De economische dip komt hard aan in de meeste sectoren die onze economie rijk is. Vooral de detailhandel, de horeca en de bouw hebben last van de conjuncturele tegenwind.
Maar ook de op exportgerichte sectoren als de industrie en de logistiek en infra, in 2010 nog flink konden profiteren van de aantrekkende wereldhandel, krijgen het zwaar. Nulgroei is de norm, waarbij de zorg en de agrarische sector de positieve uitzonderingen zijn. Het BBP Lees ook:
Analyse per sector van de Rabobank
> 'De kansen van ons land'groeit in 2012 met een zeer magere 0,5 pocent.
Een overzicht van de stagnatie per sector, zoals het ING economisch Bureau deze vandaag naar buiten bracht.
Krimpende industrie
De meeste vertrouwensindicatoren in de industrie en transportsector laten sinds het voorjaar van 2011 een steeds somberder beeld zien. Wereldwijd zwakt de economische groei af, daalt de groei van de wereldhandel en daarmee komt ook de groei van de Nederlandse uitvoer onder druk te staan. Naast de industrie en de transportsector lijden ook de groothandels hier onder. Sinds augustus ziet een meerderheid van de ondernemers in de industrie hun orderpositie afnemen terwijl de voorraden oplopen.
Deze combinatie is verantwoordelijk voor de lichte daling van de productie in de tweede helft van 2011. Een daling die zich voortzet in geheel 2012. Vooral die bedrijven die kapitaalgoederen produceren zoals de machine- en transportmiddelenindustrie ondervinden dalende volumes.
Detailhandel blijft gebukt gaan onder laag consumentenvertrouwen
De detailhandel, de belangrijkste poot onder de retailsector, kampt met het steeds verder wegzakkende consumentenvertrouwen. Waar exporterende sectoren in 2010 profiteerden van een oplevende wereldhandel, hebben winkeliers die nationaal opereren nog nauwelijks enig herstel ervaren. Hun marges blijven onder druk staan door de hoge inkoopprijzen als gevolg van de dure grondstoffen. Wel is daar een kleine daling te zien in de laatste maanden, maar deze heeft zich nog nauwelijks vertaald in lagere inkoopprijzen. De traditionele winkeliers hebben daarnaast nog geen antwoord op de groeiende concurrentie van de e-commerce. Internetwinkels behaalden in de eerste helft van 2011 een forse omzetgroei terwijl in de gehele detailhandel de omzet in deze periode met nog geen 1 procent steeg. Ook de horeca ondervindt in 2012 de gevolgen van de dalende koopkracht. De beperkte groei zal in deze sector vooral moeten komen van buitenlandse toeristen. Hun handel is deels afhankelijk van het imago dat Nederland heeft.
Bouw zeer negatief gestemd ondanks groei in 2011
Ondanks de best robuust te noemen verwachte groei van 2,8 procent voor de productie in de bouw in 2011, is het sentiment daar bijzonder negatief. De groei is namelijk sterk vertekend door de zachte winter eind 2010 en begin 2011. Aannemers vrezen de toekomst. De dreigende recessie maakt dat potentiële huizenkopers extra onzeker zijn. Vooral de verkoop van nieuwbouw ondervindt hiervan de gevolgen. Helemaal nu de overdrachtsbelasting is verlaagd. Waar nieuwbouw een voordeel van zo’n zes procent had op bestaande bouw is dat voordeel door de tijdelijke verlaging vermindert tot twee procent. Maar ook de zakelijke markt droogt op. De – toch al beperkte uitbreidingsplannen voor bedrijfsgebouwen – verdwijnen momenteel in hoog tempo van de agenda. In de zakelijke dienstverlening hebben architecten- en ingenieursbureaus dan ook hun omzetten nog nauwelijks zien herstellen en een verdere krimp ligt op de loer.
Het beeld is wisselend bij andere zakelijke dienstverleners. In de uitzendbranche is het vertrouwen na een stevige opleving in 2010 al weer dalende terwijl er in de facilitaire dienstverlening en in de ICT nooit sprake is geweest van een overtuigend herstel.
Agrarische sector en zorg, hoop in bange dagen
In 2012 wordt de hoogste groei verwacht in de agrarische sector (1,5 procent) en de zorg (2,6 procent). Beide sectoren zijn namelijk nauwelijks gevoelig voor de economische tegenwind. De zorgsector profiteert van de vergrijzing. Meer ouderen hebben meer en meer zorg nodig en verbruiken ook steeds meer medische hulp.
Ondanks de relatieve ongevoeligheid voor de heftige conjunctuur gaat het de landbouw niet helemaal voor de wind. De EHEC-crisis, waarbij vooral in Duitsland veel mensen stierven als gevolg van een behoorlijk mysterieuze uitbraak van de EHEC-bacterie, drukt het volume in de agrarische sector nog steeds. In de groentesector leidde de forse volume- en prijsdaling tot aanzienlijke waardevernietiging.
Somber over de gehele linie
De ING-economen tonen zich somber over de hele linie. Nu er een – tijdelijke? – oplossing lijkt te zijn gevonden voor de eurocrisis, vertaald het eerdere gedraal zich nu dan toch in echte economische gevolgen. Zo bezien wordt 2012 een zwaar jaar. Voor iedereen die niet in de zorg werkt of daar goederen aan levert.
Lees ook:
- Bedrijfsleven zet zich schrap voor de crisis
- Analyse: de kansen van ons land
- 6 trends die onze economie gaan bepalen
- Bedrijven niet klaar voor grondstoffenschaarste
