De CEO die gecoacht werd door Carine Peeters, hoogleraar Strategy aan de Vlerick Business School, zag haar strategie als een grote, zware steen. ‘Iets wat prima is, op een recht doorlopende weg. Maar bij de eerste de beste bocht, wordt dat logge instrument een probleem.’
Er wordt instemmend geknikt vanuit de zaal van zo’n honderd mensen die aanwezig zijn bij de bekendwording van de MT Next Generation 50-lijst. Vijftig leiderschapstalenten uit grote bedrijven die deze middag in Naarden ontvangen worden voor een kennissessie, gevolgd door een borrel. Opvallend feit uit de lijst: dit jaar is er voor het eerst in het tienjarig bestaan van de lijst, die voorheen De Goudhaantjes heette, een vrouwelijke meerderheid.
Adaptief
Peeters geeft deze middag een presentatie over adaptief leiderschap: wat zijn de kenmerken van een bedrijfsstrategie die bestand is tegen de grillen van tegenwoordig? ‘Zolang je geen problemen ondervindt, kun je een drie- of vijf jarige strategie uitzetten en daaraan vasthouden.’ Die stip op de horizon kan goed werken, maar wat te doen als die horizon verandert?
Peeters geeft tips om strategie een fluïde zaak te maken: focus je op de richting in plaats van op het eindpunt en zorg ervoor dat het een constant punt van aandacht is. ‘Hou je ogen open voor kansen en maatschappelijke veranderingen en pas deze toe in je bedrijf.’
Is dat makkelijk? absoluut niet, zo stelt de Belgische hoogleraar. ‘Bedrijven zijn niet ingericht op adaptief denken.’ En dat vraagt om een gedragsverandering vanuit het management. ‘Hou je ogen open voor het veranderende, maak kleine stappen als je iets wilt veranderen. Op die manier kun je testen of iets bij je bedrijf past.’ Een laatste tip gaat over decisiveness: het nemen van de juiste beslissingen op het juiste moment. ‘Het kompas dat je daarvoor ontwikkelt, moet je leiden.’
Dienend leiderschap
Dat kompas, daar vaart Ineke Kooistra (CEO YoungCapital) al jaren op. Ook als de drie oprichters van de detacheerder zeggen dat het niet snel genoeg gaat. ‘Als ik het idee heb dat ik er een nachtje over moet slapen, dan doe ik dat.’
Kooistra doet samen met Dorothee van Vredenburch, ad interim CEO van Zorg voor de Zaak, een Q&A over Next Generation Leadership. Wat voor leiderschap hebben ze eigenlijk zelf? Kooistra: ‘Ik heb mezelf geleerd een dienend leider te zijn, ook al ben ik dat niet van mezelf. De vraag voor wie ik het doe, moet voor mij constant op mijn mensen uitkomen.’
Van Vredenburch herkent dat. ‘Je moet aan het begin de ruimte claimen om het juiste team te kiezen, zodat je wederzijds vertrouwen op kunt bouwen. Lukt dat, dan is het vanaf dan vooral lazy leadership.’
Talent
Voor de volgende generatie leiders benadrukt Kooistra vooral dat het belangrijk is je oogkleppen af te doen. ‘We redeneren allemaal vanuit ons eigen referentiekader, maar juist daarbuiten gebeuren interessante dingen.’ Van Vredenburch voegt daaraan toe dat de nadruk volgens haar vooral op menselijk kapitaal komt te liggen. ‘We hebben geen tekort aan kapitaal, we hebben een tekort aan talent. Daar moeten leiders zich hard voor maken.’
Van Vredenburch, die zichzelf opgelegd heeft slechts een jaar de ad interim klus te vervullen, wil vooral wegblijven van comfort. ‘Zodat ik me te comfortabel voel, ga ik weg. Blijf je niet groeien, dan ga je langzaam dood’, zegt ze voorzichtig. Kooistra voegt daaraan het belang van leren toe. ‘Niet alleen van m’n eigen gedrag, maar vooral van dat van anderen.’ Bovendien, benadrukt ze, zouden meer mensen de kunst moeten bezitten om hun gevolgde opleiding achter zich te laten.’ Wat daarvoor nodig is? ‘Creativiteit en de benodigde verbeeldingskracht’, aldus Van Vredenburch.
Persoonlijke ontwikkeling
Die persoonlijke ontwikkeling van een leider: het is volgens Ben Tiggelaar een van de meest besproken thema’s op de werkvloer vandaag de dag. ‘Een leider wordt je niet door geboorte, maar door ontwikkeling’, quote de organisatiekundige de Amerikaanse wetenschapper Bill George. De manager die wel denkt dat hij vanaf zijn geboorte een leider was, komt er in de presentatie van Tiggelaar bekaaid vanaf. ‘Leider zijn is keihard werken. Wie gewoon maar zichzelf is en ook maar zijn best doet, demotiveert zijn medewerkers.’ Onderzoek van Hay Consultancy onderschrijft dat: 68 procent van de ondervraagde medewerkers in Nederland zegt dat zijn baas demotiveert.
Als laatst benoemt Tiggelaar het belang van psychologische veiligheid. ‘Bij Google begrijpen ze dat dit het belangrijkste is om mensen gelukkig te houden.’ De vrijheid voelen om jezelf uit te spreken, vragen te stellen: volgens Tiggelaar is het belangrijk dat een leider dit faciliteert op de werkvloer. ‘Je biedt veiligheid en toont je eigen feilbaarheid. Op die manier kom je zelf verder en neem je je team mee.’
Benieuwd wie er in de lijst van MT Next Generation 50 staan? Bekijk de lijst + uitgebreide profielen hier.
