Even googlen en je vindt een coach voor alles waar je behoefte aan kunt hebben: een tuincoach, kleurcoach, lachcoach, flirtcoach, stiltecoach, opruimcoach, afvalcoach, opvoedcoach, sekscoach, kluscoach of hondencoach. Als ondernemer kun je je beperken tot werkgerelateerde coaching, maar dan nog blijft er een aardige jungle over. Kies je een algemene ondernemerscoach of één met kennis van jouw branche? Of huur je iemand in voor je minst favoriete bedrijfsonderdeel, bijvoorbeeld een websitecoach, schrijfcoach, boekhoudcoach of marketingcoach?
Coaches
Hoeveel coaches er precies zijn in Nederland, weet niemand. Behalve dat het er “heel veel” zijn. Beroepsverenigingen NOBCO en STIR schatten dat er 30.000 tot 35.000 coaches in Nederland werken, waaronder “een groot verschil aan kwaliteit bestaat”. Zij zien een oplossing in erkende en niet-erkende coaches. Tweeduizend coaches zijn als beroepscoaches aangesloten bij de NOBCO. Zijn die andere 28.000 dan om te huilen? “Nee, dat kun je niet zo stellen”, zegt bestuurslid en coach Alexander Waringa. Je bent er bij zo’n beroepscoach wel zeker van dat hij of zij beschikt over een opleiding en ervaring, en zich houdt aan een ethische code.
Onbeschermde titel
Het probleem is dat iedereen zich coach kan noemen, omdat het geen beschermde titel is. De term wordt te pas en te onpas gebruikt voor allerlei vormen van persoonlijke begeleiding. Ook als iemand eigenlijk therapeut, supervisor, adviseur of consultant is. Met het verschil dat de coach geen antwoorden geeft, maar vragen stelt, zodat de coachee zélf met antwoorden komt. Die wildgroei van de afgelopen jaren is niet alleen lastig voor de zoekende partij, maar ook voor de coaches en beroepsverenigingen zelf. “Het woord ‘coach’ is de trend bijna voorbij en er lijkt een allergie voor de term te groeien”, stelt registratiebureau STIR.
De groei zit er niet voor niets in; naast het aanbod is ook de vraag naar coaches toegenomen. “Tien jaar geleden was een coach not done. ‘Kun je het zelf niet aan?’ was dan de vraag. Nu hebben ook topmensen een coach”, vertelt Waringa. Vooral ondernemers die een nieuwe fase ingaan zoeken een coach. “Ondernemen is best een eenzaam beroep. Je bent overtuigd van je eigen ideeën, maar wilt van iemand anders weten of je goed bezig bent. Dat zijn niet alleen starters, maar ook ondernemers die voor het eerst personeel aannemen of nieuwe activiteiten toevoegen.”
Ondernemers
Hoewel een coach bedoeld is om je een spiegel voor te houden, blijkt dat ondernemers vaak behoefte hebben aan meer. “Als zzp’er mis ik vooral een vakinhoudelijk klankbord. Iemand om vragen op je vakgebied aan te kunnen stellen”, zegt Hans Vorstenbosch, eigenaar van Dixy Design. Veel ondernemerscoaches zijn zelf ondernemer (geweest), om ook op het praktische en branchespecifieke vlak ondersteuning te bieden. Handig, want lang niet iedereen die voor zichzelf begint, komt meer uit een echte ondernemersfamilie. “Je kunt het beste mensen coachen als je zelf de ins en outs kent”, vertelt ondernemerscoach Robert Witlox.“Ik ben al twintig jaar ondernemer, en heb successen behaald en fouten gemaakt.”
Net als Daniëlle Terpstra, die zich richt op startende designers. Ze volgde de kunstacademie en heeft haar eigen binnenhuisarchitectenbureau. “Het is een voordeel dat ik uit de branche kom. Ik ken de opleiding en weet hoe weinig aandacht er is voor ondernemerschap.” Zelf heeft ze ook een coach om mee te sparren. “In het begin liet ik mezelf uit het veld slaan als een klant ontevreden was met een ontwerp. Van mijn coach heb ik geleerd open te blijven. Ga je op slot, dan verlies je de klant. Designers die bij mij komen, worstelen hier ook mee.” Ook Ingeline Ribbens-Ravelli, eigenares van RR creaties, volgde een coachingtraject. “Wat ik heb geleerd is meer op de voorgrond treden. Potentiële klanten zagen mij niet staan. Maar daarnaast: waar volg je je intuïtie, en waar durf je je grenzen te verleggen?”
Zzp’er
Waringa stelt dat mensen die zich laten coachen “grotendeels” tevreden zijn. Ook vele recommendations op LinkedIn zijn lovend. “Dat komt mede door de aandacht die je krijgt, dat is wat mensen zoeken”, zegt Waringa. Toch neemt de meerderheid van de ondernemers geen coach in de arm, vooral vanwege het uurloon dat varieert van een paar tientjes tot een paar honderd euro. Coaches bedenken daar creatieve oplossingen voor. Zo hanteert Terpstra een regeling waarbij je driekwart van de kosten pas betaalt als de onderneming draait. ‘Het is een investering in jezelf, die je jezelf waard moet vinden’, zeggen veel coaches. Zzp’er Vorstenbosch: “Het blijft onzeker. Voor mij is het geen uitgemaakte zaak dat een coach zichzelf terugverdient.”
Lees ook het artikel Weg met de coach en/of het boek “HOE-boek voor de coach”
Meer verhalen van ondernemers? Get Sprout magazine!
