Als een medewerker zich ernstig misdraagt, anderen in gevaar brengt of zich na herhaaldelijk waarschuwen niet aan de regels houdt, is er altijd wel een weg te vinden om de werknemer buiten de deur te zetten.
Als de werkgever de arbeidsovereenkomst wil opzeggen, zal er rekening moeten worden gehouden met algemene en bijzondere ontslagverboden. Het algemene ontslagverbod houdt in dat de werknemer de arbeidsovereenkomst alleen mag opzeggen, nadat het CWI een ontslagvergunning heeft verleend. Bijzondere ontslagverboden hebben betrekking op de persoonlijke situatie van de werkgever.
Beëindiging met opzegging
Normaal gesproken moet degene die de arbeidsovereenkomst wil beëindigen de afgesproken opzegtermijn respecteren. Bij het negeren van de opzegtermijn kan de opzegging onregelmatig zijn. Dit geldt zowel voor de werkgever die snel van zijn personeel af wil, als voor de werknemer die zo snel mogelijk in een nieuwe baan wil beginnen.
Er kan ook sprake zijn van kennelijk onredelijk ontslag. Daarbij heeft de werkgever alle voorschriften in acht genomen: hij heeft rekening gehouden met de opzegtermijn en heeft gewacht met het opzeggen van de arbeidsovereenkomst tot hij de ontslagvergunning van het CWI heeft ontvangen. Toch zijn er situaties denkbaar waarbij het ontslag kennelijk onredelijk is, bijvoorbeeld omdat het ingrijpende gevolgen heeft voor een werknemer die weinig kansen op de arbeidsmarkt heeft.
Ook is er sprake van kennelijk onredelijk ontslag wanneer de werknemer opgedragen werk vanwege een ernstig gewetensbezwaar heeft geweigerd, wanneer de werkgever de anciënniteitregels heeft overtreden of wanneer er bij de opzegging valse, voorgewende of helemaal geen redenen zijn genoemd.
Wanneer een werknemer vindt dat het ontslag kennelijk onredelijk is, kan hij naar de rechter stappen. Geeft de rechter hem gelijk, dan kan de werkgever worden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding. De hoogte daarvan is afhankelijk van de duur van het dienstverband, de leeftijd van de werknemer, het loon en voorzienbare schade die de werknemer door het verlies van de baan lijdt.
Beëindiging zonder opzegging
Beëindiging van de arbeidsovereenkomst zonder opzegging is alleen mogelijk in de volgende situaties:
- bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd;
- bij een beëindigingovereenkomst (beide partijen zijn akkoord);
- bij ontslag op staande voet;
- bij ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter.
Dringende redenen
Kan een werknemer zomaar opstappen wanneer hij geen zin meer in zijn werk? En omgekeerd: kan een werkgever iemand zomaar op straat zetten wanneer hij de grappen en misdragingen van een werknemer spuugzat is? Dat kan, als er sprake is van een dringende reden. Een voorwaarde daarbij, is dat de dringende reden onmiddellijk wordt meegedeeld aan de ‘boosdoener’.
Dringende redenen voor de werkgever zijn bijvoorbeeld fraude, diefstal, schending van de geheimhoudingsplicht, weigering om te voldoen aan een redelijk bevel of ernstige onbekwaamheid. Deze situaties moeten wel zo ernstig zijn, dat van de werkgever niet redelijkerwijs kan worden verlangd dat hij de dienstbetrekking voortzet.
Als werkgever moet u duidelijk hebben gemaakt dat u het wangedrag niet tolereert én kunt u maar het beste zorgen dat u over bewijsmateriaal beschikt, zoals getuigenverklaringen of kopieën van eerder uitgedeelde, schriftelijke berispingen. Een dergelijk ontslag heeft ingrijpende gevolgen voor de werknemer: hij kan worden gekort op zijn WW-uitkering, omdat hij verwijtbaar werkloos is geraakt. Wanneer de werknemer van mening is dat het ontslag niet terecht is, zal hij het ontslag zo snel mogelijk in een brief aanvechten en daarbij aangeven dat hij bereid is om weer aan het werk te gaan. Mocht de rechter eveneens van mening zijn dat er geen sprake is van een dringende reden, dan wordt het ontslag nietig verklaard en blijft de arbeidsovereenkomst gehandhaafd.
Dringende redenen voor de werknemer zijn bijvoorbeeld: bedreiging, belediging, mishandeling, seksuele intimidatie, negeren van wettelijke voorschriften zoals werk- en rusttijden, of te late salarisuitbetaling.
