Werk-technisch zat het horecaprofessional Marnix (38) in 2017 wat tegen. Sommige werkgevers verlengden zijn contract niet, eentje ging failliet en een ander kreeg diens horecavergunning op het laatste moment niet rond. In een half jaar tijd had Marnix vijf werkgevers versleten. Eind 2017 besloot hij daarom maar eens zijn geluk te beproeven op platform voor horeca-zzp’ers Temper.
Begin deze maand bleek uit een naar MT/Sprout uitgelekt rapport van de Inspectie SZW dat de arbeidsinspecteur dit platform als uitzender ziet. Er zou namelijk sprake zijn van een gezagsverhouding tussen Temper en zijn ‘freeflexers’. Zo verzorgt Temper de werving en selectie van personeel en berekent het bedrijf een gemiddeld uurtarief, waarbij Temper opdrachtgevers adviseert dit uurtarief te gebruiken.
Lage tarieven
Die tarieven zijn echter zo laag geworden, dat Marnix zich van het platform af heeft gekeerd. Hij factureert nu direct aan een van zijn voormalige opdrachtgevers. Kijken we naar het actuele aanbod op Temper, dan zien we veel klussen van grofweg 13 tot 16 euro per uur. Er zijn uitschieters naar 19 tot 20 euro, maar dat betreft nachtklussen voor sorteerwerk in de pakketbezorging. Zwaar werk, waar je urenlang dozen van 20 tot 30 kilo moet tillen. ‘Opdrachtgevers denken: als jij niet voor 13 euro per uur komt, dan komt er toch iemand anders voor jou in de plaats?’
Opdrachtgevers denken: als jij niet voor 13 euro per uur komt, dan komt er toch iemand anders voor jou in de plaats?
Marnix is niet de enige. Veel Temperaars die hij door de jaren heen sprak, vinden de tarieven op het platform veel te laag, maar hebben geen alternatief. Liever 13 euro per uur verdienen dan thuiszitten, gaat het credo. Een wetsvoorstel voor een minimumuurtarief voor freelancers van 16 euro, genoeg om na aftrek van verzekeringen, penisoen en belasting nog een minumumloon over te houden, is vorig jaar gesneuveld.
Door klussen van onder de 16 euro aan te bieden, houdt Temper zich dus alsnog aan de regelgeving. Daarmee is de koud voor Marnix echter niet af: ‘Dat het wettelijk niet zo is geregeld, hoeft niet te betekenen dat je als platform geen minimumtarief kunt instellen.’
Paul Eggink, de vorig jaar vertrokken mede-oprichter van Temper, stelde in het verleden tegen Sprout voorstander te zijn van een minimumtarief voor zzp’ers van 15 euro. Dat zijn platform – toen ook al – ook klussen van 13 euro aanbood, verklaarde hij door een marktmechanisme: ‘Op momenten dat weinig mensen willen werken, bijvoorbeeld op een warme zomerdag, kun je wel 25 euro per uur verdienen. Dit is pure marktwerking: wij geven inzichten in wanneer er schaarste is, waardoor het werk op die momenten meer waard wordt.’
Laat betaalde facturen
Ook te laat betaalde facturen zijn volgens Marnix een veelgehoorde klacht onder Temperaars. Een van zijn opdrachtgevers betaalde altijd keurig binnen twee weken, maar had op een dag het betalingssysteem aangepast, waardoor de termijn naar dertig dagen verschoof. Vreemd dat ze dit niet in overleg hebben gedaan, dacht Marnix, maar het zij zo. Op een gegeven moment had Marnix echter facturen openstaan van drie tot vier maanden, vertelt hij.
Marnix wilde de opdrachtgever via Temper vragen de facturen te betalen en klopte aan bij het platform. ‘Ze zeiden: nee, daar gaat Finqle (Tempers factoringbedrijf, red.) over. Toen ik Finqle belde, zeiden ze: wij hebben geen overeenkomst met jou, maar met Temper.’ Zelf een herinnering of aanmaning versturen, was volgens Marnix geen optie. ‘In de overeenkomst die je tekent, staat dat de facturen in principe zijn verkocht aan Finqle.’
Hij probeerde het daarna zelf maar bij een incassobureau, dat hem ook niet kon helpen. ‘Ze zeiden: op de factuur staan jouw NAW-gegevens en die van Temper, maar niet van het bedrijf waar jij gewerkt hebt. Ze staan alleen in een regel met je uren genoemd, maar dat duidt meer op een factuur van een uitzendbureau.’ MT/Sprout heeft facturen van Marnix ingezien en het beschreven beeld klopt. Uiteindelijk heeft Finqle het weten te regelen, maar dat heeft volgens Marnix veel te lang geduurd.
