Sapiens Steering Brain Stimulation heet hun onderneming voluit. Met een voor Nederlandse begrippen royale eerste financieringsronde van dertien miljoen euro afkomstig van Wellington, Edmond de Rothschild investment en de Nederlandse life science-investeerder LSP ging een clubje Philips researchmedewerkers er in 2011 het ondernemerspad mee op.
‘Philips had een reeks researchprojecten die niet binnen de strategie van zijn medische divisie paste,’ vertelt Sjaak Deckers, destijds belast met business development binnen de onderzoekstak. ‘De projectleiders achter deze technologie, Hubert Martens en Michel Decré, wilden graag meedoen aan een spin-out. Na een jaar pitchen bij investeerders is het ons gelukt om die aan te trekken.’
Deep Brain Stimulation
De technologie werd ontwikkeld in de boezem van Philips Research en draait om deep brain stimulation (DBS), waarbij als een soort hersenpacemaker een sonde met elektrodes in het hersenweefsel worden geplaatst die in een bepaalde frequentie stroompulsen afgeven. Zo zouden symptomen van Parkinson, epilepsie, en ernstige vormen van depressie en dwangstoornissen kunnen worden tegengegaan. De methode van Sapiens verschilt in zoverre van wat nu op de markt is, dat de sonde veertig elektrodes bevat waarmee het inregelen van de pulsen exacter en sneller kunnen gebeuren. Dat verkleint het risico op bijwerkingen door een onnauwkeurige plaatsing.
Na drie jaar ontwikkelen en onderzoeken – Sapiens heeft vanaf de Eindhoven High tech Campus inmiddels 60 man voor zich werken – is de hersenpacemaker een aardig eind dichter bij de markt. En intussen hebben de Sapiens-onderzoekers nog meer unieke kennis opgebouwd. ‘We begonnen met een dertigtal patenten, dat zijn er nu tegen de negentig,’ zegt Jan Keltjens, die vorig jaar als ceo aan boord kwam. (‘Niet met als opdracht om het bedrijf te verkopen hoor, maar dit diende zich 3 maanden geleden aan als hele mooie mogelijkheid om onze technologie verder te brengen.’)
Want daar is het de Amerikanen om te doen: met de technologie uit Eindhoven verstevigen ze hun marktpositie in wat de diepe hersenstimulatie heet. ‘Die markt bestaat nu op de kop af 25 jaar, Medtronic heeft hem uit het niets gecreëerd en is altijd de grootste geweest,’ zegt Keltjens. ‘Inmiddels zijn al meer dan 100.000 mensen geïmplanteerd met een probe die de hersenen stimuleert.’ Als de Sapiens-techniek eenmaal door alle klinische testen is – dat zal nog jaren duren – betekent dat een grote stap vooruit voor Parkinsonpatiënten.
Medtronic laat Sapiens zijn werk voortzetten. Deckers: ‘We zijn als oprichters alledrie verschrikkelijk trots dat wat hier vandaag gebeurt: de overname door Medtronics, met zijn netwerk, de ervaring en alle middelen die het heeft, brengt ons echt naar een volgende fase.’
Voor de investeerders is hun exit er een uit het boekje. Wat heet: na nauwelijks drie jaar je geld een paar keer terugverdienen, in cash, is een droom. Deckers: ‘Dat zei een van de aandeelhouders ook: this is a textbook case of a medtech startup story’.
En natuurlijk hebben de werknemers en oprichters ook gecasht, maar daarover willen ze niets kwijt. ‘Natuurlijk worden ze allemaal beloond voor de risico’s die ze hebben genomen, al is het alleen al door bij Philips weg te gaan. Maar exit klinkt zo banaal. Ik noem vandaag liever een reflextion point: het is de start van een volgende fase,’ zegt Keltjens. ‘Ze zijn allemaal enorm emotioneel betrokken bij het bedrijf, en ze blijven ook allemaal.’
