De eigen baas ‘managen’ krijgt steeds meer aandacht. Onlangs verscheen er (weer) een boek over, en u kunt er ook al voor studeren.
Manage Your Boss, Leiding geven en leiding ontvangen
Michiel Spanjer & Andre Weber (Noordhoff, 166 pagina’s)
Een van de attracties van de tv-serie Mad Men is dat ze ons een spiegel voorhoudt; ze laat zien dat wat we nu vanzelfsprekend vinden, zo’n 50 jaar geleden totaal anders was. De relatie van de baas met zijn ondergeschikten is een voorbeeld. In 1962 is er een kruiperige, zelfs ronduit angstige sfeer onder de werknemers van het reclamebureau uit de serie, in hun relatie met hun chefs. De bazen Don Draper en Roger Sterling zijn oppermachtig en hun gedrag staat nooit ter discussie, ook al misdragen ze zich geregeld.
Baas versus ondergeschikte
De onderlinge relatie heeft in die halve eeuw een opmerkelijke evolutie doorgemaakt. Na het tijdperk van de medezeggenschap en democratie op de werkvloer brak de periode aan van de kenniswerker waaraan zijn baas, om met Weggeman te spreken, helemaal géén leiding meer mocht geven. De relatie baas-ondergeschikte is anno 2010 een precair evenwicht waarbij duidelijk sprake is van wederzijdse afhankelijkheid. Formeel gesproken is er nog steeds een machtsverschil, maar gezien alle gevoeligheden moet daar voorzichtig mee worden omgegaan. De relatie is zo precair dat het machtverschil vaak wordt weggemoffeld: we doen alsof we allemaal gelijk zijn op de werkvloer – een toneelstukje dat dagelijks in talloze bedrijven wordt opgevoerd (zie hier wat ik daar eerder over schreef).
In dat licht moet de toenemende belangstelling voor het ‘managen van je eigen baas’ worden gezien. Ook hier klinkt die gelijkwaardigheid in door. Niet alleen moet de baas leren om zijn of haar mensen te besturen, de mensen kunnen evengoed leren hem of haar te besturen. Want ook al zijn we gelijkwaardig: de baas heeft het nog steeds voor het zeggen, maar als je de baas goed ‘stuurt’ kun je zorgen dat je eigen doelen dichterbij komen.
Manage Your Boss
In 1980 schreven John Kotter en John Gabarro al een klassiek artikel in Harvard Business Review over deze materie. Toch duurde het nog decennia voordat de rationele manier om met de baas om te gaan bredere ingang vond. Afgelopen jaren verschenen er meer boeken, in Nederland werden cursussen voor werknemers gehouden en aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) werd de leergang Manage Your Boss georganiseerd. Het onlangs verschenen boek van Spanjer en Weber is het leerboek bij deze opleiding. Het boek behelst niet veel meer dan een samenvatting van veel bestaande managementideeën, met als onderliggende gedachte dat als je je baas helpt, je indirect daarmee jezelf helpt.
Opstandigheid
Het is hoe dan ook een interessante ontwikkeling. We komen uit een tijdperk waarin de Nederlandse cultuur kan worden bestempeld als anti-autoritair; bazen en machthebbers zijn per definitie verdacht, en ‘lekker rebels’ is een cultuurideaal. De rationele houding ten opzichte van het werknemerschap uit de leergang van de HAN staat daar diametraal tegenover. Zou de nieuwe generatie studenten de laatste resten opstandigheid van de provo-generatie van zich afschudden? De toekomst zal het leren.
>Bestel het boek 'Manage your boss'
>Meer lezen over interessante en leerzame boeken? Ga naar mt.nl/boeken
Oogst van de week (slideshow)
De bestverkochte managementboeken van dit moment op managementboek.nl:
