Stel je voor: de wachtkamer van een ziekenhuis waar een arts binnenkomt en verkondigt: ‘Vandaag krijgt iedereen een nieuwe heup!’ Het klinkt absurd, maar volgens geluksdeskundige Patrick van Hees is dit precies wat veel organisaties doen als het om werkgeluk gaat.
‘Organisaties zeggen: wij doen ook iets aan geluk, want we hebben net een mindfulness-cursus gedaan voor iedereen’, vertelt Van Hees in de podcast De Werkprofessor. ‘Dan vraag ik altijd: had iedereen dat ook nodig?’
Van Hees is een van de populairste sprekers over geluk in Nederland en oprichter van het CHAP Happiness Institute. Hij schreef vier boeken over geluk, waaronder De geluksprofessor en zijn nieuwste werk The Cambridge happiness-profiler.
Zijn boodschap is helder: wie geluk serieus wil nemen – privé of in een organisatie – moet beginnen met meten, niet met een oplossing. ‘Door te weten hoe jouw geluk is opgebouwd, kun je gerichter werken aan verbetering.’
De geluksboom
Van Hees spreekt over een ‘geluksboom’ met drie hoofdtakken: doelen, oplaadpunten en mensen. Aan deze takken hangen in totaal 28 ‘blaadjes’, zoals optimisme, slaap of waardering. ‘Doelen gaat erover in hoeverre jij zelf achter het stuur van je leven zit. Dus dat je bijvoorbeeld intuïtief optimistisch bent, dat je je sterktes goed gebruikt, dat je veerkracht hebt en veel flow-ervaringen’, legt hij uit.
De meeste problemen ziet hij bij de oplaadpunten: ‘Kan je goed ontspannen, kan je goed genieten, kan je goed slapen, heb je voldoende lichaamsbeweging. En mensen, dat is de sociale component: sta je in oprechte, positieve verbinding met andere mensen?’
Volgens Van Hees trainen we vaak maar één of twee geluksstrategieën, terwijl er negen verschillende zijn. ‘Mensen die meer verschillende strategieën toepassen, blijken over het algemeen gelukkiger te zijn.’
Waarom het ertoe doet
Is geluk niet gewoon een luxeprobleem? Van Hees is stellig: ‘Als je het puur zakelijk bekijkt, is het zeker nuttig. Gelukkige professionals zijn productiever, creatiever, socialer. Ze zijn minder vaak ziek en beter bestand tegen burn-out.’
De cijfers ondersteunen zijn betoog. ‘Eén burn-out kost sowieso 60.000 euro volgens berekeningen van Achmea’, stelt Van Hees. ‘In een grote organisatie is het ziekteverzuim drie keer zo hoog als bij een kleine organisatie.’
En dan is er nog wat hij ‘presenteïsme’ noemt: ‘Mensen die wel present zijn, maar die lopen als een soort halve zombie rond. Die krijgen misschien geen burn-out, worden dus nooit echt ziek, maar werken al tien jaar lang op halve kracht.’
Investeer in je eigen geluk
Van Hees benadrukt dat leiders niet alleen in teamgeluk moeten investeren, maar juist ook in hun eigen welzijn. Als ondernemer moet je prioriteit geven aan je oplaadmomenten door ze letterlijk bovenaan je takenlijst te zetten. ‘Stop jouw oplaadpunten gewoon bovenaan de lijst’, adviseert hij.
Voor sommigen betekent dit een vaste yogasessie, voor anderen een wekelijkse wandeling met een vriend. ‘Als je zelf gaat wachten tot iemand anders jou gaat opladen, die kans is heel klein’, waarschuwt hij.
Geluk hangt volgens Van Hees niet alleen af van externe factoren. Je kunt actief werken aan je geluksbeleving door twee hefbomen: je gedrag veranderen of je denkwijze aanpassen. ‘Tot op zekere hoogte kun je er zelf beter mee omgaan’, stelt hij. ‘Eigenlijk zijn er maar twee dingen die je kunt doen: je gedrag aanpassen of je denken.’
Dit betekent volgens Van Hees meer dan alleen zorgen voor productiviteit. ‘Als je over geluk praat, is het alsof je mensen een cadeau geeft. Je laat zien: ik neem je serieus, niet alleen als productiekracht, maar als mens met al je kwaliteiten, zorgen en dromen.’
Drie takeaways uit de podcast:
- Geluk is meetbaar: met de juiste tools kun je inzicht krijgen in wat iemand gelukkig maakt, en daar gericht op sturen – als individu en als organisatie.
- Brede geluksstrategieën maken gelukkiger: mensen die verschillende manieren inzetten om geluk te ervaren (zoals terugdenken, vooruitkijken en delen met anderen), blijken gelukkiger en veerkrachtiger.
- Leiderschap begint bij jezelf: investeren in je eigen geluk als leider of ondernemer is geen luxe, maar een voorwaarde om anderen effectief te begeleiden en inspireren.
Beluister de nieuwste aflevering van de podcast ‘De Werkprofessor’. Of abonneer je via de podcast-app van jouw keuze. Nieuwe afleveringen verschijnen elke twee weken op maandag.
Heb je vragen of input? Neem dan contact op met Wendy van Ierschot via [email protected]. Benieuwd naar de volgende gast in ‘De Werkprofessor’ of wil jij als eerste de teaser van de volgende aflevering horen? Volg dan ‘De Werkprofessor’ op LinkedIn.
