In een rijk gedocumenteerd boek worden de psychologische mechanismen van liegen beschreven. Leugens kostten IT-bedrijf EDS vele miljoenen.
In 2004 eindigde een IT-project in een rechtszaak. Het Engelse mediabedrijf Sky beschuldigde zijn leverancier EDS ervan dat ze hadden gelogen over de duur en kosten van het project. Tijdens het lange proces ging de advocaat van Sky een zijweg
GERESENCEERD:
Liegen duurt het langst
Ian Leslie
(Business Contact, 256 pagina’s)
bewandelen, hij begon vragen te stellen over de mba aan Concordia College, waarvan de beschuldigde directeur van EDS in zijn cv melding had gemaakt. De directeur begon uit te wijden over zijn studiejaren aan de opleiding, genoten op een van de Maagdeneilanden. Hij beschreef de universiteitsgebouwen, het vliegtuig waarin hij naar het eiland vloog en gaf nog veel meer details. Hij nam zelfs een studieboek mee.
Enkele dagen later liet de advocaat in de rechtszaal een diploma zien: het was een mba die zijn hond Lulu aan Concordia College had behaald. De advocaat had ontdekt dat er op het eiland helemaal geen universiteit was, dat Concordia een niet-erkende instelling was die makkelijk diploma’s uitgaf. Er was bovendien geen vliegveld op het eiland en het boek dat was meegebracht, had een stempel van een bibliotheek in Missouri. De advocaat meldde triomfantelijk dat zijn hond een hoger cijfer op zijn diploma had dan de EDS-directeur en hij liet een brief zien van de voorzitter en vicevoorzitter van Concordia College waarin de hond warm werd aanbevolen.
De rechter oordeelde in de zaak ten gunste van Sky, waarbij hij de onbetrouwbaarheid van de directeur aanhaalde als zwaarwegende factor. EDS moest meer dan tweehonderd pond betalen.
Ian Leslie noemt de directeur een ‘confabulator’, iemand die zich verliest in zijn eigen leugens die hij of zij soms zelf nog gaat geloven ook. Het verhaal over Sky en EDS komt uit ‘Liegen duurt het langst’, een boeiend boek dat Leslie dit jaar publiceerde over het alledaagse verschijnsel dat liegen heet.
Liegen positief?
De vraag daarbij is overigens of Leslie blij zou zijn met de voor de Nederlandse vertaling gekozen titel. De Engelse titel is ‘Born Liars’, wat een Engelse uitdrukking is voor aartsleugenaars. Het is een neutrale titel. Het Nederlandse ‘Liegen duurt het langst’ suggereert een positieve houding van de auteur ten aanzien van liegen. Je zou dan verwachten dat hij in het boek gaat uitleggen waarom het eigenlijk tóch beter is om te liegen dan om de waarheid te spreken. Dat doet Leslie niet. Hij verzacht misschien het morele oordeel door te laten zien wat de achtergronden zijn van liegen, en dat we dat allemaal, van kinds af aan, regelmatig doen. Maar in bijna alle gevallen is het, op de lange termijn, toch écht beter om de waarheid te spreken.
Dus géén betoog waarin leugenaars gelijk krijgen. Wat is het boek dan wel? Een uitgebreide beschrijving van de vele aspecten rond liegen en leugenaars. Goed gedocumenteerd, verlucht met talloze anekdotes en verwijzingen naar literaire en historische personages. Het gaat over de biologisch aangeboren neiging om te liegen, over het herkennen van leugenaars, over zelfdeceptie en het placebo-effect en veel, veel meer. Een rijk en prettig leesbaar boek.
Wat managers hier aan hebben, behalve dat het fijn is voor op het nachtkastje, is overigens de vraag. Het hoofdstuk over het herkennen van leugenaars kan voor sommigen handig zijn. Chronische leugenaars vallen in organisaties echter uiteindelijk meestal wel door de mand, en dat er nog wel eens leugentjes om bestwil worden verteld, daar ligt uiteindelijk niemand wakker van.
Dat een organisatie als EDS zijn eigen directeuren goed moet screenen is een waarheid die ook zónder dit boek wel duidelijk is.
Lees ook:
- De crisis opgelost – Het verraad van de financiële wereld, Georges Ugeux
- Frisse blik op bekend terrein – Dossier Supertrends, Carl Rohde, Norbert Mirani, Goos Eilander
- Menig zakenman handelt onetisch – Als goede mensen slechte dingen doen, David de Cremer
Management Team neemt elke vrijdag een nieuw (management)boek onder de loep. Eerdere recensies
