Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Hoe Basilisk de conservatieve bouwwereld verovert met zelfhelend beton

Met zijn zelfhelende beton manifesteert startup van de week Basilisk zich als gamechanger in een conservatieve bouwwereld. Ondanks flinke weerstand rolt het bedrijf van Henk Jonkers en Bart van der Woerd komend jaar zijn eerste licenties uit naar Zuid-Korea en Japan.

Wat is Basilisk?

Basilisk maakt zelfhelend beton, een innovatie die de oprichters ontwikkelden aan de TU Delft. De startup heeft op basis van die (door 4 patenten beschermde) technologie een aantal producten ontwikkeld om het beton zichzelf te laten repareren. Zo kan nieuw gestort beton zelfhelend gemaakt worden met een additief, de zogenaamde Self-Healing Agent, waarmee de levensduur van het beton aanzienlijk wordt verlengd (zie de video hieronder). Onderhoud kan daardoor met tientallen jaren naar achter worden verschoven.

Voor bestaande betonnen constructies heeft Basilisk ook een oplossing bedacht. Kleine scheuren kunnen met een vloeibaar herstelmiddel verholpen worden en voor grotere scheuren is er een speciale reparatiemortel.

Beton is veruit het meest toegepaste bouwmateriaal ter wereld. Het is goedkoop, overal beschikbaar en eenvoudig te verwerken. Nadelen zijn er ook, zoals de grote CO2-uitstoot bij de productie van cement, het belangrijkste bestanddeel van beton. De jaarlijkse productie van 7,4 miljard kubieke meter beton veroorzaakt zo’n 6 procent van de wereldwijde CO2-productie. Bovendien worden ook grondstoffen zoals zand en grind schaarser.

Beton dat langer, onderhoudsvrij, mee gaat scheelt een hoop CO2 per jaar en is dus ook een stuk duurzamer. Dat geldt niet alleen voor nieuw beton, maar ook voor bestaande constructies. “Een bestaande betonconstructie in stand houden is duurzamer dan afbreken en opnieuw bouwen. Onze reparatie producten spelen daarop in”, zegt medeoprichter Bart van der Woerd.

Wie zitten erachter?

Basilisk werd opgericht door universitair hoofddocent aan de TU Delft Henk Jonkers (52) en betononderhoudskundige Bart van der Woerd (55). Jonkers is de uitvinder van het principe van zelfhelend beton. Van der Woerd heeft als ervaren betonspecialist een groot netwerk in de bouw. Daarnaast vervulde hij verschillende managementfuncties bij aannemers en adviesbureaus. Ook is hij voormalig voorzitter van de branchevereniging op betongebied en was hij interim-directeur voor de vakopleiding bouw. Genoeg bagage dus voor zijn rol als managing director van Basilisk.

Juist door die combinatie van kennis en ervaring zien ze zo’n drie jaar geleden kansen voor de betonmarkt, maar vooral de Europese markt blijkt een uitdaging. De ondernemers lopen in de eerste jaren tegen flinke weerstand aan bij de gevestigde uitvoerende partijen, die niet altijd staan te springen om vernieuwing. Aannemers bijvoorbeeld zien niet het voordeel van zelfhelend beton, zolang zij niet ook verantwoordelijk zijn voor het onderhoud ervan. “Inmiddels is dat wel aan het veranderen”, meent Van der Woerd. “Vooral opdrachtgevers zijn wel gevoelig voor zaken als de langere levensduur, minder onderhoud en het verminderen van de CO2 uitstoot.”

Basilisk

Wie zitten er op te wachten?

Met name eigenaren van bestaande en nieuwe bouwwerken met betonconstructies. Die groep wordt vaak pas jaren na de ingebruikname van het bouwwerk geconfronteerd met de nadelen van beton, zodra er scheuren ontstaan. Het onderhoud ervan wordt vaak uitgesteld vanwege de kosten of de overlast die het veroorzaakt tijdens dat onderhoud. Denk daarbij alleen al aan de files die kunnen ontstaan tijdens wegwerkzaamheden. “Dat uitstel van het onderhoud is risicovol. Op een gegeven moment is de rek eruit en kan de constructie plots bezwijken, ook als het al 50 jaar goed is gebleven.”

