De Nederlandse topmanager woont in een huis van negenenhalve ton, liefst in Het Gooi of in Wassenaar. En als hij de afgelopen jaren een flinke bonus heeft opgestreken, steekt hij die meteen in een nieuwbouwproject. Dat blijkt uit een inventarisatie van Management Team.
Wat u ook leest over buitenlandse handelaren in zwerfkapitaal, die als sprinkhanen de Nederlandse beursbedrijven kaalvreten: het zijn gouden tijden voor de topbestuurders uit het Nederlandse bedrijfsleven. Zeg maar gerust ‘platinum tijden’. De vermeende aandeelhoudersrevolte ten spijt zijn onze ‘captains of industry’ er vorig jaar nog meer op vooruit gegaan dan in 2004.
Voor wie het naadje van de kous wil weten over, zeg, de salarissprong van Jeroen van der Veer, en geen zin heeft om het jaarverslag van Shell erop na te slaan, heeft de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) een aparte website gemaakt: bestuursvoorzitter.nl. Reuze handig en informatief. Een greep uit de cijfers die daar zijn te vinden: de totale beloning van de vijfentwintig AEX-bestuurders steeg in 2005 met maar liefst 66 procent. En dan zijn inkomsten uit langetermijnbeloningen, zoals optie- en aandelenpakketten, niet eens meegerekend. Nog zo’n optelsom. Als de beloningen van alle 160 bestuursvoorzitters van beursgenoteerde ondernemingen bij elkaar worden opgeteld, dan levert dat een toename op in één jaar van 27 procent.
Waar vloeit al dat geld heen? Wat doet zo’n Jeroen van der Veer met die 3.789.246 euro die hij van Shell op zijn rekening kreeg bijgeschreven? Nu is via de normale wegen het bestedingspatroon van een Van der Veer lastig in kaart te brengen, althans voor wie de legale weg wil bewandelen. Toch staat de geïnteresseerde buitenstaander sinds jaar en dag één openbare bron ter beschikking: het Kadaster. Opgericht in 1832 en anno 2006 nog steeds gegrond op het principe dat alle eigendomsrechten van onroerend goed moeten worden geregistreerd en door iedere burger kunnen worden ingezien. Ook dat van u en mij.
Dat levert leuke inkijkjes op. Laten we bij Jeroen van der Veer blijven. In 1992 kocht hij voor 1,2 miljoen gulden (572.898 euro) een vrijstaande villa aan de Koekoekslaan in Wassenaar. In het voorjaar van 2005 stortte hij 2,5 miljoen euro op rekening van notariskantoor Geurts & Den Hartog, waarna werd overgegaan tot de levering van een perceel bosgrond aan de Buurtweg ter grootte van anderhalve hectare. De oplettende lezer weet inmiddels dat Van der Veer een fervent hardloper is met meerdere marathons op zijn naam, maar een privé-bos om zijn rondjes te rennen? Nee, hij heeft er sinds de aankoop een nieuwe villa op laten bouwen. Wanneer het pand zal worden opgeleverd is onduidelijk. Zijn oude woning is nog niet verkocht, en in juni werd er nog een kapvergunning aangevraagd voor de nieuwbouw.
Van der Veer bevindt zich in Wassenaar in goed gezelschap. Maarten Hulshoff, de baas van Rodamco Europe, Jan de Kreij van Corio en John Paul Broeders van Vopak wonen in de buurt, Broeders binnenkort zelfs om de hoek. Als we AEX- en Midkap-bestuurders in een op woonplaats gesorteerde lijst zetten, dan blijkt het Zuid-Hollandse villadorp zelfs de favoriet te zijn.
De bestuurders hechten duidelijk aan plaatsen in de Randstad, nabij de grote steden. De regio Utrecht met Het Gooi is populair (Klaas Wagenaar, Ben Noteboom, Hans Wijers), maar ook de hoofdstad blijft in trek.
Weer andere bestuursvoorzitters blijven gewoon op de plek wonen waar hun carrière ooit van start ging. Gerard Kleisterlee rijdt elke dag op en neer van zijn villa in Eindhoven, die hij in 2000 nog liet uitbreiden, naar de Breitner-toren aan de Amstel. Volgens een oud-manager van Philips kon Kleisterlee na zijn benoeming tot voorzitter van de raad van bestuur maar moeilijk wennen aan een auto-met-chauffeur. De eerste maanden ging hij met de trein naar Amsterdam, zoals hij dat jarenlang had gedaan. Eerste klas, dat dan wel. Peter Bakker van TNT, dat we tot voor kort TPG Groep moesten noemen, werkt in Hoofddorp maar is blijven wonen in de Rotterdamse wijk Kralingen, in het huis dat hij kocht toen hij net een jaar in de raad van bestuur zat.
De bokaal voor meest opmerkelijke woning valt toe aan Rijkman Groenink. De voorman van ABN Amro woont in een monumentale molen aan de Vecht. Als je erover nadenkt niet de makkelijkste woning, met veel trappen en weinig vloeroppervlak, maar Groenink heeft de begane grond behoorlijk in de breedte laten uitbreiden.
Ingeklemd tussen de Nigtevechtseweg en de Vecht is molen De Ruiter zo op het oog niet al te best te beveiligen en misschien is dat wel de reden dat Groenink een nieuwbouwproject heeft lopen in het nabijgelegen Loenen aan de Vecht. Een huis staat er nog niet, maar de registers van het Kadaster laten zien dat Groenink en zijn vrouw Irene in 2001 voor 535.461 euro aan bos en weiland kochten, in 2002 gevolgd door nog een terrein van 941.722 euro.
Ook Joop van Oosten, de topman van de BAM Groep, zit tussen de bouwtekeningen. Voor 667.500 euro kocht hij onlangs een appartement in een nog te bouwen complex aan de Laan van Meerdervoort in Den Haag.
