Philips moet een nieuwe meditech moloch worden. Maar de verkoop van Lumileds en de lichtdivisie wil nog niet vlotten.
Philips presenteerde deze week een paar klinkende cijfers. 2015 was met een omzet van 21,4 miljard euro een prima jaar. De winst nam met 60 procent toe naar 659 miljoen euro netto. In het laatste kwartaal van 2015 werd er voor 3,3 miljard euro aan high tech medische apparaten aan de man gebracht. Een plus van 15% ten opzichte van een jaar eerder. De goede resultaten zal topman Frans van Houten en zijn collega's sterken in hun besluit Philips op te splitsen, maar is het genoeg? En tegen welke prijs worden oude onderdelen van de hand gedaan?
Wat houdt de splitsing in?
In september 2014 ging er een steen in de vijver. Philips wordt opgesplitst, kondigde Van Houten aan. Het technologieconcern moet – simpel gezegd – omgebouwd worden tot een speler van formaat in de gezondheidstechnologie. Daar wordt nu al geld mee verdiend (3,3 miljard euro in kwartaal vier van 2015), maar dat is nog maar het begin. Philips ziet een enorme groeimarkt opdoemen. Maar het moet daarbij opboksen tegen vooral Amerikaanse en veel grotere spelers als Johnson & Johnson, General Electric en het Duitse Siemens. De kaasschaaf van Van Houten hield wel even op: zo blijft het consumentenproducten zoals staafmixers en stofzuigers maken en verkopen.
Wat is de reden van de splitsing?
Kostenbesparing onder andere. De splitsing moet de komende twee jaar voor respectievelijk 100 en 200 miljoen euro aan efficiencybesparingen leiden. En een échte ondernemer die snijdt én investeert, zo zei Van Houten eerder tegen MT.
Een goede ondernemer snijdt met de ene hand en investeert met de andere. Als je ophoudt met investeren, ben je alleen je huidige staat aan het optimaliseren. Dan creëer je niets nieuws. Wat veel mensen niet beseffen, is dat wij elke paar jaar een vijfde van onze omzet compleet vernieuwen. Er valt wat vanaf, maar er komt ook heel veel bij. Wij hebben bijvoorbeeld zwaar ingezet om nummer 1 te worden in LED-verlichting, terwijl we er nu ook al rekening mee houden dat traditionele lampen over 5 tot 10 jaar wellicht niet meer bestaan.'
Ook zei hij:
Ik zie Philips als een systeem. Wij moeten een machine zijn, die zowel een mature business kan managen als een start-up business. Een machine die zowel een consumentenproduct kan maken als een b2b-product. We zijn te groot om maar één ding te doen. Daar komt bij dat veel markten relatief klein zijn. Als je niet in enorm grote markten zit, zoals die van mobiele telefoons, kom je al snel uit bij het kralenrijgen.
Lees op MT.nl een interview met Frans van Houten: 'Philips moet een machine zijn'
Wat gebeurt er met Lumileds?
Verlichting past echter niet in het toekomstige plaatje. Prioriteit nummer één is de verkoop van Lumileds, een fabrikant van led-componenten die in lampen, auto's en smartphones te vinden zijn. Het bedrijf ontstond eind jaren negentig uit een joint venture tussen Philips en het Amerikaanse Agilent. De ledjes worden enkel op de zakelijke markt verkocht onder de merknaam Luxeon. Philips wil niet alleen zijn productie, o.a. in Middelburg, maar ook zijn reseach en development activiteiten verkopen. Dat is niet mis, want Lumileds heeft in vijftien jaar tijd zo'n 600 led-octrooien verworven. De R&D poot is grotendeels te vinden in San Jose, Californië. In totaal werken er ruim 8.800 mensen met een omzet van 2 miljard dollar in 2015. Lumileds zit in 30 landen, waaronder Maleisië.
En, verkocht?
Nee, nog niet. Het ging heel snel toen in het voorjaar van 2015 de Chinezen van Go Scale Capital een bod uitbrachten van 2,9 miljard dollar voor een belang van 80,1 procent in Lumileds. De hoofdprijs, werd er door analisten en mediavolgers gefluisterd en geroepen. Maar het was een Amerikaanse toezichthouder met de naam Cfius die een streep door de rekening zette. Aangezien de R&D poot in de VS staat, mocht die autoriteit er iets van vinden. De 'Committee on Foreign Investments in the United States', keurde de investering vanuit China af. Waarom weet niemand, maar marktvolgers vermoeden dat de Amerikanen liever niet willen dat er hoogwaardige kennis weglekt uit hun land. Een lobby vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken mocht helaas niet baten.
En nu?
'Geen haast hoor, ik verwacht niet dat Lumileds voor deze zomer wordt verkocht', liet topman Van Houten deze weten bij de presentatie van de kwartaalcijfers van het laatste kwartaal. De blokkade was in ieder geval een behoorlijke dreun voor Philips. Van Houten en co zullen bij een andere koper met een lagere prijs genoegen moeten nemen. Volgens schattingen van Philips-volgers gaat het minstens om een verschil van 400 miljoen euro.
En Philips Lighting dan?
Miljarden lampjes (gloei, spaar, led, Hue) heeft Philips ooit geproduceerd, maar ook de roemruchte lichtdivisie staat in de etalage. Philips haalt daar nog steeds zeven miljard euro aan omzet uit, grofweg eenderde van de totale omzet uit 2015. Dus de huid wordt duur verkocht, mag je verwachten. De komende maanden start de stoelendans. Deze week werd bekend dat het Britse Melrose ruim 4 miljard pond (5,3 miljard euro) wil neertellen voor de lichtdivisie. Is dat genoeg voor de aandeelhouders? Andere partijen die interesse toonden zijn private-equitypartijen KKR, CVC Capital Partners en Bain Capital. Producten waarmee Philips de slimme huiskamers probeert in te komen zijn de Hue lampen en de Hue lampenstrips.
Wordt vervolgd.
Nog meer Frans van Houten?
- Frans van Houten: 'Stop met wijzen naar elkaar'
-
De 10 beste bestuurders van Nederland
-
Profiel Frans van Houten op MT.nl
- Open brief aan Frans van Houten
Geraadpleegde bronnen: Philips, Financieele Dagblad, Wikipedia