Ceo Arnoud Kamerbeek heeft bij Delta na een salarisrel het veld geruimd. Wie gaat het nutsbedrijf door haar hoofdpijndossiers loodsen?
Het vertrek van ceo Arnaud Kamerbeek komt voor energiebedrijf Delta uit Zeeland op een zeer ongelegen moment. De enige kerncentrale van Nederland, Borssele, moet ontmanteld worden. En dat staat er ook nog een grootscheepse splitsing op stapel, misschien wel de grootste herorganisatie voor 'multi-utility' Delta.
Salarisrel
Deze week moest Goudhaantje Arnaud Kamerbeek (42) het veld ruimen. Breekpunt is zijn salariseis van 520.000 euro., 120.000 euro meer dan wat hij in 2015 verdiende. Voor de Provinciale Staten van Zeeland, aandeelhouder in Delta, een onoverbrugbare horde. De enige uitweg bleek het aanzeggen van de jonge topman. Deze is nu – na wekenlang getouwtrek – met de Raad van Commissarissen op een ‘afzwaaibonus’ van 8 ton overeengekomen. Cees Maas, de president-commissaris zal onder druk van de provincie hoogstwaarschijnlijk ook gedwongen moeten vertrekken.
Inschattingsfout?
De ontstane commotie komt voor Delta op een zéér ongelegen moment. En dat terwijl 2016 een zeer belangrijk jaar is voor de Zeeuwen. Het nieuws roept een aantal vragen op: heeft Delta met het wegsturen van haar topman het juiste gedaan? Weegt een salarisverhoging van 120.000 euro, wat zeker een paar (maatschappelijke) discussies waard is, op tegen de bedrijfs – en maatschappelijke belangen van Delta? En brengt het zoeken naar een nieuwe leider niet veel onnodige onzekerheid met zich mee voor een bedrijf dat al met haar knieën in het moeras staat?
De 5 uitdagingen voor de nieuwe Delta-ceo
Met het stellen van deze vragen doemen ook de uitdagingen op, mocht Delta binnenkort een (tijdelijke) vervanger vinden voor Kamerbeek. We sommen een paar uitdagingen voor Delta en haar toekomstige topman op:
1. Opvolging Arnoud Kamerbeek
De eerste prioriteit is het vinden van een opvolger die Delta door deze lentestorm kan loodsen. Het liefst een zwaargewicht die binnen de Zeeuwse politiek een potje (of twee) mag breken. Tijd is de grootste vijand voor de eigenaren van Delta. Mogelijk dat CFO Frank Verhagen, die formeel tot februari 2017 is aangesteld, als tussenpaus wordt ingezet op het hoofdkantoor in Middelburg. Een mooie klus voor de provincie Zeeland (voor de helft eigenaar) en negentien gemeenten in Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant.
2. De splitsing van het bedrijf
Sinds de energiesector in 2008 is geliberaliseerd zijn energiebedrijven verplicht om de productiepoot (de stroom) te splitsen van de netwerkpoot (de stroomkabels). In juni 2015 heeft de Hoge Raad de Nederlandse Staat in het gelijk gesteld: Delta (en Eneco) moet productie en netwerk scheiden. De deadline voor deze operatie ligt op medio 2017, over slechts anderhalf jaar. Binnen de huidige overspannen energiemarkt zit er meer marge op het onderhouden en vernieuwen van netwerken dan het verkopen van een bulk stroom. Het is een mooie uitdaging om de productiepoot weer winst te laten maken. Ook gaat de splitsing – naar eigen zeggen – 800 banen kosten. In 2014 liet Delta nog een positieve kasstroom van 94 miljoen euro zien, waarmee 20 miljoen euro aan dividend is uitgekeerd. Maar in 2016 staan de zaken er anders voor. Zo heeft Delta 200 miljoen euro aan nieuwe financiering gevraagd om haar aandeelhouders.
Gedeputeerde Carla Schönknecht, die het ontslagdossier namens de Zeeuwse Provinciale Staten heeft doorgezet, spreekt van een ‘vreselijk’ dossier. Schönknecht zegt tegenover de PZC dat Delta eind deze maand, begin april met een aantal toekomstmodellen komt.
3. Ontmanteling kerncentrale Borssele
De ontmanteling van Borssele, die enige kerncentrale in Nederland, geldt als een apart hoofdpijndossier. Allereerst is de zeer verouderde (43 jaar oud!) centrale nu al verliesgevend. Oorzaken is het jarenlange stroomoverschot in Nederland. Ten tweede gaat het uitzetten van de centrale niet vanzelf. Delta heeft maar liefst 498 miljoen euro begroot om het complex te ontmantelen. De formele eigenaar van Borssele is overigens EPZ, waar Delta een belang van 70% in heeft. De overige aandeelhouder is Energy Resources Holding BV, een onderdeel van RWE. Tijd lijkt vooralsnog niet het grootste obstakel: uiterlijk eind 2033 moet Borssele gesloten zijn.
4. Nieuwe, schonere centrales staan (bijna) niet aan
Delta doet haar best om als energiebedrijf haar stroommix schoner te krijgen en dat vordert gestaag zoals de onderstaande grafiek illustreert. Zo is eind november 2015 de kolencentrale in Borssele (van EPZ) gesloten. Een plan om het om te bouwen in een biomassacentrale is gesneuveld.
Een groter probleem zijn echter de nieuwe, schonere gasgestookte centrales: de Sloe Centrale en de ELSTA centrale. Ze zijn schoner, maar maken amper winst of zijn zelfs verliesmakend, zo staat in het jaarverslag over 2014 te lezen. Grootste oorzaak zijn goedkopere kolen, waardoor – volgens de pikorde die prijs heet – oudere, vieze kolencentrales eerder aangezet zijn dan schonere centrales. Ook de populariteit van zonnepanelen op zowel de zakelijke als particuliere markt, is een onvoorzien 'succes'.
5. De lappendeken Delta en de kritische klant
Delta is met haar mulit-utility aanpak een lappendeken van diensten en producten. Anno 2016 is dat een vreemde eend in de bijt.
Een greep uit de diensten:
- Aanbieder van televisie, internet en telefonie (Zeelandnet)
- Energieleverancier en – transporteur
- Drinkwateraanbieder (via een belang van 50 procent in Evides)
- Windmolenparkontwikkelaar
- Woonadviseur
- Afvalverwerker / afvalwaterzuiveraar
Het salarisgedoe met Kamerbeek zorgt bij 'de klant' voor veel emotionele reacties, zoals die onder de nieuwsberichten in de provinciale krant PZC te lezen zijn. Menigeen kondigt aan van energie – of internetleverancier te willen wisselen en laat de regionale trots varen. Delta is ook geen monopolist. Zo kan iemand uit Middelburg voor zijn internet of energie ook bij andere (landelijke) aanbieders terecht. De nieuwe ceo heeft dus heel wat reparatiewerk en om bestaande klanten tevreden te houden en om nieuwe klanten aan te trekken.
Cijfers Delta
- in 1991 ontstaan uit fusie Watermaatschappij Zuidwest-Nederland (WMZ) en de Provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij (PZEM)
- 3.182 medewerkers (2014)
- Ruim 1,9 miljard euro omzet (2014)
- 4 miljoen euro winst
- In 2012 is een mogelijke fusie met Eneco afgeketst