Slechte beveiligingsmogelijkheden waren eerder dit jaar voor Anders Moberg (Ahold) reden om zijn kapitale woning aan de Oranje Nassaulaan in Amsterdam Oud Zuid in de verkoop te zetten. De Telegraaf wist te melden dat Moberg en zijn gezin op zoek zijn naar een onderkomen elders in de stad. De vraagprijs is onbekend, maar huizen in de buurt gaan voor rond de 3 miljoen van de hand. Moberg betaalde 2,7 miljoen in 2003 en liet het pand daarna verbouwen. “Als die beveiligingskwestie de rol speelt die de Telegraaf haar toedicht, dan is het toch raar dat ik Moberg regelmatig met AH-tas door de buurt zie lopen,” laat een advocaat weten. Maar dat kan natuurlijk gaan om een incognito werkbezoek van Moberg.
Een analyse van de koopsommen die zijn betaald, brengt een sterke tweedeling aan het licht. Bestuurders van AEX-fondsen zitten overduidelijk in het duurdere segment van de woningmarkt, met een gemiddelde van 1,3 miljoen euro. De Midkap-bestuurders leggen gemiddeld 648.041 euro op tafel voor een privéwoning. Niet meegerekend zijn vijftien bestuurders die over de grens wonen, huren, of waarvan de koopsom zover terug in het verleden is betaald, dat deze niet via het Kadaster is te achterhalen.
Maar AEX of Midkap, van alle villadorpen die Nederland rijk is blijkt Aerdenhout niet in trek te zijn bij de huidige generatie directievoorzitters. Toeval, of is er meer aan de hand? “Aerdenhout niet in trek? Integendeel,” roept een verbaasde Huib Haije, eigenaar van makelaarskantoor Aerdenhout en Omstreken. “Roel Pieper woont hier om de hoek, en ik heb zelf Leo van Wijk nog geplaatst.”
Ja, laten dat nou net geen bestuurders zijn van een beursfonds. Maar nu we Haije toch aan de lijn hebben, kunnen we hem meteen de vraag voorleggen of bedrijven financieel bijspringen bij de aankoop van een woning. “Vroeger kwam het heel vaak voor dat bedrijven garant stonden voor huurpenningen,” legt Haije uit. “De NAM en Shell deden dat onder meer. Nu zie je, omdat er sneller van functie wordt gewisseld, dat bedrijven niet langer garant staan en eerder geneigd zijn om een vergoeding te verrekenen met de salarissen.” Ook komt het voor dat een onderneming de kosten koper vergoedt om de verhuizing van een buitenlandse bestuursvoorzitter naar Nederland te vergemakkelijken. Maar een onderneming die bijspringt in de koopsom? Haije ziet het nooit. “Hooguit dat als een topman van de KLM naar het buitenland gaat, de KLM dan zegt: dat verkoopverlies dat je nu neemt, nemen wij wel voor onze rekening.”
Het topsegment in de woningmarkt heeft slechte tijden achter de rug. Villa’s van meerdere miljoenen stonden tot begin dit jaar gemiddeld veertien maanden te koop. Nu is dat tien tot twaalf maanden, maar vrije kavels zijn nog steeds schaars. Bovendien introduceerde het kabinet Balkenende drie nieuwe belastingmaatregelen die kopers tegen zichzelf moeten beschermen. De ‘nadenktijd’ is daardoor toegenomen. De tijden van gekte zijn kortom voorbij, zegt Haije, die wel zonlicht achter de wolken ziet. “Duurdere huizen worden niet meer uit je handen getrokken, zoals in 1995. Maar gekocht wordt er nog steeds. Kwaliteit verloochent zich niet.”
Hoe staat het à propos met het huis van de in ongenade gevallen Cees van der Hoeven? Op funda.nl, waar het woningaanbod van de gezamenlijke NVM-makelaars is in te zien, staat de villa aan de Stille Plas in Loosdrecht al anderhalf jaar te koop (voor de nieuwsgierige: tik in Nieuwe Loosdrechtsedijk). Vraagprijs: 6,4 miljoen euro. Nog geen jaar geleden stond er 10 miljoen op het prijskaartje, maar dat bedrag is dus inmiddels met 40 procent naar beneden bijgesteld. De voormalige Ahold-topman heeft schulden, niet in het minst door de kolossale juridische kosten van zijn proces. Zijn makelaar houdt er op Funda de moed in: ‘Exclusieve woning aan het water!’
De foto’s van het interieur overziend, valt de onmiskenbare hand op van Annita van der Klooster, zijn tweede vrouw. Veel wit en goud, met retroklassieke elementen. Geen moderne fratsen. Van der Hoeven kocht de grond in 1997 en 2000, voor 1,1 miljoen euro. Is die vraagprijs dan niet een beetje overdreven? “Haha, daar stond eerst een hele eenvoudige woning,” lacht makelaar Wim Graal. “Er is een compleet nieuwe villa op gebouwd.” Om vervolgens over te gaan op een verkooppraatje. “Prachtig, ligt aan de Stille Plas, maar toch beschut. Een heel gewilde locatie.” Ja, het gaat weer goed met de verkoop van luxe huizen in Het Gooi, het werkgebied van Graal Makelaardij. De beursklap kwam hard aan in de makelaarswereld, maar het einde van de malaise is in zicht. “Sinds een half jaar gaat het beter,” zegt Graal. “Het trekt weer aan. Er zijn meer overnames, bedrijven worden gesplitst en verkocht. Dan zijn er altijd wel twee, drie of soms tien partijen die er een flink aantal miljoenen aan overhouden.” Om triomfantelijk te vervolgen: “En die zie ik weer.”
