De meeste managers weten wel wat goed en fout is. De crisis heeft echter aangetoond dat menig zakenman desondanks onethisch handelt. Hoe kan dat?
"Hoe komt het dat men absurd hoge bonussen normaal vindt? Waarom begrijpen banken het sentiment van de maatschappij niet? Hoe komt het dat sommige beslissingen tot de huidige financiële malaise hebben kunnen leiden? Bestaat ethisch leiderschap wel in een door de financiële markt gedomineerd wereldbeeld?" Dat vraagt hoogleraar gedrags- en bedrijfsethiek David de Cremer zich af in het boek 'Als goede mensen slechte dingen doen'.
Onvermijdelijk
In verscheidene columns die op logische wijze gebundeld zijn in dit boek, legt De Cremer uit hoe de crisis zover heeft kunnen komen en, nog belangrijker, hoe we een volgende crisis kunnen voorkomen. Want het lijkt erop dat het zakenleven niets van de nog steeds voortdurende crisis heeft geleerd. Daarmee lijkt een volgende crisis over een aantal jaar onvermijdelijk.
Excuses
Desondanks lijken bankiers het maar niet te willen begrijpen. Zoals bijvoorbeeld het belang om het vertrouwen van de klant te herwinnen. Klanten zijn een essentieel onderdeel voor financiële instellingen om te kunnen overleven. Het vertrouwen heeft echter een flinke deuk opgelopen. En dan te bedenken dat bankiers het vertrouwen kunnen terugwinnen met slechts één woord: sorry.
Hoe moeilijk is het om excuses te maken en aan te geven waarom u er spijt van heeft, waardoor klanten geloven dat u weet waar het probleem ligt? Helaas ligt daar ook direct het probleem, aldus De Cremer in zijn boek. Want de klant verwacht dan ook dat u tijd, energie en geld erin stopt om te zorgen dat het gedrag wat het veroorzaakte, veranderd. En we weten allemaal hoe scheutig er inmiddels alweer met bonussen wordt gestrooid.
Regels
Het ligt voor de hand dat lezers van het boek met een beschuldigende vinger naar de bankiers gaan wijzen. Toch doet ook de niet financiële manager er goed aan om bij zichzelf te rade te gaan hoeveel 'foute' gedragingen hij aanneemt. Bijvoorbeeld als het gaat om het opvolgen van regels. "Regels krijgen op den duur de naam obstakels te zijn voor gedragingen waar in wezen weinig fout mee is", schrijft De Cremer. Het gevaar is vervolgens dat dergelijke gedragscodes juist onethisch gedrag oproepen, doordat managers niet meer zelf een morele afweging maken als iets niet in een regel is vastgelegd. Ze gaan dus op zoek naar de mazen in de wet. Herkenbaar?
In het boek 'Als goede mensen slechte dingen doen' maakt David De Cremer kortom helder inzichtelijk waar het weer mis zal gaan. Want als we niet tijdig iets gaan doen, zal het zeker weer mis gaan. De vraag blijft echter of er ook maar één bankier is die iets met de tips van De Cremer gaat doen.
