De druk om te presteren en tegelijk te weinig bevoegdheden: die combinatie maakt managers depressief, vooral in het midden-management.
Wat is het gevoel waar managers, met name in het middensegment van het bedrijfsleven, onder te lijden hebben? Verrassend genoeg blijkt dat depressiviteit te zijn, zo blijkt uit een nieuwe studie, die onlangs werd gepubliceerd in Sociology of Health & Illness.
Onderzoeker Seth Prins van Columbia University’s Mailman School of Public Health nam voor het onderzoek ruim 20.000 fulltime werknemers onder de loep. Deze werknemers hadden eerder meegedaan aan de National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions, die persoonlijke interviews afnam bij Amerikanen ouder dan 18 jaar.
Vier categorieën
De geselecteerde participanten werden vervolgens onderverdeeld in vier categorieën: eigenaren, managers, supervisors en werknemers.
- Eigenaren werden gedefinieerd als eigen baas met een inkomen van minstens 63.000 euro.
- De managers vervulden een executive, administratieve of managementrol en beschikten over meer dan een bachelordiploma
- Supervisors die eveneens executive, administratief of managementwerk deden, beschikten niet over tenminste een bachelor-diploma.
- De ‘werknemers’ uit het onderzoek vielen buiten de bovengenoemde onderverdeling. Dit waren bijvoorbeeld verkopers, medewerkers van de technische dienst, enzovoorts.
Depressiviteit hoger onder managers en supervisors
De onderzoekers berekenden vervolgens hoe hoog de kans was op angstaanvallen en depresiviteit binnen de vier categorieën door te kijken naar depressiviteitsproblemen van de participanten in het voorafgaande jaar en de kans op depressiviteit in hun verdere leven. De resultaten werden gecontroleerd op factoren als leeftijd en sekse.
Uit de conclusie bleek dat de kans op depressiviteit het hoogste was bij managers (16 procent) en supervisors (19 procent). Eigenaren en werknemers werden heel wat minder geteisterd door depressieve momenten met respectievelijk 11 en 12 procent.
Ook angstaanvallen kwamen bij eigenaren en werknemers met slechts 2 en 5 procent amper voor vergeleken bij supervisors (11 procent) en managers (17 procent).
Gebrek aan autoriteit en beslissingsbevoegdheid
Hoe kan dat nou? Het antwoord van Prins en zijn collega’s ligt voor de hand en is een veelgehoord probleem: ‘Managers uit het middensegment van een organisatie hebben nu eenmaal weinig beslissingsbevoegdheid of autonomie. Dit in tegenstelling tot de eigenaren. En werknemers voeren gewoon uit', aldus Prins.
'Maar het zijn ondertussen de managers en supervisors die de druk flink voelen om te presteren. Ze zitten klem met hoge verwachtingen die aan hen worden gesteld, terwijl hen de autoriteit ontbreekt om de dingen zo te veranderen dat ze ook daadwerkelijk aan die verwachtingen kunnen voldoen.' Dat frustreert en kan een negatief effect hebben op de gezondheid en uiteindelijk uitmonden in depressiviteit of angstaanvallen.
Gevoel van machteloosheid
Prins ziet nog een andere verklaring, namelijk dat het middenmanagement vaak niet de kans krijgt om direct contact te hebben met de klanten. En dus niet ziet wat er gebeurt in de voorste linie van het bedrijf: ‘Ze merken daardoor niet de impact van hun werk en krijgen ook niet de kans om onderdeel te zijn van de besluiten die het grotere plaatje bepalen en de organisatie richting geeft.’
Daardoor krijgen deze managers ook niet de boost en motivatie die hun werk en henzelf zou kunnen inspireren. Prins: ‘Ze voelen zich machteloos.’
Uitzonderlijk lage betrokkenheid
Het Amerikaanse leadership development consultancybureau Zenger/Folkman verzamelde op hun beurt vorig jaar ook data over werknemers uit diverse organisaties waarvan de betrokkenheid uitzonderlijk laag lag. Uit gegevens van ruim 320.000 werknemers kwamen ze tot een groep van 15.729 werknemers wiens betrokkenheid rond de 5 procent schommelde. De vraag was natuurlijk waarom deze mensen zo weinig zin in hun werk hadden.
Vergeten en vast in het midden
Tot verbazing van de consultants waren dit mensen die prima op werk presteerden. Ze beschikten over training, opleiding en ervaring voor het uitvoeren van hun baan. Maar, zo zeggen Jack Zenger en Joseph Folkman in een artikel in Harvard Business Review waar ze de bevindingen van hun onderzoek beschreven: ‘Ze zaten gewoon vast in het midden en leken vergeten te zijn binnen de organisatie.’
Flinke lijst met redenen
De ongelukkige managers hadden ook een flinke lijst met redenen waarom ze zich zo somber voelden. Zo hadden ze het gevoel hadden dat ze niet werden gewaardeerd, ze vonden de organisatie ineffectief, ze waren overwerkt en ze geloofden niet dat er aandacht zou zijn voor hun problemen als ze die zouden aankaarten. Ze hadden het gevoel dat ze oneerlijk werden behandeld in vergelijking met anderen en hun werk had volgens hen niet langer enige betekenis.
Goed leiderschap
De oplossing ligt volgens Zenger en Folkman uiteindelijk bij goed leiderschap. Zenger: ‘Met een goede leider aan het hoofd van een organisatie is er geen reden voor managers om zich verloren te voelen of voor werknemers om zo ongemotiveerd te zijn. Werknemers verdienen het om voor een goed iemand te werken en geen enkele organisatie zou moeten toleren wat het effect van een slecht leider op zijn mensen is.’
