Zijn bedrijven die opereren in ontwikkelingslanden weldoeners of profiteurs? Ontwikkelingsorganisatie NCDO onderzocht het. “Elke dollar aan salaris draagt vijfvoudig bij aan de ontwikkeling van de economie.’’
Onderzoekers René Kim en Bart Meijs onderzochten, in opdracht van ontwikkelingsorganisatie NCDO, welk effect bierbrouwer SLB, eigendom van Heineken, heeft op Sierra Leone.
De resultaten stemmen de top van de Amsterdamse brouwer ongetwijfeld vrolijk: elke dollar die het bedrijf aan salaris uitkeert, wordt vijf maal opnieuw uitgegeven in het land. De bierbrouwer zorgt voor werkgelegenheid in de brouwerij, maar ook indirect: transporteurs en bierverkopers zijn verzekerd van een vast inkomen. Kim: “Vaak wordt gedacht dat alleen de rijken profiteren van de komst van multinationals, maar dat is niet het geval. Ook de allerarmsten profiteren per saldo van het bestaan van de bierbrouwer. Ze zijn financieel niet in staat om de producten te kopen, maar kunnen wel aan de slag in bedrijfstakken die voorheen niet bestonden.’’
Voor het onderzoek zijn ook de indirecte effecten op de economie onderzocht. Hieruit blijkt dat de pure aanwezigheid van een bedrijf al positief kan zijn. “De manier waarop een bedrijf zaken doet maakt een groot verschil’,’ aldus mede-onderzoeker Meijs. “Heineken heeft bijvoorbeeld een project gestart om geïmporteerde gerst te vervangen door Sorghum, dat in tegenstelling tot gerst wel in tropische gebieden groeien wil. Dat kostte het bedrijf 210.000 dollar. Van dat bedrag profiteerden drieduizend boeren, de allerarmste bevolkingsgroep. De totale impact van het project op de lokale productie bleek uiteindelijk bijna een miljoen dollar.’’
Toch is er ook kritiek op het onderzoek. Vooral Gine Zwart van ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib is kritisch. “Dit onderzoek presenteert alleen de positieve gevolgen van de aanwezigheid van Heineken. Maar dat is niet het hele plaatje: er zijn ook negatieve gevolgen, die dus niet genoemd worden. De negatieve gevolgen van alcoholgebruik, het grote beslag dat een bierbrouwer legt op de voorraad schoon drinkwater, waaraan in Sierra Leone een groot tekort is; het zijn maar twee voorbeelden.”
(Nederlands Dagblad)
