Hoe alert uw medewerkers ook zijn, overal worden fouten gemaakt. Maar als uw mensen de ruimte krijgen om hun fouten toe te geven, gaan ze beter presteren.
Je kan niet leren schaatsen zonder een paar keer te vallen. En zelfs een professioneel schaatser gaat nog wel eens keihard onderuit. Maakt dat hem ongeschikt als topsporter? Integendeel. Als hij niet zou durven te vallen zou hij nooit verder komen dan wat voorzichtige rondjes op de plaatselijke ijsbaan.
Stop met verdoezelen
Fouten maken hoort er dus bij. Toch zijn fouten op de werkvloer bij veel organisaties nog steeds taboe. Fouten moeten we voorkomen, is het uitgangspunt. ‘Maar vaak werkt dat averechts’, zegt Cathy van Dyck onderzoeker van foutculturen en consultant bij The Cats Eye. Zeker als fouten maken hard wordt afgestraft, gaat het mis. ‘Mensen zullen hun fouten dan eerder proberen te verdoezelen. Dat is zonde. Vaak maken collega’s vergelijkbare fouten. Als je daar samen over praat, kun je er als team van leren. Als fouten niet bespreekbaar zijn, komen ze pas aan het licht op het moment dat ze ernstige gevolgen hebben.’
Acceptatie en daadkracht
Organisaties die fouten accepteren en er daadkrachtig mee aan de slag gaan, kunnen hun bedrijfsresultaat met wel 10 procent verbeteren, blijkt uit onderzoek. Dat komt deels doordat er van gemaakte fouten meer geleerd wordt. Maar dat is niet het enige. In een bedrijfscultuur waar openlijk over fouten wordt gepraat, zijn werknemers zich er ook bewuster van dát er dingen mis kunnen gaan. Iedereen is wel eens moe of afgeleid, maar als je weet dat juist onder die omstandigheden een foutje zo gemaakt is, ga je extra opletten.
Bij het in kaart brengen van de ‘foutencultuur’ van een organisatie, kijkt Van Dyck onder meer naar acceptatie en daadkracht.
-
Acceptatie: in hoeverre worden fouten geaccepteerd? Valt er over te praten of is het taboe?
- Daadkracht: wordt er pro-actief opgetreden en snel gereageerd op fouten?
Organisaties die zich rechtsboven in de grafiek bevinden, presteren het best. Daar wordt geleerd uit gemaakte fouten, worden werkwijzen verbeterd en nieuwe fouten voorkomen. Van Dyck: ‘De combinatie van tolerantie en daadkracht geeft werknemers een veilig gevoel. Mensen zijn van nature geneigd om de oorzaak van een fout buiten zichzelf te zoeken. Dat is goed om je psychisch gezond te houden, maar je leert er niets van. In een veilige organisatie kun je verder kijken, ontdekken welke oorzaken je zelf in de hand hebt, en je verantwoordelijkheid nemen. Je kunt je taken daardoor beter uitvoeren.’
Die veilige cultuur is lang niet overal vanzelfsprekend. ‘Veel organisaties zitten rechtsonder in het plaatje. Fouten maken mag eigenlijk niet, die moeten juist worden voorkomen. In zo’n cultuur overheerst het gevoel dat er alles aan wordt gedaan om het proces te verbeteren, maar uiteindelijk werkt het alleen maar averechts.’
Verbeter uw foutencultuur
Als leidinggevende heeft u grote invloed op de foutencultuur van uw organisatie of afdeling. U kunt acceptatie van fouten en daadkracht bij het oplossen zelf stimuleren. Van Dyck heeft een paar adviezen.
# Geef het goede voorbeeld
‘In veel organisatie is de wil er wel om de foutencultuur te verbeteren, maar blijft het bij mooie woorden. De leidinggevende zelf is vaak nog steeds niet bereid om fouten toe te geven, of blijft uit zijn slof schieten als een ander een fout maakt. Maar de afdeling verandert pas als het management verandert.’
# Belonen in plaats van bestraffen
‘Beloon hetgene dat goed gaat in plaats van dat wat fout gaat te bestraffen. Spreek ook uw waardering uit voor de manier waarop fouten worden opgelost.’
# Zoek eerst de oorzaak, dan pas de dader
‘Als er iets misgaat, is de eerste prioriteit om de schade te herstellen en te leren hoe het volgende keer beter kan. Uitzoeken wie nou wat precies verkeerd heeft gedaan, kan daarna ook nog. Meestal werkt een hele afdeling op dezelfde manier en gaat het net bij een pechvogel mis.’
# Organiseer leergeldbijeenkomsten
‘Kom wekelijks of maandelijks bij elkaar om te praten over wat er die periode niet goed ging. Belangrijk is dat u zelf als eerste met de billen bloot gaat. Praat openlijk over uw eigen fouten, dan zullen uw medewerkers ook vrijuit vertellen. Als leidinggevenden zelf geen fouten opbiechten, durft de rest ook niet.’
Lees ook:
- Laat potentiële managers fouten maken
- Een open bedrijfscultuur met ruimte voor fouten
- Spoedcursus delegeren
- Angst voor fouten remt ondernemingszin
