Dat hogere r&d-uitgaven niet automatisch leiden tot meer innovaties is bekend. Gaat het TomTom lukken om te bezuinigen én de innovatiekracht te verbeteren?
TomTom maakte donderdag bekend 457 banen te schrappen. Dit komt neer op 10 procent van het personeel. Hierbij worden de r&d-activiteiten van het bedrijf geherstructureerd.
Volgens de Amerikaanse managementgoeroe Geoffrey Moore is het een teken van gebrek aan innovatiekracht als een bedrijf veel investeert in een verzadigde markt. De uitgaven van de onderneming leiden niet tot de volgende baanbrekende innovatie waarmee de concurrentie wordt afgeschud. Moore heeft dit visueel inzichtelijk gemaakt:
In een innovatief sterk bedrijf (linkerschema) krijgen nieuwe innovaties de ruimte om tot wasdom te komen. In een bedrijf dat daarentegen innovatiekracht ontbeert, (rechterschema) worden schaarse middelen ingezet in een poging uit bestaande producten zo veel mogelijk winst te schrapen.
Bron: dealingwithdarwin.com
TomTom opereert in een verzadigde markt
Wat Moore in het rechterschema schetst, ziet eruit als een beschrijving van de situatie bij TomTom. De kernactiviteiten van het bedrijf spelen zich af op de verzadigde en stagnerende markt voor navigatiekastjes. Hier is sprake van hevige concurrentie en dalende prijzen. Ook hangt de dreiging van vervangingsproducten boven de markt zoals apps voor de smartphone.
Volgens Moore gaat innovatie verder dan alleen de r&d-afdeling. Als er te veel focus ligt op onderzoek wordt dit een rem voor de innovatiedrift elders in de onderneming. Zo bezien lijkt de herstructurering van TomTom in het straatje van Moore te passen. Het bedrijf zegt zelf ook verbetering van de innovatiekracht voor ogen te hebben. De efficiënctie moet verbeteren en de time-to-market verkorten.
“Dat zegt eigenlijk: ‘jongens, we hebben dure r&d’. Rendeert het wel en leidt het wel snel genoeg tot nieuwe producten en diensten? Eigenlijk zeggen ze de ontwikkelingspijp is te traag”, constateert hoogleraar strategisch management en ondernemingsbeleid Henk Volberda van de Rotterdam School of Management van de Erasmus Universiteit.
Van Innovatie 1.0 naar Innovatie 3.0
Hij denkt desondanks niet dat TomTom er goed aan doet te snijden in r&d. Volgens hem gaat het erom dat bedrijven een cultuur creëren waarin innovatie kan gedijen. Ze moeten doen aan ‘sociale innovatie’, of 'Innovatie 3.0'. Versie 1.0 richt zich puur op het investeren in r&d, versie 2.0 op investeren in kenniswerkers. “Innovatie 3.0 is dat je je realiseert dat het net zo belangrijk is dat je kijkt naar een platte manier van organiseren en een andere manier van leidinggeven.”
En TomTom heeft zo’n cultuur eigenlijk al. “Ik vond TomTom zelf een voorbeeld van een Apple-achtig bedrijf. Ze hebben aan market-creation gedaan.” Hij denkt dan ook dat TomTom zich moet richten op een volgende doorbraak.
Lees ook:
- Eind aan de mythe – Meer r&d, meer innovatie?
- Opkomst van een r&d-reus
-
De 25 grootste innovators – gamechangers
-
Zet in op sociale innovatie