De economische crisis, social media en nieuwe technologieën creëren een sociaal-maatschappelijke revolutie, meent serie-ondernemer Ronald van den Hoff. “Co-working, verbinding en gelegenheidsformaties, dat is de toekomst. Het draait om delen, geven en lenen. Traditionele organisaties en structuren bestaan over vijf jaar niet meer, er zal steeds meer een georganiseerde chaos ontstaan, met ondernemende mensen die in tientallen on- en offline netwerken actief zijn en daar verschillende rollen vervullen. Ik omschrijf het als chaordisch.”
Dit artikel komt uit Sprout Magazine. Abonnement?
Eén-op-éénrelaties zijn daarin belangrijk, meent hij, met kansen voor iedereen in het mondiale speelveld. “Een zzp’er is in de sociale media gelijk aan een bedrijf als de KLM.” Trendstrateeg Richard Lamb ziet de komende jaren een ‘borderless world’ opkomen: ‘Mensen kopen wereldwijd rechtstreeks producten bij makers en zetten daarmee bijvoorbeeld importeurs buiten spel.’
En er zijn meer voorbeelden van sectoren wier rol is uitgespeeld. ‘De Vereniging Eigen Huis creëert een gelegenheidsmarkt voor energie waarin consumenten zelf bepalen wat hun energie hun waard is. Broodfondsen voor zzp’ers maken verzekeringen overbodig. Tussenhandelaren en callcenters gaan verdwijnen, reclamecampagnes zijn niet meer nodig,’ zegt Van den Hoff. Veel sectoren staan erbij en kijken ernaar, zoals de hotelketens die het succes van AirBnb niet zagen aankomen. Een vergelijkbaar platform als Couchsurfing heeft een community van zes miljoen reizigers in meer dan 100.000 steden die hun leven en reizen delen. ‘AirBnb en Couchsurfing hebben samen 7,5 miljoen bedden tot hun beschikking waarmee ze een vernietigende slag aan de gevestigde toeristische sector gaan toebrengen.’
Zombie economie
Naast de vele levendige, tijdelijke economische samenwerkingen, ontstaat er volgens Van den Hoff een zombie economie met traditioneel ingestelde bedrijven zonder toegevoegde waarde. Bedrijven als Sanoma, de Bijenkorf en Free Record Shop zijn voorbeelden van dit soort bedrijven uit de oude economie. ‘Zij kunnen niet mee en zullen allemaal verdwijnen. Het worden daarentegen gouden tijden voor flexibele, kleinere ondernemers,’ verwacht ook Lamb: ‘Zelfs enorme marketingbudgetten zullen banken, overheden en grote bedrijven niet helpen: hun starre, onpersoonlijke infrastructuur past niet meer in deze tijd. De menselijke maat en waarde toevoegen is belangrijker dan geld.’
Flexibiliteit wordt dus nog meer het key word: consumenten zullen razendsnel overstappen van de ene naar de andere dienst, meent Jan Willen Alphenaar, marketingtrendwatcher en ondernemer. ‘De ondernemers die een model, dienst of product bedenken dat de markt verandert, zullen overleven. Verstorende, vernieuwende modellen met een unieke toegevoegde waarde, bijvoorbeeld wat de Hema nu doet met notarisaktes. Briljant.’
Maker movement
De wereld ligt dankzij social media voor iedere ondernemer open, maar tegelijkertijd ontstaan sterke lokale bewegingen: mini-economieën. ‘Lokale aanbieders van nicheproducten beginnen hun eigen merk en onderhouden zeer persoonlijke relaties met hun klanten. Ze halen veel omzet weg bij grotere bedrijven,’ zegt Raimo van der Klein, ex-CEO van Layar. De individuele wensen van consumenten zijn momenteel zo belangrijk, dat het leidt tot een revival van the maker movement. ‘We gaan niet meer wachten tot een multinational iets voor ons gaat produceren, met behulp van de nieuwe technologieën kan iedereen dat zelf doen.’
De economie van het delen wordt volwassen in 2014, door schaalvergroting zullen bedrijven als Thuisafgehaald nog groter worden. Initiatieven die inzetten op het digitaal delen, kunnen eveneens rekenen op een mooie toekomst, meent Richard Lamb. ‘Wat De Correspondent doet, abonnees artikelen laten ‘weggeven’ op social media, past helemaal in deze tijd.’