Geen producten in de winkelwagen.
Het is geen geheim dat investeerders de afgelopen tijd minder snel geld pompen in startups en scaleups. De meeste ondernemers hebben hun plannen aangepast om sneller op weg te gaan naar break-even. Maar wat als dat niet op tijd lukt?
Voor prille startups is een faillissement dan onvermijdelijk, maar voor ondernemers die al wat langer onderweg zijn en een flink bedrijf hebben opgebouwd lijken er betere alternatieven. Het Europese startupmagazine Sifted ziet al een trend ontstaan: scaleups die een stuk van hun bedrijf verkopen om aan vers kapitaal te komen.
Scaleups willen verkopen
Online eventplatform Hopin uit Londen, ooit naar een unicornstatus geknald dankzij de coronapandemie, verkocht in augustus zijn belangrijkste onderdelen aan het Amerikaanse cloudcommunicatiebedrijf RingCentral. De technologie, klanten en personeel gaan over naar de nieuwe ‘strategische partner’. Met wat resteert – producten rond streaming en een nieuwe tool voor stakeholder engagement – probeert Hopin weer een gezond bedrijf op te bouwen.
Ook andere scaleups zijn op zoek naar mogelijkheden om delen af te stoten, aldus bronnen tegen Sifted. Die gedeeltelijke verkoop kan twee redenen hebben: extra groeigeld genereren voor de resterende activiteiten of de bezem door het bedrijf halen: investeerders zijn niet zo dol op verlieslatende dochters of onsamenhangende activiteiten. Dat drukt de waardering.
Andersom kan een strak opgelijnde scaleup met focus meer geld ophalen. Het gebeurt ook dat slimme investeerders het initiatief nemen en hengelen naar de best draaiende onderdelen bij een startup, of aandringen op het lozen van de bleeders.
Lees ook: Startups: val niet ten prooi aan accelerators, incubators en brokers
Langere runway en meer focus
Sifted sprak Joe Lewin, die het M&A-platform voor startups Foundy runt. Daar melden zich de laatste tijd steeds meer ondernemers die van (delen) van hun startup af willen. Dat levert ze een langere runway op, maar ook een betere focus op de kernactiviteiten.
‘Sommige oprichters kunnen ervoor kiezen om delen van het bedrijf te verkopen die kwetsbaarder zijn voor risico’s en veel kapitaal nodig hebben om op te schalen’, zegt Lewin. In september denkt hij dubbel zoveel aanbod op Foundy te hebben als de maand ervoor.
Krijgen we in Nederland de komende tijd ook vaker startups en scaleups te zien die gedeeltelijk tot verkoop overgaan?
Terugtrekken uit landen
‘Dit gaat zeker gebeuren’, zegt Thijs Dijkman, partner van venturecapitalbedrijf Peak. ‘Al zullen bedrijven dit in eerste instantie willen voorkomen. Maar groeien met gezonde marges en de juiste unit economics wordt in deze tijd nu eenmaal beter gewaardeerd dan growth at all cost. Dat kan ondernemers ertoe brengen om risicovolle of verlieslatende activiteiten te verkopen, zodat de marges verbeteren en ze eerder winstgevend worden.’
Die verkoop hoeft niet per se te gaan om onderdelen of IP, je zult ook zien dat startups zich terugtrekken uit bepaalde landen of steden om zich te focussen op plekken waar de marges beter zijn.
‘Als je geen kapitaal kunt ophalen, zul je toch andere manieren moeten vinden om aan geld te komen’, aldus Dijkman. ‘Verkoop van een deel van je bedrijf in deze tijd is niet echt ideaal. Je zult namelijk geen topwaardering krijgen en je geeft er een stuk toekomstige groei mee op. Aan de andere kant kan het afschrijven van bepaalde activiteiten helpen om het bedrijf in de kern gezonder te maken en biedt het een fundament om in een later stadium weer harder te gaan groeien.’
Felyx verkocht Duitsland
Een voorbeeld van meer geografische focus aanbrengen in ruil voor betere marges: deelscooterbedrijf Felyx stootte begin dit jaar al zijn Duitse tak af. Die werd verkocht aan de Duitse concurrent Emma.