Het gebruik van Self-Healing Concrete kan er naar eigen zeggen voor zorgen dat het onderhoud tientallen jaren later kan plaatsvinden. Ook de bouwers van de betonconstructies hebben volgens de oprichters van Basilisk voordeel bij het zelfhelend beton. Jaarlijks wordt in Nederland alleen al 600 miljoen kubieke meter beton gebruikt bij constructies als tunnels, waterkeringen, bruggen, viaducten en parkeerkelders. Daar mag natuurlijk niets mee misgaan. Het aanbrengen van beton vraagt om vakmanschap. De juiste skills worden steeds schaarser. De producten van Basilisk moeten er voor zorgen dat het maken van betonconstructies steeds meer een “foolproof’ proces wordt.

Hoever is de ontwikkeling?

Bacteriën
De techniek achter Basilisk is gebaseerd op een combinatie van bacteriën, stikstof, fosfor en vloeibare calciumlactaat. Dat goedje wordt door het beton gemixt. Wanneer er scheuren ontstaan en er lucht en vocht het beton binnendringt, worden de bacteriën ‘wakker’ en beginnen zich te goed te doen aan het calciumlactaat. Daar komt zuurstof bij vrij, waarbij het calciumlactaat zich verhardt in kalksteen, en de scheur wordt gevuld.

Basilisk deed tot nu toe pilots in Groningen en Apeldoorn. Het bedrijf produceert op dit moment in Nederland, maar in 2019 gaat grootschalige productie van start in Zuid-Korea en Japan. Dat loopt via een licentiemodel, dat uiteindelijk in nog meer landen uitgerold moet gaan worden. Tot die productiefaciliteiten in Azië klaar zijn worden alle producten nog vanuit Nederland geëxporteerd. De startup heeft distributeurs zitten in Azië, het Midden-Oosten, Afrika en een aantal Europese landen. Het grootste gedeelte van de productie gaat nu al naar Azië, vandaar dat juist daar nieuwe productie faciliteiten gebouwd worden.

Azië is een markt met enorme potentie. In dat werelddeel wordt ongeveer 70 procent van de totale jaarlijkse beton productie afgenomen. Toch wordt een volledige verhuizing van Basilisk naar Azië door de oprichters niet overwogen. “Onze technologie is in Nederland ontwikkeld en we hebben een mooi kantoor in Delft tegen de TU aan. Bovendien zijn Nederland en de rest van Europa ook een belangrijke markt voor ons.”

Momenteel heeft Basilisk drie producten op de markt, het additief voor nieuw beton en de twee hersteloplossingen voor scheuren in bestaand beton. Ook wordt gewerkt aan een speciale mortel voor esthetische reparaties en een mortel voor extra zware constructies. Een andere ontwikkeling is het onderzoek naar de afname van krimpbewapening. De ondernemers onderzoeken of een gedeelte van het staal in het beton vervangen kan worden door de Self-Healing Agent van Basilisk. Naast milieuwinst zou dat ook een forste kostenverlaging kunnen opleveren. Een heuse gamechanger in de betonbranche.

Zover is het nog niet, de bouwwereld is conservatief en de modellen zullen nog moeten worden doorgerekend door constructeurs voordat dit geaccepteerd wordt. De ondernemers hopen dit over drie jaar voor elkaar te hebben.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Wat is het business model?

In Nederland neemt Basilisk zelf de productie voor zijn rekening. In het buitenland en dan vooral buiten Europa, hanteert de startup een licentiemodel. De producent krijgt dan toegang tot de technologie voor het zelf herstellend vermogen van het beton. De andere ingrediënten, zoals zand en beton worden lokaal ingekocht. De licentiehouders krijgen in ruil voor het halen van vooraf afgesproken omzetdoelen een zekere mate van exclusiviteit voor het gebruik van de Basilisk producten.

Nog geld nodig?

Basilisk heeft een strategisch plan vastgesteld voor de periode van 2017 tot 2022. Als die doelen gehaald worden, dan kan de startup verder groeien zonder extra financiering, nadat in 2017 een vc-investering werd opgehaald. De plannen kunnen wel veranderen als de vraag fors stijgt en opschalen daarmee nodig blijkt. In dat geval is er een investering van minimaal 1 miljoen euro nodig voor een extra productiefaciliteit.