Toen de plannen voor Facebooks cryptomunt libra – eerder nog GlobalCoin geheten – eerder dit jaar werden onthuld, ging dit gepaard met het gebruikelijke change the world-sausje, waarmee Mark Zuckerberg vrijwel al zijn projecten aankondigt. De munt zou de 1,7 miljoen mensen zonder toegang tot een bank, the unbanked genoemd, een entree verschaffen tot het financiële systeem.
Omdat de munt gekoppeld zou worden aan een mandje reguliere valuta, van de dollar tot de euro, zou de koers stabiel blijven. Bovendien zou het versturen van libra-cryptogeld veel goedkoper worden dan reguliere transacties. Omdat een consortium van 28 samenwerkende multinationals – onder meer Spotify, Uber en PayPal – de munt als betalingsvorm wilde accepteren, leek niets een succesvolle muntintroductie in 2020 in te weg te staan.
Bubbel barst
Totdat de bubbel van Mark Zuckerbergs libertarische droom barstte – en dat was eigenlijk al vrijwel direct na de aankondiging. Facebook mag zijn product dan vermarkten met een zweem van idealisme, leiden veel innovaties van het bedrijf niet juist tot nepnieuws en privacyproblemen? Zo’n bedrijf van brokkenpiloten een belangrijk deel van het wereldwijde financiële verkeer op zich laten nemen, is vragen om problemen, menen critici. En zou de libra niet juist een vrijkaart blijken voor witwassers en terreurfinanciers?
Daarnaast is de creatie van geld een belangrijk gereedschap van overheden en daaraan gelieerde banken ter bevordering van de economie – kijk maar naar de ECB met zijn kwantitatieve verruiming. De introductie van de libra zou er dus voor kunnen zorgen dat democratische overheden een deel van hun macht overhevelen aan multinationals, die niet het publiek belang maar dat van aandeelhouders als primair doel hebben. De libra wist dan ook politici van links tot rechts te verenigen in hun afkeer van de munt; zowel de progressieve Europese Unie als de conservatieve Donald Trump bleken vanaf het begin sceptisch te zijn – toch bijzonder, het moet gezegd.
Getuigen
Gisteren bleek dat Zuckerberg op 23 oktober over zijn munt moet getuigen tegenover een commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Zuckerberg zal dit doen, liet Facebook meteen weten. Deze zomer was er in de senaat al een hoorzitting met leider van het libra-team David Marcus, met als doel het uitstellen van de introductie van de libra. Facebook geeft tot dusver niet thuis, waardoor de Amerikaanse overheid nu The Zuck hemzelve aan de tand wil voelen.
Marcus was trouwens ooit topman bij PayPal, en dat bedrijf blijkt zich nu als eerste van de 28 multinationals terug te trekken uit de aangekondigde samenwerking, de zogeheten Libra Association. Opvallend is het wel: PayPal is voor een belangrijk deel het werk van ondernemer Peter Thiel, één van de meest uitgesproken libertariërs van de Verenigde Staten. Dat uitgerekend zijn geesteskind zijn handen aftrekt van dit libertarische experiment, zou weleens een voor voorbode kunnen zijn van meer terugtrekkingen.
Foto: Getty.