Na het zoveelste voedselschandaal investeren steeds meer consumenten direct in de lokale boer. Zes agrarische crowdfunding-ideeën.
Paardenvlees dat verkocht werd als rundvlees, bespoten groente en ongewenste bacteriën in etenswaren. Soms lijkt het alsof het voedsel uit de supermarkten verre van veilig is. Niet gek dus dat de consument steeds beter wil weten waar zijn eten vandaankomt en er verzekerd van wil zijn dat het biologisch en duurzaam geproduceerd is. Maar het voedsel helemaal 'van zaadje naar karbonaadje' zelf produceren is weer te veel gevraagd. Dat biedt ruimte voor een nieuw businessmodel: crowdfunding voor boeren. De consument krijgt de biologische groenten, fruit, vlees, zuivel en wijn van de boer om de hoek en de boer is verzekerd van een minimale afname.
Een greep uit de (innovatieve) crowdfunding-projecten in het boerenlandschap:
#1. Crowd Butching
Bijna iedereen lust wel een lekker stukje vlees. Maar alle commotie afgelopen jaar over vervuild en vermengd vlees, maakt de consument huiverig. Zelf Bertha 1 in de achtertuin vetmesten is voor de meesten echter ook geen goed alternatief. Sinds begin dit jaar is er een oplossing in de vorm van Koop een koe.nl. Hier koop je je eigen koe, of een deel ervan. Zodra de hele koe verkocht is, wordt het beest geslacht en ligt je vriezer vol vlees waar je met 2 man makkelijk een maand van kunt eten. Wel de lusten, niet de lasten. De eerste twee koeien zijn inmiddels zo goed als volledig verkocht.
#2. Van zaadje tot karbonaadje
Wie meer van speklapjes en karbonaadjes houdt, kan terecht bij Eko boerderij 't Helder. Zij proberen middels de crowdfundingsite Share2start voldoende geld op te halen om het bedrijf verder te kunnen ontwikkelen. Zo kun je onder andere een biggetje 'van zaadje tot karbonaadje' adopteren. In ruil voor een geldbedrag waarmee je de boer en boerin helpt om het biologisch bedrijf voort te laten bestaan, krijg je nadat jouw big groot is geworden een vleespakket. Inmiddels hebben ze binnen drie weken al 108% procent van hun gewenste bedrag opgehaald middels crowdfunding.
#3. Het moderne moestuintje
Een moestuintje is leuk, maar tijdrovend. Maar die bespoten groente die van heinde en ver de supermarkt in worden gevlogen, wil de gemiddelde consument liever ook niet. Het groenteabonnement is dan ook een gat in de markt. Dat blijkt althans uit de diverse bedrijfjes die de laatste jaren zijn ontstaan. Zo is er het wekelijkse kistje van Sprout-challenger Ruud Maaz. Daarin vind je groenten, fruit, zuivel, vlees, vis en brood. Volgens Maaz is online biologisch boodschappen doen een groeimarkt.
Overigens is er een soortgelijk initiatief voor het bedrijfsleven. Bij de Buurtboer (eveneens Sprout-challenger) kunnen bedrijven een abonnement op een gezonde biologische kantoorlunch afsluiten. Daarvoor krijgen ze dagelijks of wekelijks een kistje vol verse en lokale producten geleverd.
#4. Een wortel voor een zonnepaneel
Banken zijn nog steeds huiverig om geld aan bedrijven uit te lenen. Andersom zien steeds meer bedrijven weinig brood in geld lenen en met hoge rente terugbetalen. Dus wat doe je dan als je geld nodig hebt voor zonnepanelen om je bedrijf nog duurzamer te maken? Dan klop je aan bij je klanten. Je vraagt ze of ze vijf jaar vooruit willen betalen, zodat jij de producten die zij middels een abonnement wekelijks ontvangen nog groener kunt produceren. Win-win, toch? In mei 2012 stuurde biologisch groenteabonnement Landzicht een mailing uit naar hun klanten met het verzoek te investeren in zonnepanelen. Uiteraard in ruil voor een vijfjarig groenteabonnement. Binnen een week hadden zich al 50 mensen aangemeld, het aantal dat nodig was. Uiteindelijk hebben ze zelfs 58 geïnteresseerden moeten teleurstellen. En de zonnepanelen? Die hangen er sinds augustus 2012.
#5. Een eitje hoort erbij
Een eitje hoort uiteraard ook bij het biologisch ontbijt. Natuurlijk kun je daarvoor bij de boer langs gaan en wat eitjes rapen. Met een beetje mazzel heeft de boer dat zelfs al voor je gedaan. Nog leuker wordt het om je eigen kip te adopteren. Om een burenruzie wegens stank- en geluidoverlast te voorkomen, blijft de kip gewoon bij de boer op het erf rondscharrelen. In ruil voor de adoptie krijg je wekelijks een bon om een doosje eieren in de dichtstbijzijnde winkel af te halen. Dat betekent uiteraard wel dat je, anders dan bij de andere abonnementen, niet de eieren van je eigen kip krijgt.
#6. Eigen wijn laten kweken
Wat is er leuker dan je vrienden, familie en klanten je eigen flesje wijn inschenken? Ook daarvoor schieten de initiatieven uit de grond. Althans, bij voldoende animo. Zo zijn er plannen om bij Wageningen een wijngaard te starten middels crowdfunding. Consumenten kunnen daar een wijnstok adopteren. Eén wijnstok staat gelijk aan één fles wijn. Omdat de consument de stok 5 jaar vooruit moet betalen, heeft de boer voldoende geld in kas om alle opstartkosten te betalen zonder bij de bank te moeten leuren om geld. Ook andere wijnboeren maken al gebruik van het concept, bij sommigen is de prijs lager, maar deel je mee in de risico's. In dat geval betekent een slechte oogst geen fles wijn. Hoewel de kans dat dat gebeurt vrij klein is.
Laatste beeld via Flickr