de schuld van de vergrijzende vakbeweging. Dat de ‘sociale partners’ deze twee majeure problemen tegen elkaar mochten uitruilen werd door de politiek en de kroonleden in de SER gedekt.
Volksgericht
Dat is genoeg om de SER en de sociale partners na een parlementaire enquête aan een onvermijdelijk volksgericht te onderwerpen. Dat dit niet gebeurt is een gevolg van de werkelijkheid van de Nederlandse overlegeconomie. De SER – een mengsel van één derde deel vakbeweging, één derde deel werkgeverslobbyisten en één derde deel partijgebonden bobo’s – adviseert over de problemen waar de werkgevers en vakbeweging – ieder voor de helft – actieve verantwoordelijkheid dragen. De kroonleden gaven er keer op keer hun zegen aan. Ze houden elkaar de handen boven het hoofd. Het zijn de wc-eenden van de polder.
En dat zien we terug in het advies. Vooral in de pensioenparagraaf. Dat is het exclusieve domein van de werkgevers en werknemers. Daar is hun verantwoordelijkheid niet alleen die van een Raspoetin die de politiek influistert, maar ook direct. Zij – en niemand anders – leveren de bestuurders van de grootste pensioenfondsen.
Verplicht
Hoewel de babyboomers die dezer dagen werkelijk massaal met pensioen gaan gemiddeld een kwart te weinig hebben ingelegd voor de te verwachten 20-plus jaren pensioen en dat parasitair gaan verhalen op dat deel van de bevolking dat wel werkt, pleit de SER voor het handhaven van het bestel. De rekenrente moet nogmaals worden aangepast, zodat er minder snel wordt gekort. Dat is de inzet. De logische vraag of een vakbeweging zonder draagvlak en een werkgeversvereniging waar gedwongen winkelnering de standaard is, andere mensen moreel kunnen verplichten in hun pensioenfondsen te stappen, wordt zorgvuldig vermeden. Sterker nog, de verplichtstelling wordt expliciet omarmd. De polder weigert zich decennia lang aan te passen, verpest het in aanleg goede stelsel en adviseert vervolgens zichzelf in het zadel te houden.
Zondvloed
Het wordt tijd dat de sociale partners verantwoordelijkheid nemen voor decennia mismanagement en struisvogelgedrag. Het ‘na ons de zondvloed’ was het leitmotiv van de polderbobo’s bij het bewaken van de sociale zekerheid. Alleen de crisis vervroegde de zondvloed een paar jaar.
Jachtseizoen
Het heeft even geduurd maar nu is er een visie vanuit de polder. Het SER-advies is ook een pleidooi om de polder aan de macht te laten. De managementsamenvatting: Wij van WC- eend adviseren… WC-eend.
Tijd voor het jachtseizoen.
Lees ook de eerdere columns van Arjan Zweers:
- Nederland beter af als Duitse provincie
- Mijn geld voor een goed idee
- Belonen van slecht gedrag is de norm
- De downside van transparantie