Medeoprichter Quinten Selhorst vertrok niet lang daarna bij zijn bedrijf, ‘omdat er een nieuwe fase van bedrijfsoptimalisatie- en stabilisatie aanbreekt’. ‘Na jaren van agressief schalen, zijn we als organisatie in een nieuwe fase beland. Dat is vooral het gevolg van veranderingen op de kapitaalmarkt’, aldus Selhorst destijds tegen MT/Sprout.
Focus op je belangrijkste product, dat lijkt de ratio achter de deal die it-beveiliger EclecticIQ in mei sloot. Het verkocht een softwaretak aan het Amerikaanse ReliaQuest om zich volledig te concentreren op zijn vlaggenschip EclecticIQ intelligence center.
Volgens medeoprichter Joep Gommers met als achtergrond dat het groeitempo in de cyberbeveiligingsmarkt afnam: ‘We hebben besloten alleen nog te investeren in ons vlaggenschip-product en niet in nieuwe innovaties, zoals onze endpoint agent technologie.’
Lees ook: 11 tips voor het succesvol verkopen van je onderneming
Studytube verkocht Springest
Lisa Brouwer van collega Curiosity ziet nog geen concrete voorbeelden van startups die via verkopen aan verse cash proberen te komen. Maar het zou zich het komende kwartaal zeker kunnen voordoen.
‘Ik verwacht dat veel startups rond deze periode op zoek gaan naar nieuwe investeringen, met name Series A+’, aldus Brouwer. ‘Dat zijn dan bedrijven die in 2021 tegen hoge waarderingen hun financieringsronde hebben afgerond en een nieuwe ronde niet langer kunnen uitstellen. Als gevolg daarvan bestaat dus ook de mogelijkheid dat iets vergelijkbaars zich in Nederland zal voordoen.’
De opmerkelijkste deal van de afgelopen tijd werd gesloten door Studytube. De e-learning scaleup van Homam Karimi schoof opleidingsmarktplaats Springest door naar collega Archipel. Het klantenbestand wordt onderling verdeeld, het merk en het platform gaan naar de overnemende partij. En dat koud een jaar nadat Studytube Springest had binnengehaald.
Studytube sloot naar eigen zeggen de deal om zich op zijn kernactiviteiten te richten. Begin 2022 haalde het nog 30 miljoen dollar op, dus acute geldnood zal niet aan de orde zijn.
Messagebird schreef 24sessions af
Een laatste voorbeeld van de snelle slagen die scaleupondernemers tegenwoordig maken nu het geld ‘niet meer gratis’ is, lijkt Messagebird. De scalupe van Robert Vis nam in 2021 het Amsterdamse videoplatform 24sessions over, maar gaat de activiteiten in 2025 stilleggen. Dat leidt volgens het meest recente jaarverslag tot een afschrijving van 24,5 miljoen euro, maar als product blijft 24sessions wel bestaan. Dat klinkt als de bezem erdoor halen.
Startup-analist Thomas Mensink verwacht deze laatste jaarhelft ook wel overnamedeals vanwege het gure investeringsklimaat. Tegen BNR zei hij daarover: ‘Met name voor startups in de latere fase is de interesse van investeerders minder geworden: de grote deals zijn nu een beetje drooggevallen. Dit terwijl op de piek van de markt, in 2021, heel veel geld is opgehaald door scaleups met een model om agressief te gaan schalen. Die komen nu weer de markt op en dan wordt het druk.’
Terwijl investeerders nu meer op zoek zijn naar duurzame groei en winst, kunnen de scaleups niet snel hun businessmodel omkatten naar snelle winstgevendheid, schat Mensink in. ‘De goede scaleups met een logisch pad naar winstgevendheid zal het wel lukken om funding op te halen, maar een aantal zal het lastig krijgen. Dan kun je mensen ontslaan en kosten verlagen om nog wat langer door te kunnen, of je gaat op zoek naar een overnamekandidaat. Ze moeten creatief zijn. Ik denk dat het een spannende tweede helft van het jaar gaat worden.’
Lees ook: Wanneer komt er weer groei in de SaaS-markt?