Er is eigenlijk geen mogelijkheid om te onderhandelen
Dat Temper door de arbeidsinspectie als uitzender wordt gezien, verbaast Marnix dan ook niets. ‘Er is eigenlijk geen mogelijkheid om te onderhandelen. Ik denk dat het voor Temper lastig wordt om op deze manier door te gaan.’ Onderhandelen over je tarief mag van Temper, die er ook een functionaliteit voor heeft ontworpen. Volgens Marnix heeft dat echter weinig zin. ‘Hoe groot acht jij de kans dat je een eurotje of twee extra krijgt als je één van de honderd bent die reageert?’
Belasting betalen
Veel jongeren die via het platform werken, snappen de zzp-constructie volgens Marnix ook niet helemaal. Deze week nog vroeg een jonge Temperaar aan hem wat hij moest met de brief van de Belastingdienst. De jongen was vorig jaar via Temper begonnen te werken met de boodschap dat je er veel beter zou verdienen dan in loondienst. ‘Hij had echter niet begrepen dat je aan het einde van het jaar nog wel even met de Belastingdienst moet afrekenen.’
Marnix hoort dit soort verhalen vaker van collega’s. ‘Er zijn veel jongeren die dit niet wisten. Temper ging in zijn begintijd naar universiteiten en scholen toe om zieltjes te winnen. Die mensen schreven zich allemaal in bij Temper en kwamen er opeens achter dat ze btw-aangifte moesten doen.’
Met het aanvangen van de coronacrisis zag Marnix veel Temperaars om zich heen in de problemen komen. ‘Je inschrijven bij de Kamer van Koophandel, dat hoefde van Temper nooit zo. Toen de coronacrisis vorig jaar echter begon, kreeg je alleen recht op een Tozo-uitkering als je een KvK-nummer had. Ik denk dat ongeveer 80 procent van de mensen die via Temper werkte, dat niet had.’
‘We vinden het ontzettend jammer dat de bijverdieners genoemd in het artikel niet naar ons zijn gekomen met hun zorgen, want dan hadden we kunnen benadrukken dat wij geen uitzendbureau zijn, maar een digitaal prikbord voor bijverdieners. Dat blijkt ook uit het rapport van de Inspectie Sociale Zaken, die na drie jaar onderzoek naar meer dan 25.000 bijverdieners die via ons platform aan de slag zijn geweest, slechts twee gevallen van mogelijke schijnzelfstandigheid kon vinden.’
Coronacrisis
Ook ex-Temperaar Iris (28) is ontevreden over het platform. Nadat ze jaren in loondienst gewerkt, besloot ze het er eind 2018 een op te wagen. Ze meldde zich aan op freelanceplatform Temper, om als zelfstandige horecaklussen aan te nemen. Ze had de smaak snel te pakken en zo’n jaar lang werkte ze via Temper bij het NH Hotel, vier dagen per week. Dagelijks werkte ze bij de ontbijtservice en al snel kreeg ze verantwoordelijkheden. Het werk an sich vond ze leuk om te doen, maar door de coronacrisis viel alles in één keer weg. Momenteel zit de jonge moeder werkloos thuis, met – gelukkig voor Iris – een werkende partner.
Dat Temper tijdens de coronaperiode zo weinig voor Iris kon betekenen, is haar grootste verwijt aan het platform. ‘Ze hadden wel iets meer voor je kunnen betekenen, vind ik. Nu krijg je drie maanden steun van de overheid en dat is het. Een uitzendbureau had me misschien ergens anders aan het werk kunnen plaatsen, bij een kantoor bijvoorbeeld.’ Via Temper kan ze overigens wel pakketten bezorgen, maar voor Iris is dat geen optie. ‘Je moet dan pakketten van 25 kilo tillen. Ik ben vrij tenger en maar 1 meter 63.’
Iris is dan ook onder de indruk van de uitspraak van de arbeidsinspectie dat Temper eigenlijk een uitzendbureau is. ‘Als ik bij een uitzendbureau had willen werken, had ik dat wel gedaan. Nu komt dit pas achteraf aan het licht. Bij een uitzendbureau heb je meer rechten dan bij hoe Temper zich voordoet. Je wordt er behandeld als zzp’er, die zijn verantwoordelijkheden naar de belasting heeft.’ De vrijheden die bij het zelfstandig ondernemerschap horen, krijg je er dan weer niet bij, meent Iris. ‘Je kan niet zelf bepalen hoe je je werk uitvoert. Dat wordt toch een beetje voor je bepaald.’
De achternamen van Marnix en Iris zijn bij de redactie bekend. Zij wilden liever zonder achternaam in het stuk verschijnen.
