Het zuivelbedrijf over duurzaamheid: ‘Je ziet bedrijven met die afvinklijstjes, ik word daar zo moedeloos van.’
Wie duurzaam wil ondernemen, kan niet om certificering heen. Sinds de oprichting in 1978 van het eerste milieukeurmerk, de Duitse Blaue Engel, zijn er wereldwijd zo’n 500 nationale en internationale keurmerken verschenen die allemaal minimaal één aspect van duurzaamheid voor hun rekening nemen. Het gros – zo’n 450 – is een milieucertificaat, maar er zijn ondertussen ook tientallen labels die de sociale kant van maatschappelijk verantwoord ondernemen afdekken. Met de groei van de certificeringsindustrie, kwam ook de kritiek. De premie die de consument betaalt op Fairtrade-producten zou de producenten in ontwikkelingslanden niet of nauwelijks bereiken. En waarom hebben we überhaupt al die verschillende duurzaamheidscertificaten nodig?
Doolhof
Voor een bedrijf dat zijn eerste schreden wil zetten op het iMVO-pad (internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen), is het een doolhof. Hoe kies je het vignet dat het meest relevant is voor jouw markt en product, wat zijn de kosten en wat levert het op? Dat veel bedrijven hier geen antwoord op hebben, werd bevestigd door een fameuze studie die consulting firma SustainAbility in 2011 publiceerde. Consumenten, maar ook ondernemers, zagen door de bomen het bos niet meer, luidde de boodschap.
Duurzaamheid is werkwoord
Jaap Petraeus, manager corporate environmental affairs & sustainability bij FrieslandCampina is het daar volledig mee eens. ‘Je ziet bedrijven bezig met die afvinklijstjes, ik word daar altijd zo moedeloos van. Is het lijstje ingevuld, dan denken ze dat ze klaar zijn. Helaas wordt nog wel eens vergeten – en daar zijn die logo’s in mijn ogen mede debet aan – dat duurzaamheid een werkwoord is. Het is een proces van continue verbetering en daar ben je nooit klaar mee, zeker als je zoals wij de doelstelling hebt om de totale keten te verduurzamen.’
Dairy Development Programma
Bij de fusie in 2009 van Campina en Friesland Foods verankerde het nieuwe bedrijf duurzaamheid in de strategie die werd ontworpen richting 2020. Het betekende systematisch werken aan zaken als kwaliteit, verduurzaming van de productieprocessen (energie- en watergebruik, management afvalstromen) en verduurzaming van de melkveehoudende bedrijven binnen de coöperatie.
Internationale dimensie
Maar de duurzame doelstelling kreeg twee jaar geleden ook een internationale dimensie, in landen in met name Oost-Azië (Indonesië, Thailand, Vietnam) en Afrika (Nigeria) waar FrieslandCampina actief is. Daar werd onder de naam Dairy Development Programme een operatie opgestart die in totaal zo’n 100.000 lokale melkveeboeren via verschillende programma’s en samenwerkingen moet helpen de kwaliteit van hun melkproductie te verhogen en de productiviteit van hun vee flink te doen toenemen.
Permanente verbetering
De melkproducent is terughoudend in het gebruik van duurzaamheidslogo’s. Petraeus: ‘Wij maken gebruik van een internationaal erkende standaard als ISO 26000 (geen certificering), waarvan we de structuur gebruiken om effectief over onze inspanningen op duurzaamheidsgebied te kunnen communiceren. Maar laat je het daarbij, dan laat je veel liggen. Wij kunnen op veel vlakken veel beter presteren dan ISO dicteert en dan wordt het interessant. Want als je dat doet, ga je je het onderwerp pas toe-eigenen. Duurzaamheid wordt dan echt iets van ons, met eigen expertise en echte beleving bij onze mensen. Zo wordt het een vast onderdeel van het dagelijks proces binnen ons bedrijf en gaat het mee in onze cyclus van permanente verbetering. Daar komt geen logo aan te pas.’
Geen einddoel
Wil een grote klant van FrieslandCampina vervolgens per se een bepaalde duurzaamheidsstandaard zien, dan zorgt het bedrijf daarvoor. Petraeus: ‘Voor bepaalde klanten regel je dat gewoon.’ Petraeus is dan ook niet principieel tegen certificering. ‘Mits goed gekozen, kan verwerving van een duurzaamheidslogo een prima start zijn om je te bekwamen in het onderwerp, en het kan je marktpositie aanzienlijk verbeteren. Maar zie het als een startpunt, een middel. Niet als het einddoel.’
Meer lezen over iMVO:
-
De 3 valkuilen van sociaal ondernemen
- Tony’s Chocolonely: ‘Op keurmerken vertrouwen is te makkelijk’
- Hoe financier je duurzame groei?
- John Morrison: ‘We zijn allemaal medeplichtig’
-
Belasting betalen is óók MVO
