De top van het bedrijfsleven krijgt binnenkort riante eindbonussen uitgekeerd. Obama voorkomt dat bij bedrijven die gered zijn met staatssteun. "Schaf de bonus niet af."
De Amerikaanse overheid maakt een einde aan buitensporig hoge topsalarissen bij zeven grote banken en autoproducenten die overeind zijn gehouden met staatssteun. De top 25 van best verdienende medewerkers moet gemiddeld 90 procent inleveren. De maatregel geldt voor grote concerns zoals Bank of America, Citigroup, Chrysler en General Motors. Hiermee is volgens President Barack Obama een belangrijke stap gezet, maar er zijn meer maatregelen nodig om de salarissen te beteugelen.
Ophef
De maatregel is onder andere genomen nadat er een complete volkswoede was uitgebroken vanwege het feit dat op Wall Street bekend werd dat dit jaar weer miljarden aan bonussen worden uitgekeerd. Toch zijn lang niet alle Amerikanen zo enthousiast over de maatregel die hun president nu heeft ingevoerd. Velen vrezen dat de overheidsbemoeienis in de salarissen een eerste stap is naar totale bemoeienis met de salarissen in het bedrijfsleven. Dus ook bij gezonde bedrijven die geen staatssteun hebben ontvangen.
G20
De maatregelen die de Amerikaanse overheid nu getroffen heeft gaan overigens veel verder dan de afspraken die de G20-landen in september in Pittsburgh hebben gemaakt. En dat terwijl de aanwezige landen destijds juist verwachtten dat de VS het meest zou gaan tegenstribbelen bij de afgesproken maatregelen om de bankiersbeloningen te beperken.
Loon in natura
Naast de hoge bonussen en het inleveren van een deel van het salaris, zijn ook de extra's voor deze met staatssteun overeind gebleven bedrijven in het vervolg taboe. Gouden handddrukken, exclusieve uitjes, een privéjet, en zelfs een chauffeur van de baas moet in het vervolg vooraf overlegd worden. Of daartoe ook het loon in natura behoort, zoals misschien een mooie auto voor de bazen van General Motors en Chrysler, is onbekend. De Nederlandse manager ziet een systeem van het salaris (deels) in natura uitbetalen wel zitten, blijkt uit eerder onderzoek. Waarschijnlijk zijn er op momenten als deze meer voorstanders voor te vinden.
Afschaffen
Belonen met geld staat tegenwoordig niet alleen uit morele maar ook uit praktische overwegingen ter discussie. Toch is de kans klein dat bonussen in het bedrijfsleven definitief worden afgeschaft. "Een bonus is geen speeltje. Het is een belangrijk instrument om de doelen van de organisatie te realiseren."
Enkel het woord zelf moet worden afgeschaft en vervangen door beloningen, vindt Erik Schouten, hoofd arbeidsvoorwaarden bij werkgeversorganisatie AWVN. Want een bonus klinkt als een leuk extraatje en dat is het niet. "Topmensen moeten zorgen voor langetermijnprestaties. Die moet je dus geen bonus geven voor kortetermijncijfers. Dat is helaas wel vaak gebeurd. Maar het zou zonde zijn om daarmee meteen het onderwerp prestatiebeloning af te serveren. De bonus draagt niet de schuld van de kredietcrisis. Ik zou bijna zeggen: integendeel. De bonus staat juist nog in de kinderschoenen."